Buổi tối, chúng tôi ngồi xe lửa từ Baltimore về Washington D.C. Cô bạn Mỹ Susan Barnes nhỏ nhắn và lanh lẹ hướng dẫn tôi cứ coi tôi như một em bé, sợ tôi lạc giữa đám đông. Tôi bổng lo sợ vẩn vơ. Đọc báo cứ thấy lâu lâu ở Mỹ có người nổi hứng leo lên xe lửa ria một loạt đạn vào mọi người rồi… lạnh lùng bước đi. Tôi nhìn quanh quất hỏi có chắc xe này về D.C không, cô cũng không biết rõ nữa, phải hỏi lại người soát vé mới sure. Cả buổi chiều đi thăm bệnh viện Johns Hopkins, phòng xét nghiệm, khoa điều trị, tiếp xúc với bác sĩ, bệnh nhân, tôi đã thấy thấm mệt, muốn mau mau về nghỉ. Xe lửa lắc lư chậm chạp đi trong đêm.
BS Đỗ Hồng Ngọc và “Như thị” (*)
… “Có khi sững sốt, có khi bỡ ngỡ. Ngày hôm qua đâu rồi? Dòng sông có còn níu mãi bờ sông? Thả một hòn sỏi đánh dấu chỗ thuyền trôi? Cầu vòng bảy màu rực rỡ kia chỉ là hơi nước tung toé và một chút nắng nhoài qua kẽ lá. Vậy mà không phải vậy. Không phải vậy mà là vậy…”.
 |
Những dòng ngỏ đầu tiên cho quyển sách mới “Như thị”, của bs Đỗ Hồng Ngọc, cho ta nhìn thấy rõ cái ý nghĩa của chữ vô vi sau một cơn bão lớn… Sau một cơn bệnh nặng, người trở lại nhân sinh bỗng thấy lòng nhẹ lâng lâng như là đứa trẻ.
Ý nghĩa cuộc sống bỗng trở nên thênh thang bằng cái nhìn nhẹ hẫng, thoát tục.
Nhưng thực ra đó chỉ là cái ảo giác nhất thời, trong một thoáng chốc, bởi “Như thị” của BS Đỗ Hồng Ngọc vẫn là tất cả những đa đoan đời thường vẫn nói vậy mà không phải vậy”, nghĩa là vẫn với biết bao trăn trở, nghĩ suy cùng cuộc đời, nào dễ thoát ra?!xem tiếp …
Đỗ Hồng Ngọc – Bác sĩ, thi sĩ và… Họa sĩ
Năm 1962, chuẩn bị vào đại học tại Sài Gòn, Đỗ Hồng Ngọc phân vân không biết nên chọn Y khoa, Sư phạm hay Văn khoa. Học giả Nguyễn Hiến Lê khuyên: “Nên chọn ngành y! Giỏi nghề này rồi có muốn đổi sang dạy học cũng không khó và nếu thích viết lách thì qua kinh nghiệm hành nghề nhiều năm cũng viết được”. Không ngờ về sau, cuộc đời của anh cũng ứng khớp “3 trong 1” như vậy thật…
* Thưa bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, hẳn anh đã hàm ơn học giả Nguyễn Hiến Lê từ năm đó?
– Thật ra, từ trước đó nhiều năm, tôi đã hàm ơn cụ rồi. Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, hồi mới học hết tiểu học, tôi đã phải nghỉ học 2 năm liền phụ mẹ bán hàng xén ngoài chợ.xem tiếp …
Không có bệnh, chỉ có người bệnh
* Tôi năm nay hơn 60 tuổi, cao huyết áp, tiểu đường đủ thứ, vừa rồi nghe trên TV có bác sĩ nói “không có bệnh, chỉ có người bệnh” là nghĩa làm sao tôi không rõ, xin bác sĩ làm ơn nói rõ giùm.
