Trang nhà của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Tập hợp các bài viết của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

  • Trang chủ
  • Giới thiệu
  • Ghi chép lang thang
  • Nhận bài mới qua email

Trâm Anh: Có một buổi “khám bệnh” như thế

28/11/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Có một buổi “khám bệnh” như thế

(Trâm Anh kính gửi tặng bác Đỗ Hồng Ngọc)

Sau 30 phút trò chuyện, hỏi han ân cần như một người bạn với một người bạn, Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc kết lại với Ba tôi, một bệnh nhân 84 tuổi – từ Buôn Ma Thuột xuống chữa bệnh 2 tháng nay tại TP.HCM (cho Ba, Mẹ tôi và cả tôi cùng nghe) như vầy:

“Với một người ở tuổi 84-85 và cũng không sợ chết như anh nói, thuốc men chỉ có tác dụng chữa trị bệnh một phần thôi. Sức khỏe của anh xét ở mọi góc độ, tôi chấm là 8,5 điểm đó, còn ngon lắm đó, không hề tệ đâu! Giờ anh chịu khó tập những động tác cho cơ, xương, khớp như tôi hướng dẫn để giúp máu lưu thông. Ăn uống khá lên. Ngủ nghỉ đầy đủ. Phần quan trọng còn lại là bồi bổ cho ‘sức khỏe tinh thần’.
Tinh thần cần gì? Cần kết nối với bên ngoài thay vì thu mình vô trong. Cần đưa mình ra khỏi chiếc vỏ ốc cô độc và buồn phiền, chỉ nghĩ đến cái đau và cái bệnh của mình. Cần gặp gỡ bạn bè ‘tán dóc’ chuyện xưa chuyện nay (dù số bạn bè thân thiết cùng trang lứa chỉ còn đếm trên đầu ngón tay, hay xa cách cả đại dương không biết có lần nào gặp lại nữa không!)… Đó chính là thuốc của lứa tuổi này, của tụi mình, anh à!
Anh còn xem tivi, còn đọc sách báo hàng ngày là tốt rồi, nhưng còn sở thích gì khác không? Văn nghệ, làm thơ? Mấy cô bạn gái cũ giờ còn liên lạc ai không (cười khà khà)…”
Nghe bác sĩ Ngọc hỏi về bạn bè, sở thích, World Cup này nọ, hỏi Ba có sợ chết không, Ba trả lời lần lượt, và cười. Một nụ cười thoải mái hiếm hoi lắm tôi mới thấy lại từ khi Ba đau. Trong khi trước đây Ba tôi vốn là một ông già cởi mở, có khiếu hài hước và hay cười.
Hơn hai tháng nay khi đưa Ba đi khám bệnh, gặp nhiều bác sĩ với tuổi đời và học vị khác nhau, từ bệnh viện này qua bệnh viện khác, hết khoa nọ khoa kia, tôi mong mỏi “gặp thầy gặp thuốc” nào đó giúp Ba giảm đau nhức-tê chân, giúp Ba ngủ được; thậm chí chỉ mong bác sĩ nào đó nói chuyện “tào lao” với Ba nhiều xíu trong lúc khám để ông phấn chấn, lạc quan hơn. Nhưng hầu như ai cũng khám cho Ba như bệnh-nhân-nhiều-tuổi chứ không phải một người già đang bất lực vì cái đau bệnh già. Bản thân Ba cũng thấy hụt hẫng vì có khi chờ đợi cả tiếng để đến lượt khám mà bác sĩ không nhìn tới chân đau của Ba, chỉ hỏi và kê toa 😞 .
Mấy tuần trước, trong lúc chính tôi cũng “tuột mood” vì không giúp gì được hơn cho Ba, tôi liều nhắn tin cho bác Ngọc, hỏi thăm ông liệu có cách gì cho Ba đỡ đau, cải thiện tình trạng sa sút tinh thần và thể chất của Ba. Gọi là “đánh liều” vì tôi và Ba Mẹ là độc giả sách của BS Đỗ Hồng Ngọc hơn 20 năm nhưng chỉ mới được gặp gỡ trực tiếp và trò chuyện với ông một lần trong buổi giao lưu của ông tại Hội quán Các bà mẹ mấy tháng trước mà thôi.
Bác Ngọc cho tôi vài lời khuyên và bất ngờ gọi lại cách đây mấy hôm, hỏi về tình trạng của Ba và hỏi tôi có thể đưa Ba tới Hội quán để ông thăm bệnh giúp không? Ông còn nói đùa là ông chỉ “khám chui” vì đã không khám phòng mạch tư mười năm rồi.
Thật sự, cho đến giờ Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc là bác sĩ duy nhất hỏi đủ thứ và nói với Ba tôi những điều không nằm trong chỉ số xét nghiệm máu và trong toa thuốc. Từ thuốc bổ không nằm trong toa đến chế độ ăn, từ thuốc huyết áp đến vấn đề tiêu hóa. Đúng hơn là một cuộc “tư vấn tinh thần” của một bác sĩ về hưu đã từng viết rất nhiều sách tâm lý cho tuổi già. Mà ông bác sĩ hiền từ này chỉ thua bệnh nhân là Ba tôi 2 tuổi thôi.
7 giờ sáng nay (28.11.2022) tôi nhận tin nhắn bác Ngọc: “Nhờ con để ý coi Ba con có vui hơn, có “thoải mái” hơn sau buổi gặp Bác không nhé”.
“Dạ, con sẽ để ý và chia sẻ cho Bác ạ“. Tôi gửi tin nhắn đi với lòng biết ơn tràn ngập. Tôi biết toa thuốc tinh thần chính là một ưu ái mà vị bác sĩ nổi tiếng – tác giả sách đáng kính đã dành cho Ba mình.
Hôm qua khi tôi chia sẻ hình và video bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc thăm khám Ba cho anh chị ngoài quê xem, anh trai tôi đã nói vui: “Ông đúng là Idol của Ba!”.
Cảm ơn chị Thanh Thúy – HQCBM đã hỗ trợ mối duyên này!
SG, 28/11/22
Ngô Thị Trâm Anh
                                                     

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Vài đoạn hồi ký

Tâm Nhiên: TIÊU DAO ĐỖ HỒNG NGỌC

26/11/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

TIÊU DAO ĐỖ HỒNG NGỌC

Tâm Nhiên

Nghĩ từ trái tim* nhiệm mầu quá
Ba nghìn thế giới ở đây thôi
Thì ra tất cả do tâm tạo
Bản lai diện mục vốn sẵn rồi
              Gươm báu trao tay* cầm Bát Nhã
              Tuệ kiếm Kim Cang chém sạch làu
              Ưng vô sở trụ cười Buông* xả
              Dứt liền điên đảo tuyệt khổ đau
Cõi Phật đâu xa* ngoài vũ trụ
Mà ngay sinh hoạt giữa đời thường
Bước chân Bất nhị Duy Ma Cật
Nhập diệu vô lường với yêu thương
Tâm Nhiên
Vô Trú Am, hòn Sơn Rái, Kiên Giang
Tác giả: Diệu Tâm Ca, Thanh Tịnh Ca, Thiên Thu Ca, Vô Trú Ca, Lang Thang Sĩ…
(*) tác phẩm viết về Phật học của Đỗ Hồng Ngọc.
…………………………………………………………..
Trò chuyện với Đỗ Hồng Ngọc trong quán cà phê Phố Cổ ở La Gi,
Hàm Tân, Bình Thuận, sáng 19. 11. 2022 :

Tâm Nhiên và Đỗ Hồng Ngọc tại La-Gi, 19.11.2022

– Trong mấy chục tác phẩm của anh, nổi bật lên là tập Tôi học Phật. Vậy anh có thể cho biết anh học Phật như thế nào ?
– Tôi đến với Phật rất trễ. Lại đến một mình. Lúc trẻ đọc Tâm kinh, Tứ diệu đế, Suzuki, Krishnamurti…nhưng đọc chỉ để mà đọc.
Đến năm tuổi gần 60, sau một cơn bệnh thập tử nhất sinh, tôi thấy mọi sự khác hẳn đi.
Tôi đọc Tâm kinh thấy không khó nữa. Như vỡ ra – Và với Tâm kinh tôi thấy chỉ cần học một chữ thôi : Chữ Không.
Từ đó mà vô trụ, vô trí, vô đắc…Nó trả lời câu hỏi tại sao ? Rồi bằng cách nào thì câu trả lời ở kinh Kim Cang : Vô ngã và Thiền định.
Ở Pháp Hoa học Vô tướng, Thực tướng, gặp Như Lai Đa Bảo của mình như luôn tủm tỉm cười, chọc quê mình.
Rồi ở Duy Ma Cật, học Bất nhị để thấy biết Như Lai, tập sống với Như Lai…
Rồi nào với Lăng Nghiêm, Viên Giác, Lặng Già…
Dĩ nhiên không thể không học những bước căn cơ, bởi gốc rễ có vững chắc thì cành lá mới sum suê…
– Là một bác sỹ, anh áp dụng những điều Phật học, Thiền học vào cuộc sống hằng ngày ra sao ?
– Nhờ học Phật, học Thiền mà tôi thấy rõ hơn vai trò của người thầy thuốc, cứu chữa bệnh nhân.
Những vị Bồ tát Thường Bất Khinh, Dược Vương, Diệu Âm, Quán Thế Âm đã cho tôi một thái độ sống khiêm hạ và phát khởi lòng yêu thương rộng lớn hơn…
– Ngoài công việc bác sỹ, anh còn mần thơ, viết văn nữa. Về thơ, anh xuất bản mấy tập rồi ?
– Sáu tập thơ : Tình người (1967) Thơ Đỗ Nghê (1974) Giữa hoàng hôn xưa (1993) Vòng quanh (1997) Thư cho bé sơ sinh và những bài thơ khác (2010) Thơ ngắn Đỗ Nghê (2017).
– Thơ anh có vài nhạc sỹ phổ nhạc, rất tuyệt. Còn về văn ?
– Về văn thì có những tập : Gió heo may đã về (1997) Già ơi…Chào bạn (1999) Những người trẻ lạ lùng (2001) Nghĩ từ trái tim (2003) Như ngàn thang thuốc bổ (2004) Cành mai sân trước (2005) Thư gởi người bận rộn (2005) Như thị (2007) Gươm báu trao tay, Cõi Phật đâu xa, Thấp thoáng lời kinh, vân vân…
Nói chung, kể cả thơ văn cũng gần 60 tác phẩm tôi đã xuất bản lâu nay…
– Dường như anh có vẽ tranh nữa ?
– Ờ, vẽ theo cảm hứng bất chợt cho vui thôi.
– Có lần anh đến thăm thầy Tuệ Sỹ, thầy nói anh là cư sỹ Duy Ma Cật thời hiện đại phải không ?
– À à…thầy Tuệ Sỹ nói với một nụ cười hoan hỷ. Khi ký tặng tác phẩm Huyền thoại Du Ma Cật, thầy viết : “Quý tặng Duy ma Cư sỹ Đỗ Hồng Ngọc. Đông 2016”
Tâm Nhiên