– Đó là một câu châm ngôn trong ngành y: “Chỉ có người bệnh chớ không có bệnh”, ý nói rằng tuy bệnh cùng do một nguyên nhân gây ra mà mỗi người sẽ “bệnh” một cách khác nhau, không ai giống ai. Bệnh lao chẳng hạn, do vi trùng Koch gây ra nhưng mỗi người sẽ “lao” một cách khác. Vì thế mà có người bị lao dễ chữa, có người chữa khó hơn, có người thậm chí chữa không khỏi. Người thầy thuốc nếu chỉ biết “tiêu diệt” vi trùng Koch thì chưa đủ, mới chỉ chú ý tới “bệnh” mà chưa chú ý tới “người” bệnh kia, như một cá nhân, với tâm sinh lý riêng, với môi trường kinh tế văn hóa xã hội riêng. Trên thực tế có người lãnh thuốc chống lao về… bán để lấy tiền mua rượu nhậu, có người quên uống thuốc đúng giờ, đủ thời gian, đủ liều lượng… nên bệnh biến chứng.xem tiếp …
Khi bác sĩ “học ăn học nói”
Có khi bệnh nhân cầm kết quả xét nghiệm thấy trời đất sụp đổ thì bác sĩ reo: “Tốt lắm! Chính xác!” vì thấy kết quả đúng như chẩn đoán. Có khi bác sĩ xem phim X-quang rồi lắc đầu làm người bệnh thót tim, nhưng thật ra bác sĩ bị… mỏi cổ.
Bác sĩ đang tích cực cấp cứu cho một em bé sắp hôn mê. Người bố khác bước vào, vẻ mặt lo lắng, rối rít nói: “Dạ thưa bác sĩ, con tôi sốt…”. Bác sĩ cắt ngang: “Mời anh ra ngoài, sẽ có người hướng dẫn. Chúng tôi đang cấp cứu”. Người bố vẫn chần chừ, không muốn ra khỏi phòng. Điều gì sẽ xảy ra?xem tiếp …
Bs.Đỗ Hồng Ngọc: “Biết tự tại để sống hạnh phúc”
(LĐCT) – Không chỉ giỏi chữa bệnh, viết sách, làm thơ, vẽ tranh, bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc còn được biết đến như một nhà tâm lý tài tình, hóm hỉnh… Những cuốn sách của ông gần như là những tạp bút ý vị, giàu tính triết lý mà dí dỏm, đầy tính nhân văn.
Những trang viết, lạ thay, đủ sức lay gợi cho người đọc nhìn thấy chữ “thư nhàn” thay vì sống bận rộn, chữ “thiền” thay vì mải miết lao vào kiếm tiền không biết bao giờ mới đủ, chữ “yêu thương” thay vì sự lạnh lùng vô cảm. Những cuốn sách của ông đã để lại nhiều dấu ấn trong lòng bạn đọc như: “Gió heo may đã về”, “Già ơi …chào bạn”, “Nghĩ từ trái tim”, “Gươm báu trao tay”, “Như thị”…Môi trường bệnh viện hiện nay đang xuống cấp nghiêm trọng. Hàng đoàn người chen chúc ngủ dưới đất, rác rến ở khắp nơi, bệnh nhân nặng không có phòng, nằm tràn ngoài hành lang, còn bác sĩ thì đi lại với vẻ mặt vô cảm. Theo ông, điều gì khiến hai chữ bệnh viện giờ đây lại làm người ta sợ đến thế?xem tiếp …
Thà có trái tim đau yếu vì tình yêu còn hơn có trái tim…lãnh cảm
“Đại bản doanh” của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc – Giám đốc Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe – là một căn phòng chan hòa ánh sáng. Bên cạnh những tập hồ sơ, tài liệu khoa học được sắp xếp ngăn nắp là một góc bày những bình gốm nghệ thuật, tranh do ông vẽ và một bài thơ của ông viết bằng thư pháp, nét bút bay bướm trên nền giấy điệp của Trụ Vũ.”