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định, Nghĩ từ trái tim

Thư gởi bạn xa xôi (9/2022)

06/09/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi (9/2022)

Lúc này làm gì?

Lúc này làm gì ư?

Cảm ơn bạn đã đặt cho mình câu hỏi này. Tưởng khó trả lời mà thiệt ra rất dễ: Làm Biếng!

Có người tuổi mình bị con cháu kêu “Chả biết gì!” (chỉ biết già!). Cứ loay hoay với cái điện thoại quá thông mình cũng đủ mệt. AI lúc này tung hoành quá, cứ như ép buộc mình phải làm theo nó, nghĩ theo nó! Mà tay bắt đầu run, mắt nhìn không rõ, vì chữ quá nhỏ, cứ bấm chữ này ra chữ kia… gây hiểu lầm không ít. Thỉnh thoảng phone cho ai đó, định nòi gì thì quên!

Nhớ lần đến thăm bác sĩ-họa sĩ Dương Cẩm Chương lúc cụ 90 tuổi, hỏi lúc này chú làm gì? Ông nói làm biếng! Ngày chú ngủ mấy tiếng? 9 tiếng. Giựt mình chớ. Cứ tưởng càng già càng ít ngủ. Không phải. Ít ngủ, cơ thể không đủ sức tái tạo, không còn sáng suốt, thường uể oải, hay quên. Già như pin xài lâu, chai, sạc khó.

Không có chương trình kế hoạch gì cho nghiêm túc được. Tùy hứng là chính. “Thả tùy duyên”: đói thì ăn, khát thì uống, mệt thì nghỉ. Cơ tắc xan hề khốn tắc miên. Người xưa có câu đáng nhớ: Năm năm, sáu tháng, bảy ngày. Ở lứa tuổi 50 thì nên có kế hoạch năm, lứa 60 thì nên có kế hoạch tháng, còn lứa 70 thì chỉ nên làm kế hoạch ngày… Tuổi mình thì kế hoạch… giờ là phải rồi đó bạn!

Vậy cho nên mình thong dong…

Chỉ xin gởi bạn vài hình ảnh coi chơi thôi nhe.

Tháng này có một buổi trao đổi với Lớp Phật học & Đời sống ở chùa Xá Lợi. Mấy năm trước, mình sinh hoạt mỗi tuần, nay lâu lâu… tái xuất giang hồ một chút vì cũng thấy nhớ bạn bè. Nghe các bạn kêu sao Lớp mình bây giờ ngày càng có vẻ nặng về “Phật học” mà nhẹ về “Đời sống”? Mình bèn đề nghị một đề tài: Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về Chánh niệm trong đời sống hàng ngày. Sôi động ngay. Có một câu hỏi đặt ra: Một con mèo, tập trung nín thở trước cửa hang chuột, chờ chuột ló ra thì chụp… có phải con mèo đã thực hành “chánh niệm” đó không? Ai cũng thấy là không. Đó phải gọi là “Tà Niệm”. Chánh niệm không phải là tập trung. Chánh niệm là để có Chánh định, Chánh kiến… Chánh niệm phải có Giới!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rồi mình có một buổi đi thăm chùa Huê Nghiêm, định mang vài cuốn sách mới đến tặng Thầy Trí Quảng nhưng không được gặp. Đành lang thang chụp mấy tấm hình.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Chiều cà-phê với nhóm bạn trẻ (cũng đã trên dưới 50) trên con thuyền “có bến”, vì cũ nát nằm một chỗ, gia chủ biến thành quán cà-phê cũng ngộ.

Hôm sau đi Đường Sách, chụp vài tấm hình sinh hoạt đường phố Saigon dịp nghỉ lễ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trò chuyện với TS tâm lý Lê Nguyên Phương thú vị, không ngờ ông là đệ tử thầy Viên Minh! Buổi cơm chay cùng với nhà báo Ngân Hà và Thanh Thúy, hội quán Cbm.

Ngày hôm sau 4/9, ghé thăm Lê Ký Thương. Anh đã phải đi xe lăn rồi. Mới thôi.

 

Hẹn thư sau,

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

 

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Vài đoạn hồi ký

Vài ngày về thăm Lagi, Phan Thiết…

19/06/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

 

Thư gởi bạn xa xôi (tháng 6.2022)

Gần vậy mà cũng không dễ về! Đợi con rỗi rảnh chở cho đi mới đi được. Ai cũng chân thấp chân cao… Nhớ biển, nhớ núi, nhớ rừng, nhớ những con đường và nhớ cả bánh căn… Đặc biệt, nhớ cây me vài trăm tuổi ngày nào ở chùa mình vẫn dựa gốc me hoặc leo lên nhánh cây ngồi học…

Tìm được một nơi còn giữ cái phong cách, cái cảnh tình… chốn quê xưa bây giờ không phải là dễ. Một nơi có chuối, có cau, có dừa, có xe bò, có thúng chai (thuyền thúng), có lưới cá… không phải là dễ!

Cho nên về Lagi thì ở vài ngày nơi Lagi Farmstay mới thấy quen thuộc, có canh chua lá me, có cá đục kho keo, có tôm rim mặn… Biển thì ra Cocobeach camp gần đó, có xe bò… Từ bải đá Cam Bình nhìn lên Hòn Bà tuyệt đẹp dưới nắng chiều…

Rồi Đập Đá Dựng, rồi Hồ Núi Đất, Dinh Thầy Thím, Dốc Trâu, Ngãnh Tam Tân… đặc biệt là khu vực Giếng Nguồn Chung ngày xưa…

Đúng là dấu hiệu của tuổi già. Thích nhắc chuyện xưa. Tìm chốn cũ. Nhớ những ngày sống ở Láng Găng, Bưng Riềng, nay vẫn còn khu rừng nguyên sinh đó, quán Dênh Dênh (Vên Vên), Hồ Cốc, Hồ Tràm, Láng Hàng mênh mông…. Suối Nước Nóng Bình Châu… Thắng Bình, Hồ Tôm, rồi Bàu Lời… Nhưng mọi thứ nay đang đổi thay đến chóng mặt. Những resorts cao cấp, những biệt thự lộng lẫy dần hiện ra, ngày càng xa lạ. Thấy không phải dành cho mình. Không phải của mình. Cũng chẳng còn bao người để cùng nhắc chuyện xưa mà ngậm ngùi…

Gởi bạn vài hình ảnh thôi nhé.

 

Khu rừng Nguyên sinh Bưng Riềng (16.6.2022)

Quán Dênh Dênh (Vên Vên)… huyền bí!

ở Lagi Farmstay (16-18/6/2022)

Lagi Farmstay Cam Bình

Cocobeach Camp

Hòn Bà Lagi nhìn từ phía Cam Bình tuyệt đẹp!

 

 

Đập Đá Dựng 

Nơi chốn xưa là Giếng Nguồn Chung.

 

Những gốc me già xưa nhớ quá/ Những con đường nhỏ rất quen thân… Ơi những con đường ta đã đi/ Gia Long Đồng Khánh mượt xuân thì/ Chân run rẩy cát bờ Thương Chánh/ Gió ở đâu về thơm bước khuya… (Đỗ Nghê- trên sông khói sóng, Phan Thiết 1970)

 

 

Hẹn thư sau nhé,

Đỗ Hồng Ngọc

(19.6.2022)

 

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định, Nghĩ từ trái tim, Vài đoạn hồi ký

Song Thao: GIÀ KHÚ ĐẾ

20/05/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc 2 Comments

 

GIÀ KHÚ ĐẾ

Song Thao

Bạn bè tôi, bỏ rẻ cũng đã tám chục niên kỷ. Người đời bảo già rồi. Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc chơi ác hơn. Trong bài viết “Già Khú…Đế”, ông luận như ri: “Già khú là giai đoạn một, thêm một bước nữa thì gọi là “già khú đế”. Khú, từ điển tiếng Việt bảo là “để thâm lại và có mùi hôi”, thí dụ dưa khú, tức là một thứ dưa để lâu quá, sắp hư. “Khú đế” là “vua” của khú, hơn hẳn các khú”.

Tám chịch hay hơn nữa có phải là già khú đế không, hình như không ai trong chúng tôi nghĩ như vậy tuy mỗi lần tụ họp với nhau là một kịch bản khác. Gần như toàn thể chúng tôi đều là những vận động viên môn thể dục dụng cụ. Ông thì chơi gậy thường, ông gậy bốn chấu, ông chơi môn đẩy cái walker, có ông chơi nguyên chiếc xe lăn. Kềnh càng như vậy nhưng vẫn vui vì còn được nhìn thấy nhau. Già đâu mà già! Tuổi chỉ là những con số!

Theo phép lịch sự đương đại, người ta không nên hỏi tuổi một phụ nữ. Tôi muốn thêm vào một chút: người ta cũng không nên hỏi tuổi một người cao tuổi. Phiền phức cho các bậc quân tử lắm. Ngày xưa ngài Nguyễn Công Trứ khi bị gái nhí hỏi tuổi đã lách: ngũ thập niên tiền nhị thập tam. Năm chục năm trước tớ hăm ba!

Bậc con cháu của Uy Viễn Tướng Công ngày nay là ông Hoàng Lộc còn tổ cha hơn tiền nhân:

cứ muốn chơi ngon hơn ngài Nguyễn Công Trứ

bảy ba tuổi lập thiếp mà kể vô

ta tám mươi còn lăm le cưới vợ

một đời tròn vẫn ngạo nghễ trượng phu

Già khú đế mà vẫn em chã bởi vì ta cứ nhất định vẫn còn giơn. Già là chuyện của…tha nhân, ta vẫn không suy xuyển. Cái mặt ta ngày nào không soi gương, có già chi mô. Ông bạn xưa, trong thời covid giãn cách, hai ba năm mới nhìn thấy, ôi sao mà ông lại xuống cấp như dzậy? Trong mắt ta, chỉ có người khác già, ta không già, nói chi tới già khú đế. Ông bác sĩ họ Đỗ thiệt thà quá độ. Ông nói huỵch toẹt : “Già nó xồng xộc trên trời rơi xuống, dưới đất vọt lên. Không những xồng xộc nó còn gia tốc, tàn bạo như cơn sóng vỗ vào bờ đá, vội vã để mau chóng nhập vào dòng nước cuồn cuộn đuổi theo sau. Nó mạnh mẽ và tàn nhẫn tung tóe, tan tác, lắng chìm, không một chút xót thương. Nó lãnh đạm bởi nhiệm vụ nó phải thế. Nó thú vị bởi nó không phân biệt.Giàu nghèo sang hèn, da trắng da đen…Còn ta, ta chần chờ, chểnh mảng, làm ngơ. Hãy đợi đấy. Đi đâu mà vội. Không đâu! Một hôm già bỗng chuyển hệ sang già…khú, rồi khú đế đột ngột làm đảo lộn mọi tính toán…Già đến đột ngột và tàn bạo. Như một cơn động đất, không cần phải hỏi han, không cần báo trước. Như một cơn bão dữ, thổi ào qua, cuốn tất cả không thương tiếc. Khi nó khú đế, nó sẵn sàng làm ta trở nên lố bịch, buồn cười, ngớ ngẩn, đáng thương. Khi nhìn quanh những người già khú đế mà còn khỏe, ta nghĩ ta chắc cũng sẽ như họ. Còn lâu! Số người như vậy rất hiếm!”.

Già thời xưa khác thời nay. Tuổi tác nơi các cụ là cái túi kinh nghiệm sống mà người trẻ phải học hỏi để sống với đời. Ngày nay, thế giới thay đổi tàn bạo, cứ vài năm nó lại mang bộ mặt khác, kinh nghiệm là thứ không có chỗ xài, con người phải hối hả chạy theo để thích nghi. Già chỉ còn là mớ tuổi nặng chình chịch đè trên vai. Anh già, nhất là già khú đế, bị đá ra bên lề cuộc sống, chẳng còn là một con ốc trong bộ máy, chẳng còn chút giá trị kinh tế. Đành tiếc nuối tuổi trẻ. Ông Quan Dương vớt vát:

Trước khi anh trở thành già

Đương nhiên cũng trẻ như là em thôi

Trước khi bết bát quá trời

Suy ra anh cũng một thời trai tơ

Thế gian biến đổi đâu ngờ

Đang ba hoa bỗng dại khờ không hay

Đang ma giáo cỡ như vầy

Trở thành cục bột trong tay em cầm

Hỏi sao kỳ lạ thế em

Anh mà biết được chết liền một khi.

Tôi đọc được một câu “danh ngôn”, không biết của ai. “Ai cũng có tuổi trẻ nhưng không phải ai cũng có tuổi già”. Phải có phúc có phần mới được già. Vậy mà dân già vẫn có mặc cảm là ăn hại đái nát, chẳng ra cái chi chi. Chỉ được cái sản xuất ra hơi là tài. Không biết sao mà anh già nào cũng cứ nổ bôm bốp một cách dễ dàng. Chẳng thua chi bò. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và chỉ đích danh loài bò thải khí nhiều gây hại cho môi trường. Họ chữa bệnh…thải bằng cách cho bò ăn những thực phẩm khiến không tạo ra khí. Chưa thấy các nhà khoa học nghiên cứu về sự tum tủm liên tu bất tận của các cụ già khú đế. Tuy cho nổ, khi thì bùm bụp lúc tỉ tê ai oán, nhưng cái sự nổ của anh già rất vô duyên. Chẳng mùi mẽ gì! Có lẽ vì người già, cũng như chai nước hoa, càng để lâu càng phai mùi.

Tôi có trong tay một số sách của nhà…già học Đỗ Hồng Ngọc: “Gió Heo May Đã Về…”, “Già Ơi… Chào Bạn”, “Những Người Trẻ Lạ Lùng”. Tập nào cũng mỏng, mỏng như những ngày còn lại của người già. Nhưng không thấy ông bác sĩ này lý giải về sự tự do tút tít này của mấy anh già (Tôi chỉ nói tới mấy anh già vì phép lịch sự, các chị già chắc cũng tỉ tê như ai). Có lẽ vì ông chuyên ngành nhi khoa! Trước năm 1975 tôi đã từng đưa con tới phòng mạch của ông nhiều lần. Bệnh nhi đông nghẹt, la khóc điếc tai. Ông là một bác sĩ chữa bệnh trẻ em rất mát tay. Có lẽ vì vậy ông làm lơ với sự tưng bừng ồn ào của mấy anh già. Từ đâu mà ông nhảy phóc từ trẻ tới già, ông đổ tội cho tôi và đồng bọn, những người mang con cháu tới phòng mạch của ông. “Tôi đo tuổi mình qua cách xưng hô của các bà mẹ bế con đến khám bệnh. Trước đây họ gọi tôi bằng anh, sau gọi bằng chú, rồi bằng bác, và rồi mới đây thôi, một chị hãy còn rất trẻ đưa bé đến khám bệnh, lúc bé la khóc, chị dỗ nín đi cho ông ngoại khám con, thì tôi mới biết mình lên đến ông ngoại rồi mà không hay”. Khi bác sĩ đã thành “ông ngoại”, chúng ta mới được đọc những bài viết về tuổi già đặc sắc của ông. Ông gọi là tuổi “hườm hườm”. Tôi yêu chữ “hườm hườm” này quá! Nghe như trái còn bám víu trên cành.

Một trong những người hườm hườm là ông Khai Trí, một nhân vật mà người Sài Gòn xưa ai cũng biết. Ông chủ trương quên tuổi, nhất định không có cái gọi là tuổi già. Theo ông chủ nhà sách và nhà xuất bản nằm trên đường Lê Lợi này thì hồi 20 – 30 tuổi người ta còn quá trẻ, 30 – 40 thì đang trẻ, 40 – 50 hãy còn trẻ, 50 – 60 trẻ không ngờ, 60 – 70 trẻ lạ lùng và trên 70 là trẻ vĩnh viễn!

Khỏe re! Nhưng mấy người nghĩ được như vậy. Thường khi chúng ta ở độ tuổi 60 trở lên, độ tuổi theo Liên Hiệp Quốc là già, chúng ta thường quay đầu lại, tiếc cho 60 năm trước đã trôi đi mất. Tuổi hườm hườm là một khúc quanh quan trọng của đời người. Không phải mọi người tới tuổi 60 đều cảm thấy như nhau.

Trước hết, nam nữ cảm thấy khác nhau. Chuyện này ai cũng đoán ra. Đang xí xọn, ăn diện bỗng thấy mình xuống cấp. Da dẻ nhăn nheo, mắt bớt…bồ câu, thân thể hết mượt mà, đời còn chi vui. Đức ông chồng cũng dzậy, ngớ nga ngớ ngẩn, râu tóc bạc trắng, nói năng lỗ mỗ, chẳng còn chút phong lưu rất mực của những năm xưa. Vậy là cãi nhau tía lia. Dưới mắt đức ông chồng, bóng hồng thướt tha năm xưa giờ đã hết hồng, lại thêm chút đanh đá khó ưa khiến gai mắt. Cãi không lại, im đi cho nó lành khiến trầm cảm, bực bội. Nghĩ tới thời trai trẻ huy hoàng, lịch lãm một cây mà ứa nước mắt tiếc nuối. Vậy là stress cả hai!