Bác sĩ đang nghe điện thoại. Một tờ báo “đặt hàng” ông viết gấp bài cho ngày lễ Tình yêu. Ông cười giòn: “Tôi già khú rồi, còn viết về yêu đương gì được nữa?”.xem tiếp …
Nói về sách “Học làm người” của Nguyễn Hiến Lê
Đáp lại câu hỏi của một “hâm mộ”: “… nhờ đâu từ thuở “mồ côi cha” với đàn em gái bé bỏng, níu áo bà quả phụ trẻ sống lay lắt với bà con bên nội bên ngoại ở thị xã Phan Thiết; mà từ tuổi 12 đã có ý chí sắt đá tự lập miệt mài học tập để có thành công như ngày nay?”; BS Đỗ Hồng Ngọc cho biết:
“Chính là nhờ mẹ tôi luôn động viên khuyến khích – bà là người rất có ý chí – lại nhờ cậu tôi là nhà văn Nguyễn Ngu Í dẫn đến trường và nhất là nhờ những cuốn sách quý giá của ông Nguyễn Hiến Lê, đã ảnh hưởng lớn đến tôi như Kim chỉ nam của học sinh, Gương danh nhân, Gương can đảm, Gương kiên nhẫn… Tuổi thơ tôi gặp nhiều khó khăn nhưng may mắn là luôn có những tấm gương tốt quanh mình để tôi noi theo”. Về loại sách Học làm người của cụ Nguyễn Hiến Lê, trong bài Ông Nguyễn Hiến Lê và tôi đăng trên Bách khoa số 426 [2], BS Ngọc nhận định như sau:xem tiếp …
Lời ngỏ
Nhưng thật ra già là gì, lúc nào thì già, lúc nào thì chớm già, sắp già, mới già, đã già. Có tuổi nào là tuổi “hườm hườm” chăng? Một người bạn ở tuổi hườm hườm hỏi, sao, ông bác sĩ, ông đã viết nào cho các bà mẹ sinh con đầu lòng, nào cho tuổi mới lớn, sao không viết cho một chút gì đó cho tuổi sắp già, tuổi hườm hườm, tuổi xế bóng, tuổi gió heo may đã về xem sao. Tôi lần lữa hẹn. Phải già một chút nữa cho biết đã rồi mới dám viết phải không?xem tiếp …
Thầy thuốc & Bệnh nhân
Người thầy thuốc được học để chữa cái đau, cái bệnh cho con người nhưng con người không chỉ đau, chỉ bệnh, con người còn khổ nữa! Nỗi khổ còn nặng nề hơn cả nỗi đau, dày đặc, dài lâu hơn nỗi đau, làm cho con người héo hắt, không sao có thể đạt được cái sức khỏe mà theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là: Sự sảng khoái (bien-être; well being) về thể chất, tâm thần và xã hội, chứ không phải chỉ là không có bệnh tật! Chính cái khổ rồi cũng dẫn đến cái đau, cái bệnh, làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe của con người. Ai cũng biết người mẹ đang cho con bú mà khổ vì ghen thì sữa có thể bị dứt đột ngột, con phải bị đói. Thuốc gì chấm dứt cơn ghen, tái lập phản xạ tiết sữa? Ai cũng biết người đau bao tử, người cao huyết áp không phải chỉ là do bao tử, do huyết áp, mà do sự bực dọc, đè nén, căng thẳng (stress) trong các mối quan hệ với gia đình, xã hội và cả với chính bản thân mình. xem tiếp …
Những Người Trẻ Lạ Lùng
Ông Khai Trí, chủ nhà sách Khai Trí nổi tiếng ở Sài Gòn trước kia, năm nay 73 tuổi, viết cho tôi một bức thư đại ý: Ông đã nhiều lần đọc cuốn Gió heo may đã về của tôi, rất thích thú, lần đọc sau thấy hay hơn lần đọc trước, nhưng cuốn sách đó đã làm hại ông vì nó làm ông nhớ đến tuổi của mình, mà từ lâu ông đã quên, nhờ sống theo một triết lý sống khác: không có cái gọi là tuổi già, bởi vì hồi 20 – 30 tuổi người ta còn quá trẻ, 30 – 40 thì còn đang trẻ, 40 – 50 hãy còn trẻ, 50 – 60 trẻ không ngờ, 60 – 70 trẻ lạ lùng và trên 70 là trẻ vĩnh viễn. Hiện nay mỗi sáng ông đều đi bộ đến hồ bơi, bơi một chập rồi đi bộ về, bày thức ăn ra cho chim chóc trên các cành cao quanh cửa sổ phòng ông đến ăn, rồi đọc báo, nghe đài… xem tiếp …
Già sao cho … sướng?