Lại phải tham vấn ông bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Ông viết: “Có ít nhất bốn loại stress thường gặp ở tuổi chớm già, ấy là stress về sinh lý, do những dấu hiệu hiển nhiên của tuổi tác mà dù ta tìm mọi cách để chối bỏ nó vẫn cứ lù lù xuất hiện, như tóc cứ bạc, răng cứ lung lay, lưng cứ nhức mỏi. Stress về văn hóa do cách xã hội đánh giá vai trò của người già, bởi vì người già không phải ai cũng đạt nhân như Nguyễn Công Trứ: “gót tiên đeo đủng đỉnh một đôi dì / bụt cũng nực cười ông ngất ngưởng”. Stress về kinh tế cũng không phải là không đáng kể, đặc biệt ở vào tuổi chớm già mà một số người công ăn việc làm không ổn định hoặc bị thất nghiệp. Và cuối cùng là stress về tâm lý, cảm thấy mình bị hẫng, bị mất đi tuổi trẻ, chỉ còn  trống vắng, chỉ còn nhàm chán”.

Chúng ta đang ăn nhờ ở đậu nơi xứ người. Khác phong tục tập quán, khác văn hóa, khác lối sống nên chuyện stress càng thêm trầm trọng. Thế hệ chúng ta, nửa đời trước sống trong nước, nửa đời sau sống nơi nước người, chúng ta dễ chơi vơi. Chơi vơi dẫn tới chới với. Đang sống trong một xã hội mà câu “kính lão đắc thọ” được mọi người tôn trọng, chúng ta bị bỏ vào một xã hội mà sự bình đẳng là kim chỉ nam của cộng đồng. Cái già của chúng ta mất giá trị trong nền văn hóa mới. Trong nước, tuổi tác được kính trọng, chúng ta tự hào với tuổi tác. Tuổi tác tỷ lệ thuận với sự kính trọng. Chúng ta tự hào khi khoe tuổi với cộng đồng. Có khi còn ăn gian, thêm một tuổi mà ta gọi là tuổi ta.

Người già bản xứ khác hẳn. Đừng hỏi tuổi họ, cả đàn ông lẫn đàn bà. Họ giấu tuổi, thứ chỉ dấu…già. Họ làm mọi cách để níu tuổi trẻ: ăn mặc đúng mốt, nước hoa ngào ngạt, đi đứng thẳng thớm, cười nói lịch lãm. Họ làm trẻ trong khi chúng ta cố làm cho già hơn. Già rồi, ăn mặc sao cũng được nhưng nói năng phải giữ ý tứ, điệu bộ phải đường bệ, thỉnh thoảng ho lên một tiếng cho oai.

Giới già chúng ta bị ném vào một môi trường sống khác biệt với môi trường đáng lẽ chúng ta phải sống. Chênh vênh thiệt chênh vênh. Chuyện nhức nhối nhất trong mỗi gia đình người Việt chúng ta nơi nước người là chuyện đưa cha mẹ vào nhà già. Người già bản xứ coi chuyện vào nhà già là chuyện dĩ nhiên. Tiện cho cả cha mẹ lẫn con cháu. Nhưng phần lớn các ông bà già người Việt lại khác. Họ thất vọng tràn trề khi con cái đề nghị đưa vào nhà già. Họ có cảm tưởng bị bỏ bê. Họ nghĩ con cái bất hiếu khi vứt các đấng sinh thành vào nơi lạ hoắc, không ai thân thuộc, không ai sáng tối vấn an. Chỗ sống của họ phải là trong gia đình, giữa con cháu, cơm bưng nước rót, được hầu hạ tới bến. Họ không cần biết tới hoàn cảnh của con cái: vợ chồng đi làm từ sáng tới tối, cháu chít đi học suốt ngày không có thời giờ hầu hạ ông bà cha mẹ như cuộc sống trong nước.

Có người cố chấp, không chịu hiểu cho con cháu. Nhưng cũng có người hiểu và chấp nhận. Trong bài “Câu Chuyện Của Một Người Già Nhưng Dành Cho Những Người Chưa Già”, tác giả Tuệ Tâm đã chấp nhận. “Ngày mai, tôi phải đi viện dưỡng lão…Không phải bất đắc dĩ, thì tôi cũng không muốn đi viện dưỡng lão đâu. Nhưng mà từ khi sinh hoạt hàng ngày không còn có thể tự xoay xở, mà con gái vừa làm việc bận rộn vừa phải chăm sóc cháu trai, không rảnh để quan tâm mình, đây dường như là sự lựa chọn duy nhất đối với tôi. Điều kiện sống ở viện dưỡng lão không tệ: một mình một gian phòng sạch sẽ, được lắp các đồ điện đơn giản thực dụng, đầy đủ các loại phương tiện giải trí; đồ ăn cũng ngon miệng; phục vụ rất chu đáo, bày trí xung quanh cũng rất đẹp. Sống trong nhà, kim chỉ cái gì cũng không thiếu, rương hòm, ngăn tủ, ngăn kéo đều đầy ắp các loại đồ dùng. Quần áo bốn mùa, đồ dùng bốn mùa, chồng chất như núi; tôi thích sưu tầm, tem sưu tầm đã thành từng chồng lớn, ấm tử sa cũng đã hơn mười cái. Còn có rất nhiều vật linh tinh cất giấu, nào là ngọc bích, hạt óc chó, vật trang sức. Đặc biệt là sách, cả một mặt tường là giá sách, chật kín đầy ắp; rượu ngon thì Mao Đài, Ngũ Lương, rượu Tây cũng phải mấy bình. Viện dưỡng lão chỉ có một gian phòng, một cái tủ, một cái bàn, một giường, một ghế sô pha, một tủ lạnh, một máy giặt, một TV, một bếp điện từ, một lò vi ba, căn bản không có chỗ để lưu giữ của cải mà mình tích lũy. Trong chớp mắt, tôi đột nhiên cảm giác được: những của cải này đều là dư thừa, chúng cũng không thuộc về mình”.

Tác giả đã cắn răng bỏ lại tất cả nhưng không tiếc nuối. Của cải trần gian là của trần gian, khi cần buông thì phải buông. Một đời tích lũy, tưởng những thứ đó là ruột thịt không bao giờ rời được nay bỗng ngộ ra những gì tưởng là của mình đều không phải là của mình. Khi sống với chúng, mình quấn quít với chúng, nhưng khi phải rời chúng, mình cũng phải chấp nhận buông.

Buông là một hành động không dễ gì thực hiện nhưng là một hành động phải làm của người biết lẽ vô thường, biết sống thuận theo lẽ trời.

Thế hệ chúng tôi, như đã nói ở trên, bỏ rẻ ra cũng tám chịch có hơn, kể như đã hưởng đủ lộc trời. Con số đó nằm trên cáo phó có thể được coi là con số đã trọn vẹn. Chúng tôi chừ như những mục tiêu bắn tỉa của anh thần cầm lưỡi hái. Nay anh tỉa người này, mai anh tỉa người khác. Trước sau cũng một ngày nào đó. Ừ thì một ngày nào đó!

SONG THAO

Tháng 5.2022

Nguồn: http://www.phamcaohoang.com/2022/05/2436-song-thao-gia-khu-e.html

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định

Trần Thị Trúc Hạ: TÌNH BẠN

29/04/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Tình bạn

Trần Thị Trúc Hạ (Đà Nẵng)
Buổi sáng Sàigòn trời trong veo, chị đón tôi trước cổng chung cư với nụ cười thật hiền rồi đưa tôi lên một căn hộ có phòng khách rộng rãi, thoáng mát. Cậu Cóc LKT ngồi bên cửa sổ nhìn ra như đang ngóng chờ. Tôi chạy đến và ôm choàng cậu như ôm một người anh ruột thịt.
Từ bao giờ tôi đã quên mất từng gặp anh chị ở đâu để rồi yêu quí anh chị như ruột thịt.
Hình như cũng bắt đầu từ những chuyến đi từ nam ra bắc, rồi anh tự nguyện thiết kế bìa sách cho tác phẩm đầu tay của tôi.Anh tỉ mỉ chăm chút từng công đoạn để cho ra một trang bìa thật ấn tượng hơn cả những gì tôi mong đợi.
Từng người bạn của anh hiện ra nơi khung cửa.
Anh LK (TTM) trang trọng, kiêu bạc, anh CVT hiền lành, chuẩn mực và cuối cùng là anh ĐHN với nụ cười đôn hậu, dí dỏm làm rộn rã cả căn phòng.
Họ trêu ghẹo chọc phá nhau như những cậu bé tinh nghịch. Họ đã đi cùng nhau suốt cả thời trai trẻ cho đến tận bây giờ, tóc đã bạc, mắt đã nhoè, chân tay đã run và tai cũng không còn nghe hết những gì cần nghe. Họ còn có một người bạn đang thao thức bên kia đại dương gọi về vì nhớ bạn.
Vậy đó họ ngồi bên nhau từ sáng đến chiều với những món ăn dân dã chỉ có khoai lang, đâụ phụng, trái cây…Không bia rượu thịt thà mà dường như với họ đã quá đủ đầy.
Cậu Cóc mệt, ngồi với bạn vài phút rồi rón rén vào phòng nằm, rồi lại háo hức ngồi dậy đi ra. Một mình cậu mà có tới hai ông bác sĩ chăm nom.
Tình bạn của họ sao mà đẹp quá !
Chiều, họ chia tay ra về, chị Quy gói những thức quà cho sở thích của từng người. Tôi ở lại với anh chị thêm chút nữa. Tôi hỏi chị sao các anh ai cũng gần gũi và quí mến chị nhiều như thế, chị cười nói không hiểu vì sao chuyện vui buồn gì các anh cũng kể cho chị nghe, chị như cái kho cất giữ bí mật của các anh.
Tôi hiểu đó chính là cái hạnh biết lắng nghe bằng sự thấu cảm và yêu thương. Vẫn biết rằng “Biết lắng nghe” dù chỉ là những khoảng lặng, ta vẫn sẽ là một người may mắn bởi chính nó sẽ mang tới cuộc sống của mình những món quà bất ngờ kì diệu nhưng không mấy ai làm được điều đơn giản này. Chị đã làm được từ sự dịu dàng và ấm áp lạ thường. Dường như chị chỉ biết lắng nghe mà không biết phán xét. Nằm bên chị một lát, nói với chị vài chuyện vui buồn và nghe chị dỗ dành an ủi mà cảm thấy lòng mình nhẹ tênh.
Sống bây giờ thật khó với những đa đoan, thị phi, hơn thua, ganh ghét…Nhưng họ đã sống thật hạnh phúc và dễ dàng bởi vì họ đã có một tình bạn đẹp. Tôi chỉ là kẻ đứng bên lề đường quan sát họ với ánh nhìn ngưỡng mộ và trân quý. Mong cho họ cứ vui đùa an nhiên bên nhau mãi mãi như thế để tôi còn có một niềm tin.
Trúc Hạ
(Saigon, 26.04.2022)

Từ trái: Châu Văn Thuận, Trúc Hạ, Lê Ký Thương, Đỗ Hồng Ngọc, Lữ Kiều (Thân Trọng Minh).
Nhà LKT 26.04.2022 (ảnh Kim Quy)

 

Bữa cơm gia đình.
Từ trái: Kim Quy, Lê Ký thương, Châu Văn Thuận, Trúc Hạ, ĐHN, Lữ Kiều (TTM) 26.04.2022

 

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Uncategorized, Vài đoạn hồi ký

LÊ KÝ THƯƠNG VÀ NHỮNG NGƯỜI BẠN VĂN CHƯƠNG

17/04/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

LÊ KÝ THƯƠNG VÀ NHỮNG NGƯỜI BẠN VĂN CHƯƠNG
Cao Kim Quy
Không biết cái duyên, định mệnh nào đã gắn kết tôi và Lê Ký Thương, để từ đó gắn kết tôi với họ, những người bạn thiết của chúng tôi. Nhiều lần ngồi ngắm những cành hoa phượng đỏ là đà bên kia mặt hồ rong rêu giờ đã tràn ngập sen, tôi nhấm nháp cà phê một mình, và tự hỏi. Tôi ngồi đó, nhớ về họ, những kẻ đang ở rất gần và những kẻ còn cách xa, những kẻ đã bay cùng gió mây và những kẻ đang còn có thể nắm lấy tay nhau mà vui ngày họp mặt.
Tôi và LKT có nhiều điểm tương đồng trong “số phận”. Cả hai đều có một người bạn rất thân thời trung học, dự phần vào đời nhau theo một kiểu rất…tương tự. Cả hai lại cùng có một mối tình tuổi học trò âm thầm lãng mạn đủ để vương vấn với thời gian cho đên khi… hết làm học trò. Nhưng quan trọng nhất là chúng tôi gắn bó nhau đúng nghĩa những người bạn đời (liệu tôi có chủ quan không?), có thể san sẻ với nhau mọi điều trong yêu thương, tin cậy và tôn trọng. Có phải vì thế mà LKT đã thoải mái chuyển giao tình bạn và luôn cả những người bạn của anh cho tôi?
Bạn anh, xuất thân từ nhiều tầng lớp khác nhau nhưng có chung những nỗi niềm của một thế hệ thanh niên trí thức thời loạn, chung cả sở thích dùng văn chương để bày tỏ với đời. Người trẻ nhất trong nhóm Ý Thức xưa cũng đã lớn hơn tôi đến 6,7 tuổi. Vậy mà lạ, đến một ngày, tôi chợt nhận ra mình đã trở thành bạn của những bậc đàn anh khác giới, khác tuổi tác ấy tự lúc nào.
Tôi vốn yêu thế giới văn chương, và LKT là một phần của thế giới ấy. Nhưng tôi không xem mình là một người trong số họ. Tôi chỉ đứng bên kia đường mà ngắm nhìn họ, buồn vui theo cảm xúc của họ, và tôi đã yêu mến biết bao, cái tình bạn lặng thầm mà thật thắm thiết (đôi khi cũng nhiều sóng gió) của những người bạn văn chương  này, trải dài suốt 40, 50 năm.
Sau 1975 cho đến những năm cuối 80, chúng tôi vẫn còn lận đận với cơm áo gạo tiền trong thành phố nhỏ. Bạn cũ tứ tán. Kẻ chân trời người góc biển, có kẻ cũng như LKT, quay về quê gốc của mình làm đủ thứ nghề chỉ cốt mưu sinh. Cuộc hành trình chung của chúng tôi khá nhọc nhằn nhưng nhớ lại vẫn đầy thi vị vì bên cạnh chúng tôi luôn có những người bạn.
Đặc biệt là với nhóm Ý Thức. Nhóm nhỏ này xuất hiện khá ngắn ngủi trong đời sống văn học miền Nam (từ 1970 – 1972) nhưng khá nổi tiếng vì những sáng tác mang đầy tính dấn thân của nhiều cây bút tài năng và nhiệt huyết. Tất nhiên, họ gắn bó với nhau rất sớm trước khi tôi và LKT gặp nhau lần đầu, nhưng giờ đây tôi thuộc nằm lòng lai lịch từng người nhờ những kỷ niệm “chung lưng đấu cật” được kể lại lúc nào cũng đầy hào hứng của LKT hay từ bạn anh.
Sau 1991, chúng tôi vào Sài Gòn, những người bạn năm xưa lại có cơ hội kề cận nhau. Đời sống chung đã phần nào dễ thở để họ lại có thể nghĩ đến sự cần thiết của món ăn tinh thần. Tôi nhớ những ngày đầu cùng LKT đến thăm Nguyên Minh trong ngôi nhà mới thuê ở quận Gò Vấp. Con người này hình như bao giờ cũng chia hai cuộc đời mình, rạch ròi giữa mộng và thực (rạch ròi như cách anh phân biệt vợ với…“người tình”!!!). NM đặc biệt mê việc in ấn nên anh đã bắt đầu lại bằng nghề in lụa để kiếm sống (một vợ năm con không phải là cái gánh nhẹ nhàng). Nửa kia của anh vẫn đầy ắp mộng văn chương, mà hình như giấc mộng ấy luôn ẩn hiện một cái tên T chấm truyền cảm xúc. Tôi nhớ năm 1998, sau cuộc triển lãm chung đầu tiên của LKT và Lữ Kiều (Thân Trọng Minh) được tổ chức tại phòng tranh Tự Do (Sài Gòn), chúng tôi cùng nhau dong ruỗi Đà Lạt để … ”mừng triển lãm thành công tốt đẹp”. Ngoài hai cặp vợ chồng TTM và LKT còn có thêm Nguyên Minh. Một buổi sáng, tôi nhìn thấy cái dáng nhỏ bé của  NM ngồi ở bực cửa trên căn gác gỗ của Thân Trọng điền trang, cắm cúi viết. Những tia nắng vàng trong vắt của cao nguyên đang chiếu xéo lên trang văn của anh. Hình như đó là lần đầu tiên anh thực sự cầm bút trở lại từ sau 1975. Ngôi nhà gỗ nhỏ màu xanh rêu có khung cửa mở ra một mảnh vườn đầy hoa trước thềm nhà, bên kia thung lũng là xanh thẳm núi đồi. Hệt một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Có khi chính khung cảnh đó đã thúc đẩy NM sống lại mộng văn chương? Kể từ ngày ấy, tôi hân hạnh trở thành người mà anh dễ dàng bộc bạch những cảm xúc rất thật của lòng mình về những người bạn, về cuộc tình đã xuất hiện từ mấy mươi năm trước nhưng lúc nào được kể lại cũng dạt dào như chỉ mới hôm qua.
Thời ấy, khi những người bạn gắn bó của “tòa soạn Ý Thức” cũ chưa ly tán dần vì sức khỏe, hoàn cảnh… những cuộc gặp mặt cứ lặp lại hầu như hàng tuần, thường là trên sân thượng nhiều gió, và có lẽ cả sao đêm, nhà Lữ Kiều. Đôi khi chúng tôi dời địa điểm vào căn phòng làm việc ở tầng ba của anh, quanh ngọn đèn vàng ấm cúng nhưng có chút gì bùi ngùi. Không hiểu tại sao, nói chuyện hay đọc văn Lữ Kiều, lúc nào tôi cũng có cảm giác bùi ngùi. Khác với vẻ ngoài lịch thiệp, quá hoạt bát của anh, tôi chỉ nhìn thấy một Lữ Kiều lăng lẽ đăm chiêu trong bóng đêm, một Lữ Kiều lạc lõng cô đơn giữa đám đông đang ồn ào nhốn nháo. Tôi luôn nhìn thấy anh như kẻ lữ hành cô độc dù chung quanh anh bao giờ cũng đông bạn bè. Chưa kể anh còn có phu nhân trẻ đẹp tài hoa là nữ họa sĩ Thanh Hằng., với những bức tranh hoa đầy nữ tính, có tài nấu nướng thật tuyệt vời khiến chúng tôi cứ phải tấm tắc mỗi lần được thưởng thức.
Nhà Lữ Kiều luôn sẵn rượu. Đủ loại. Tôi ngồi giữa bọn họ, yên lặng nghe họ trò chuyện, và ngắm màu rượu quyến rũ được rót từ những chai Chivas, Hennessy, Johnny Walker… vào những chiếc ly thủy tinh trong suốt lóng lánh những viên nước đá có hình trái tim. Luôn luôn là những gương mặt quen thuộc ấy, Lữ Kiều, Lữ Quỳnh, Nguyên Minh, Châu Văn Thuận, Hồ Thanh Ngạn, Lê Ký Thương, thêm “phu nhân” của các vị, đôi khi vài thân hữu của Ý Thức.. Những chai rượu đầy cứ vơi dần theo đêm. Họ uống với nhau đằm thắm. Nhưng có lúc cãi nhau cũng rất ghê. Rồi tuần sau, tháng sau, họ lai gặp nhau, lại tranh luận. Những cuộc tranh luận có thể gay gắt nhưng phát xuất từ tình cảm quá thiết tha gắn bó dành cho nhau. Họ cãi nhau chỉ vì mong muốn bạn mình hoàn thiện hơn, có lúc “hùng hổ” như NM, không cam lòng thấy bạn “bỏ cuộc chơi” khi sức chưa thật tàn, lực chưa phải đã kiệt. Anh đang mơ trên quãng đường ngắn ngủi còn lại, bọn họ phải quàng vai nhau bước song hàng như đã từng cùng nhau trải qua những giai đoạn cực kỳ khó khăn của thời cuộc.
Có phải do những “cú hích” của NM mà Lữ Quỳnh sau một thời gian khá dài im lặng, xuất đầu lộ diện trở lại với nhiều tác phẩm văn, thơ mới? Nhưng lúc ấy anh đã không còn ở cạnh chúng tôi. Anh đã cách chúng tôi cả một đại dương mênh mông không thấy đâu là bờ bến. Tôi thấy NM thật trong sáng, đáng quý làm sao mỗi khi nhìn anh cười hào hứng, khoe với tôi tác phẩm mới in của bạn bè. Anh xem thành công của bạn như thành công của chính mình. LQ thì đằng đẵng phương xa, mà mỗi email ngắn gọn đều hàm chứa nỗi khát khao âm ỉ được quay về ngồi giữa bạn cũ bên ly cà phê vỉa hè. Nhớ năm 2013 từ Mỹ về, LQ cùng chúng tôi lên Đà Lạt dự buổi triển lãm tranh các họa sĩ Đinh Cường, Thân Trọng Minh và  Phan Ngọc Minh, cũng đúng vào dịp kỷ niệm sinh nhật thứ 70 của Lữ Kiều, người bạn gắn bó với anh từ thuở thiếu thời ở xứ Huế thơ mộng. Tướng tá vẫn cao lớn dềnh dàng nhưng sức khỏe anh đã có phần suy giảm, vừa xuống xe anh đã bị choáng, không đứng vững. Thương cái dáng liêu xiêu của anh đang cố giữ cho thăng bằng giữa hai người bạn ốm o là Châu Văn Thuận và Lê Ký Thương. Người xách hộ bạn chiếc túi du lịch không mấy nặng, kẻ vịn hờ tay bạn phòng khi cần đỡ đần. Những chàng trai tráng mười bảy tuổi năm xưa giờ đã ngoài bảy mươi cả, và họ vẫn còn lững thững đi bên nhau dưới nắng chiều, làm sao không thương cho được!