Già thì khổ, ai cũng biết. Sanh bệnh lão tử! Nhưng già vẫn có thể sướng. Muốn sống lâu thì phải già chớ sao! Già có cái đẹp của già. Trái chín cây bao giờ cũng ngon hơn trái giú ép.
Cái sướng đầu tiên của già là biết mình… già, thấy mình già, như trái chín cây thấy mình đang chín trên cây. Nhiều người chối từ già, chối từ cái sự thật đó và tìm cách giấu cái già đi, như trái chín cây ửng đỏ, mềm mại, thơm tho mà ráng căng cứng, xanh lè thì coi hổng được.xem tiếp …
Giới thiệu sách viết về Tâm Kinh Bát Nhã: “Nghĩ từ trái tim”
Lời ngỏ của tác giả
Trái tim không phải để suy nghĩ. Trái tim là để yêu thương. Khi trái tim nghĩ thì chắc cũng không nghĩ như khối óc. Trái tim có cách nghĩ riêng của mình mà nhiều khi khối óc không sao hiểu được. Thời đại của chúng ta, con người dùng khối óc nhiều quá, nhiều đến nỗi người ta luôn ở trong tình trạng muốn “điên cái đầu”. Và thực vậy, bệnh tâm thần ngày càng phát triển, tự tử, ma túy, stress… ngày càng gia tăng trong một xã hội mà người ta luôn bị quay cuồng, luôn phải chạy đua với tốc độ, tuổi trẻ, nhan sắc, thành đạt…xem tiếp …
Tản mạn cùng “Nghĩ từ trái tim”
Thật khó lòng tưởng tượng khối năng lượng khổng lồ được giải phóng từ hai quả bom nguyên tử kinh người tại Hiroshima và Nagasaki lại bắt nguồn từ công thức vật lý chỉ có vỏn vẹn năm ký tự E=mc2. Cũng thế, thật khó lòng tưởng tượng toàn bộ khối kinh sách đồ sộ trong hệ tư tưởng Bát nhã Phật giáo, nói về trí huệ siêu việt thượng thừa thù thắng làm kinh động tất cả tam thiên đại thiên thế giới, lại bắt nguồn và được khoáng diễn từ một chữ KHÔNG, rồi lại được cô đọng trong bài Tâm kinh chỉ vỏn vẹn có 260 chữ. Đủ thấy bản thân mỗi chữ trong Tâm kinh đều hàm ẩn một dạng năng lượng khổng lồ E=mc2 như thế nào rồi! Diệu dụng của chữ KHÔNG thật vô bờ bến.xem tiếp …
Đừng để con trẻ thiếu sinh tố Y
Phong vien – Năm 1974 ông viết xong, tháng 1năm 1975, cuốn sách được in ra, cho đến nay, đã hơn 30 năm sau, Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc vẫn thường xuyên được tái bản lại và vẫn là cuốn sách gối đầu giường của nhiều thế hệ các bà mẹ trẻ nối tiếp nhau.
Thế nhưng điều quan trọng nhất không chỉ là sự cần thiết của cuốn sách, không phải là việc tác giả của nó vẫn dày công cập nhật lại những thông tin mới, kiến thức mới trong mỗi lần tái bản. Mà điều quan trọng là hơn 30 năm sau, cái tinh thần chữa bệnh đôn hậu, đầy tình thương yêu của người bác sĩ ấy vẫn nguyên vẹn như thuở nào, như ngày ông – một người làm thơ, viết báo – lựa chọn thêm cho mình một cách chữa trị những nỗi đau của con người.xem tiếp …