Lẽ ra trong bàn tròn Ý Thức những đêm khuya ấy còn có mặt Đỗ Nghê (Đỗ Hồng Ngọc) nếu anh không có thói quen ngủ sớm và… kỵ rượu. Đỗ Nghê ngày xưa cũng trong nhóm biên tập của Ý Thức và nay luôn sát cánh với bạn bè trừ lúc… “ăn nhậu”. Anh lại là bạn y khoa cùng với Lữ Kiều, Trương Thìn, cùng làm báo với nhau nhiều năm.  Xét về mức độ ”tai tiếng” (chúng tôi thích chọc ghẹo anh bằng từ ngữ này thay cho từ “nổi tiếng” những lúc ngồi cà kê với nhau), Đỗ Nghê thuộc loại “chói sáng” nhất nhóm Ý Thức cũ. Anh là vị thầy khả kính của bao nhiêu sinh viên y khoa, mà nhiều lứa học trò sau này cũng đã trở thành thầy của các thế hệ kế tiếp. Anh thường được mời nói chuyện về những đề tài Phật giáo dưới góc nhìn khoa học ở những chốn trang nghiêm như các trường Phật học hay các chùa lớn nhỏ rải rác khắp các tỉnh thành. Sách anh viết dù về Phật học hay y khoa đều thuộc hàng best seller của các nhà xuất bản và tên tuổi anh thì đã không còn xa lạ với trí thức Việt khắp nơi… Vậy mà anh không bao giờ khiến tôi nhớ ra vị thế “đình đám” đó mỗi khi chúng tôi ngồi uống cà phê cùng nhau. Chỉ bởi vì anh quá bình dị và hồn nhiên. Trước mặt tôi không có một ĐHN “nổi tiếng như cồn” trên nhiều phương diện. Chỉ có một “lão ngoan đồng” thích trêu đùa. Mỗi khi anh nheo nheo đôi mắt sau cặp kính cận, thì thầm vào tai người kề bên điều gì “bí mật” rồi cười hỉ hả, tôi chỉ nhìn thấy một cậu thiếu niên láu lĩnh chưa chịu xa rời tuổi thơ của mình. (Cơ khổ, tiếng là “thì thầm” nhưng do tai anh đã hơi lãng – tám mươi rồi còn gì – nên người được “thì thầm” lúc nào cũng canh cánh nỗi sợ bị “phát hiện” thì… quê!)
Tôi gọi ĐHN là “người-viết-tản-văn-giáo-khoa-thư” vì, bạn có nhận ra chăng? Đọc “Ghi chép lang thang” của ĐHN ta dễ liên tưởng đến những bài văn giản dị luôn ẩn chứa tính giáo dục thật nhẹ nhàng trong Quốc Văn giáo khoa thư ngày trước. Không áp đặt, không “đao to búa lớn”, nó nhè nhẹ khơi gợi cho ta tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu quê hương dù cho quê hương ấy có bình dị nghèo nàn thế nào.
Bên cạnh ĐHN “thiền sư”, còn có một Đỗ Nghê thi sĩ. Người ta quen nhìn thấy một nhà nghiên cứu Phật học nghiêm túc mà có thể quên anh từng là, và có thể vẫn đang là, một thi sĩ không thiếu lãng mạn với cuộc đời (không lãng mạn thì làm sao có thể thành…thi sĩ!). Chỉ có điều sự lãng mạn ấy cũng bàng bạc nhẹ nhàng như bản tính của anh khiến độc giả khó thể nhận ra nếu không đọc kỹ. Tôi không trích ra đây câu nào trong những tập thơ anh đã xuất bản. Khám phá là quyền của người đọc thơ. Chẳng phải mỗi phát hiện sẽ đem lại cho ta những cảm xúc thú vị?
Ngoài những người bạn vẫn sống trong nước, LKT còn có những người bạn bên kia bờ đại dương, không kém phần thân ái. Năm LKT gặp tai ương lớn trong đời (2010), tôi nhớ người đầu tiên gọi điện cho chúng tôi là anh Phạm Văn Nhàn, từ Houston, Hoa Kỳ, chỉ một, hai tiếng sau khi tôi đưa LKT nhập viện ở Nha Trang. Đến bây giờ, tôi vẫn chưa biết ai là người đã báo tin cho anh sớm đến thế, chỉ nhớ nghe giọng anh đầy lo lắng hỏi thăm, tôi không khỏi xúc động. Phạm Văn Nhàn là người đều đặn gởi những số báo Thư quán bản thảo cho chúng tôi hàng kỳ, qua đường hàng không. Nhớ lần anh về VN, chúng tôi đã có được buổi chuyện trò nồng ấm đủ để hiểu không phải cứ xa mặt là sẽ cách lòng.
Khi chúng tôi có dịp đến Mỹ, tuy không gặp được bạn cũ Trần Hoài Thư vì thời gian và khoảng cách, nhưng anh cũng đã kịp thời bỏ công in vội và gởi phát nhanh tặng chúng tôi bộ sách đồ sộ Văn Miền Nam và Thơ miền Nam (trước 75). Ít liên lạc, chúng tôi vẫn âm thầm theo dõi hoạt động của Trần Hoài Thư. Thương qúy biết bao cái tình anh đối với bạn bè. Càng quý hơn cái tình của anh đối với người vợ yêu đang lâm bạo bệnh. Tôi hình dung một Trần Hoài Thư suốt đời sống với ám ảnh quá khứ hào hùng, âm thầm làm việc dưới basement nhà anh những buổi khuya vắng lặng lạnh lẽo, âm thầm đi về Nursing home chăm sóc vợ hiền trên những con đường trơn trượt trắng xóa tuyết mùa đông, trong khi chính bản thân anh cũng đang mang nhiều bệnh của tuổi già. Hình ảnh cô độc của anh gây cho tôi nỗi xót xa quá dỗi mỗi lần nghĩ đến.
Mà chưa hết. Hóa ra LKT vẫn còn nhiều bạn lắm. Những buổi cà phê vỉa hè với Vũ Trọng Quang, Trần Hữu Dũng, Trần Nhật Vy, Lê Văn Duy.… Những buổi “cụng ly” với Huỳnh Phan Anh, Phù Hư, Nguyễn Thái Dương, Từ Nguyên Thạch… (Đó là khi LKT còn uống được vài lon với bạn). Những chuyến lang thang lên Pleiku, tìm đến Trần Duy Phiên (nhà văn này mỗi lần trò chuyện không thể dưới 4 tiếng vì anh có biết bao nhiêu là điều muốn chia sẻ), xuống Ninh Hòa gặp Khuất Đẩu-Huyền Chiêu, ra Tuy Hòa thăm Nguyễn Lệ Uyên, Trần Huiền Ân, tạt qua Quy Nhơn là Nguyễn Thanh Mừng,  ghé Đà Nẵng cà phê với Nguyễn Nhã Tiên, chạy vào bv cho kịp siết tay Phạm Ngọc Lư trước khi anh vĩnh viễn chia tay bè bạn…
Nhắc đến sự chia lìa, lại nhớ đến nhiều bạn đã bỏ chúng tôi mà đi trước. Thế Vũ chẳng hạn. Tôi nhớ kỷ niệm những ngày hiếm hoi khi anh từ bệnh viện được về nhà tĩnh dưỡng một thời gian. Muốn bạn đổi không khí, chúng tôi rũ  anh đi uống cà phê, nhưng LKT bận đột xuất, mình tôi đích thân chở T.V. đến quán Thềm xưa, một chỗ ngồi yên tĩnh thích hợp cho những người không còn trẻ. TDọc đường, trời đổ mưa bất ngờ. Tôi lật đật tấp xe vào lề, chỉ sợ anh mắc mưa lại lên cơn khó thở. Mượn tạm chiếc ghế cho anh ngồi nghỉ dưới mái hiên nhà ai mà lòng hồi hộp, sợ anh bỏ cuộc. Thế mà anh vẫn đến được quán giữa những nhịp thở dốc khó khăn. Trong câu chuyện, tôi hiểu anh đang rất băn khoăn khi biết mình sắp ra đi mà con gái đầu “chưa kịp lớn”. Anh lo thế thôi, chứ P.A, con gái anh, đã vững vàng ngay khi bước vào nghề làm báo theo nghiệp cha, chẳng bao lâu sau ngày anh mất. Tôi nhớ hình ảnh chị Hà, người vợ hiền của anh, lăn lóc dưới gầm cầu thang bao nhiêu đêm vì bệnh viện quá tải, trong khi anh dây nhợ đầy người thiêm thiếp trong phòng chăm sóc đặc biệt kề bên.
Lại nhớ Chu Trầm Nguyên Minh, người bạn văn nghệ hiền lành, nhiệt tình tham gia sinh hoạt với Quán Văn cho đến những ngày tháng cuối. Họ – Nguyên Minh, Lữ Kiều, Sâm Thương, Lê Ký Thương và Chu Trầm Nguyên Minh – cũng đã kịp làm một chuyến về Phan Rang cùng nhau trên chuyến tàu đêm xập xình, chẳng bao lâu trước khi CTNM về với đất mẹ. Phan Rang là nơi CTNM từng dạy học, cũng là địa điểm xuất phát của tờ Ý Thức thời ây.
Những người bạn ấy của chúng tôi, tất nhiên không có ai là hoàn hảo. Đôi khi còn làm buồn lòng nhau. Nhưng, nếu một tình bạn có thể kéo dài chừng ấy năm, thì ắt là bạn thật rồi.
Đối với cả hai chúng tôi, hạnh phúc thật sự của một đời người không thể thiếu một trong hai yếu tố, tình yêu-tình bạn. Đó là lý do vì sao tôi dễ dàng gật đầu trước bài thơ cầu hôn của LKT năm xưa. Tôi mong trong mái nhà này/cùng em san sẻ đắng cay ngọt bùi/ con mèo khe khẽ ngoắc đuôi/vờn quanh những quyển sách đời tôi mê/và tình bạn suốt bốn mùa/thiếu bao thứ ấy hóa thừa đời tôi. (LKT phỏng dịch từ bài thơ “Le chat” của nhà thơ Pháp Appolinaire).
(CKQ)

Tại nhà Lê Ký Thương: Saigon, 01.04.2022
Từ trái: Đỗ Hồng Ngoc, Thân Thị Huế, Cao Kim Quy, Thanh Hằng, Thân Trọng Minh, Lê Ký Thương, Châu Vân Thuận.

Nhóm bạn Ý Thức cũ: Đỗ Nghê (ĐHNgọc), Lữ Kiều (TTMinh), Lê Ký Thương, Châu Văn Thuận (01.04.2022).

ReplyReply allForward

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Nghĩ từ trái tim, Vài đoạn hồi ký

Tiếng hát Ngọc Vân: Mới Hôm Qua Thôi (nhạc Vĩnh Điện, thơ Đỗ Hồng Ngọc)

10/04/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

Ghi chú:

Nguyễn Thị Ngọc Vân là một Dược sĩ, tốt nghiệp Đại học Dược khoa Saigon năm 1974. Ngọc Vân đã hát bài Mới Hôm Qua Thôi (thơ Đỗ Hồng Ngọc, nhạc Vĩnh Điện) bằng một giọng đầy xúc động, nghẹn ngào…

Xin phép Ngọc Vân post lên www.dohongngoc.com để sẻ chia cùng bè bạn thân quen.

Cảm ơn Nhạc sĩ Vĩnh Điện, cảm ơn Ngọc Vân.

ĐHN

 

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Nghĩ từ trái tim

Nguyễn Hiền-Đức: Tập tuyển CÀNH MAI SÂN TRƯỚC

31/01/2022 By admin Leave a Comment

 

Thư ngỏ:

Năm 2006, cách đây 16 năm, Nhà xuất bản Văn Hóa Sài Gòn đã in của tôi cuốn Tuyển tập CÀNH MAI SÂN TRƯỚC, Dành Cho Người Có Tuổi. Cuốn sách được tái bản khá nhiều lần, và không ngờ đã “lọt” vào mắt xanh của một người “bạn trẻ” là Nguyễn Hiền-Đức. Anh đã từ 7 năm trước “gò lưng rị mọ” gõ lại từng trang, từng dòng… rồi còn góp nhặt, gom góp nơi này nơi khác những bài viết của tôi cũng như của các tác giả khác trong “khuôn khổ” Dành Cho Người Có Tuổi. Lúc đầu, chắc là anh có ý để dành, lâu lâu đọc lại cho bớt… già, rồi không biết sao hôm nay anh “bung ra” một Tập tuyển (tôi tạm gọi vậy) là cuốn Ebook bạn sắp đọc dưới đây, cũng ngộ, rất đáng quý một tấm lòng.

Năm nay, người “bạn trẻ” Nguyễn Hiền-Đức cũng hãy còn trẻ, mới lên 77 tuổi, bỗng nhiên cảm thấy mình cần chia sẻ với những bạn già chung quanh, ai nấy đều trên dưới 80 đôi điều cảm nhận, gom góp bấy nay của mình… để đọc trong buổi Xuân về, biết đâu có những niềm vui.   

Hãy đọc lời “Tường trình” dưới đây của Nguyễn Hiền-Đức vậy nhé:

(Cảm ơn Phùng Minh Bảo đã giúp chú Ngọc post lên ebook này).

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

(Saigon, 29 Tết, sắp đến Giao Thừa Nhâm Dần, 2022)

*   *   *

Nguyễn Hiền-Đức: 

Theo tôi, Cành Mai Sân Trước là một tuyển tập “hoành tráng” và “bề thế” của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Gọi vậy vì cuốn sách bìa cứng, giấy trắng loại tốt, được trình bày khá đẹp với rất nhiều hình minh họa của chính tác giả và thân hữu, gần 650 trang khổ 14,5 x 20,5cm.

Sau Lời Ngỏ, tác giả chia thành các tập:

Tập 1: Gió Heo May Đã Về,

Tập 2: Già Ơi… Chào Bạn!,

Tập 3: Nghĩ Từ Trái Tim,

Tập 4: Những Người Trẻ Lạ Lùng,

Tập 5: Thầy Thuốc Và Bệnh Nhân;

Tập 6: Như Ngàn Thang Thuốc Bổ (Chuyện cười sưu tập).

Tôi rất thích tuyển tập này, nên cách đây hơn 7 năm, sau khi chọn lọc được nhiều bài từ các cuốn sách/bài của ông như: Cành Mai Sân Trước, Gió Heo May Đã Về, Gìa Ơi… Chào Bạn!, Những Người Trẻ Lạ Lùng, Thư Gởi Người Bận Rộn, Nghĩ Từ Trài Tim, Gươm Báu Trao Tay, Ghi Chép Lang Thang, Nhớ Đến Một Người, Như Thị, Ăn Vóc Học Hay, Thư Cho Bé Sơ Sinh Và Những Bài Thơ Khác… tôi sắp xếp theo ý thích của mình để hình thành Tập tuyển Cành Mai Sân Trước này.

Tập tuyển có 2 phần chính:

Phần I: NHỮNG BÀI CỦA BÁC SĨ ĐỖ HỒNG NGỌC

+ Tôi đưa vào tập tuyển những bài đã in trong sách của BS Đỗ Hồng Ngọc, đó là

13 bài trong Gió Heo May Đã Về,

10 bài trong Già Ơi… Chào Bạn!

6 bài trong Nghĩ Từ Trái Tim

và nhiều bài trong Nhớ Đến Một Người, Ghi Chép Lang Thang và Thư Cho Bé Sơ Sinh & Những Bài Thơ Khác.

+ Chỉ đưa Lời Ngỏ Những Người Trẻ Lạ Lùng vì những bài trong cuốn này tôi đã đưa rải rác ở các Tuyển tập Đỗ Hồng Ngọc.

+ Tôi không đưa một số bài trong Thầy Thuốc và Bệnh Nhân vì đã có ở Tuyển tập Câu Chuyện Sức Khỏe. Tôi cũng không đưa những chuyện cười trong Như Ngàn Thang Thuốc Bổ vì tôi đã có trong các tuyển tập trước.

Ngoài ra, tôi cũng đưa thêm bài liên quan đến nội dung cuốn sách và những cảm nhận ngắn của một số tác giả về BS Đỗ Hồng Ngọc.

Phần II. NHỮNG BÀI LIÊN QUAN CỦA NHIỀU TÁC GIẢ

Theo bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, Cành Mai Sân Trước là một tuyển tập dành cho người có tuổi. Vì vậy, ở phần này tôi đưa nhiều bài viết, bài dịch mà tôi đã cố gắng chọn lọc. Những bài viết này của những danh sĩ, học giả, những văn nghệ sĩ nổi tiếng như Dale Carnegie, Dorothy Carnegie, André Maurois, Lâm Ngữ Đường, David Niven, học giả Nguyễn Hiến Lê, bác sĩ Nguyễn Ý Đức, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và các nhà thơ Bùi Giáng, Tôn Nữ Hỷ Khương, Đỗ Trung Quân. Riêng Thầy Nguyễn Hiến Lê tôi chọn đến 11 bài mà vẫn còn muốn lấy thêm.

Kết hợp với những bài viết dung dị mà sâu sắc, nhỏ nhẹ mà tâm tình, dí dỏm mà từ bi của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc với những bài viết ở phần II Tập tuyển này mong là sẽ mang đến cho những người có tuổi nhiều niềm vui mới, nhiều bông hoa đẹp và những nụ cười tươi.

Tôi xin mượn lời của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc và mấy câu thơ của Bùi Giáng, Tôn Nữ Hỷ Khương để cung kính chúc những người gọi là có tuổi:

– “Thật vậy. Vẫn còn đó, nơi sân trước kia, đêm qua, một cành mai vàng rực rỡ đã nở, báo hiệu một sức sống mãnh liệt vẫn dâng trào… Vậy đó, mùa xuân dù đã phai, cành mai sân trước vẫn nở tươi thắm. Nụ cười vẫn lạc quan, cuộc sống vẫn tích cực, chủ động, và sáng tạo không ngừng nếu những người có tuổi được chuẩn bị trước để hiểu rõ sự đổi thay, để chấp nhận, để điều chỉnh, tưới tẩm những niềm vui cho chính bản thân mình, cùng với sự ý thức giúp đỡ của gia đình và xã hội thì sẽ giúp họ có một cuộc sống đầy chất lượng, nhiều hạnh phúc” (Đỗ Hồng Ngọc).

Xuân khứ bách hoa lạc

Xuân đáo bách hoa khai

Sự trục nhãn tiền quá

Lão tùng đầu thượng lai

Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận

Đình tiền tạc dạ nhất chi mai…

(Mãn Giác thiền sư 1052-1096)

 

Xuân ruỗi trăm hoa rụng

Xuân tới trăm hoa cười

Trước mắt việc đi mãi

Trên đầu già tới rồi

Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết

Đêm qua sân trước một cành mai…

(Ngô Tất Tố dịch)

Mong rằng, nếu tôi lạc đường, thì cung kính mong BS Đỗ Hồng Ngọc “cười trừ” với tấm lòng rộng mở: “Tứ Vô Lượng Tâm” vậy.

…………………………………………………………………………………

Ghi chú: Tập tuyển này tôi đọc, gõ và dàn trang đã lâu lắm rồi. Nay đọc lại thấy cần phải chỉnh sửa nhiều; nhưng thôi hãy cứ giữ nguyên như vậy; xem như kỷ niệm của “Hồi Đó”. Kính mong Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc cười vui và lượng thứ cho những sai sót.

Santa Ana, California

(4 ngày nữa là đến Tết Nguyên Đán, Nhâm Dần rồi).

Kính trình,

Nguyễn Hiền-Đức

 

“CÀNH MAI SÂN TRƯỚC”

TUYỂN TẬP

ĐỖ HỒNG NGỌC

DÀNH CHO NGƯỜI CÓ TUỔI

Do Nguyễn Hiền-Đức sưu tập và trình bày.

Please wait while flipbook is loading. For more related info, FAQs and issues please refer to DearFlip WordPress Flipbook Plugin Help documentation.

Download tại đây

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định, Lõm bõm học Phật, Phật học & Đời sống, Thiền và Sức khỏe

Thư gởi bạn xa xôi “VỀ THU XẾP LẠI”

31/01/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi (3)

“Về Thu Xếp Lại”…

 

Đường hoa Nguyễn Huệ Tết Nhâm Dần 2022. (ảnh ĐHN, 30.01.2022)

 

Nhóm bạn mình cũng có buổi café “tất niên” ở Văn Thánh, để “về thu xếp lại”…

Ngô Tiến Nhân, Nguyễn Văn Thu… đã từng cùng Nguyễn Tường Bách đi Kailash (Tây Tạng); Phan Binh từng tu tập một thời ở Myanma… kẻ Đại thừa người Nguyên Thủy. Bọn mình thỉnh thoảng gặp nhau cùng chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm của nhau trong việc tu tập Phật pháp.

Nhạc sĩ Trần Văn Quang mang mấy cuốn sách Để Làm Gi, Về Thu Xếp Lại, Biết Ơn Mình… đến nhờ ký tên để kịp gởi về Đà Nẵng cho người bạn thân, không quên ôm theo cây đàn Guitar quen thuộc của anh.

Vậy là có một buổi nghe hát mộc ngoài trời, bên hồ nước, dưới bóng dừa như một chốn quê…

Bỗng nhớ Cao Lập.

Xin chia sẻ vài hình ảnh với các bạn xa xôi vậy.

Thân mến,

ĐHN

 

Từ trái: Ngô Tiến Nhân, Nguyễn Văn Thu, Đỗ Hồng Ngọc, Phan Binh, Trần Văn Quang (Văn Thánh, 25.01.2022)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Cảm ơn nvQuyền nhiều lắm!)

ảnh ĐHN

Filed Under: Ghi chép lang thang, Gì đẹp bằng sen?, Già ơi....chào bạn

Thư gởi bạn xa xôi… GIAO THỪA

31/01/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

Thư gởi bạn xa xôi…

Lục bát… GIAO THỪA

 

Nhà thơ Phạm Cao Hoàng nhắn kêu làm bài thơ “Lục bát Giao Thừa” đón Năm Mới với bạn bè anh em cho vui nha.

Và hôm nay trên trang VHNT của Phạm Cao Hoàng vừa thấy có đến 70 bài thơ… Lục bát “Giao Thừa” của 67 tác giả, trong đó có 3 bài của bọn mình đang ngồi café cuối năm ở Đường Sách này, cho nên phải gởi ngay cho bạn coi cho vui chớ phải không?

Đúng như bạn nói, thơ mình thiệt thà quá, có sao nói vậy, không bay bỗng, bay bướm, lãng mạn gì cả. Nhưng cái tạng nó vậy biết sao! Mình “vẽ” cũng vậy, đến nỗi mấy bạn họa sĩ thân tình rầy: vẽ chi mà vẽ thiệt thà quá, người nào ra người đó! Chân dung người này phải vẽ… giống người kia thì mới gọi là… có nghệ thuật chớ.

 

Từ trái: Do Hong Ngoc, Le Ky Thuong, Kim Quy, Lu Kieu (TTM). Đường Sách Saigon, 01.2022

 

ĐỖ HỒNG NGỌC

Tuổi Tôi

 

Nửa đêm thức giấc giao thừa

Đì đùng pháo nổ chẳng ngờ ù tai

Sớm mai mùng một mùng hai

Áo quần tươm tất lai rai quanh nhà

Nêu cao khập khễnh ta bà

Nhìn quanh nhìn quất ta lì xì ta

Mới hay năm tháng phôi pha

Mỗi đêm là mỗi giao thừa… thiệt vui!

 

 

LÊ KÝ THƯƠNG

Lai Rai Ba Điệu

 

Mai kia ta cháy trên đồi

Lửa siêu độ đốt sạch lời ba hoa

E rằng cô quán phải lo

Thiếu người tâm sự ngồi co một mình

 

Hôm nay ta nói hết mình

Rượu bao nhiêu độ say tình bấy nhiêu

Thân nhau nói ít hiểu nhiều

Khi mà thương thiệt mấy đèo cũng băng

 

Tình tang ứ hự tình tang

Cho thêm xị nữa cô hàng chịu chơi!

 

 

LỮ KIỀU

Như Sương

 

Trong ta nỗi nhớ bàng hoàng

Mù con mắt đã ngùi xa bóng người

Với hiên nhà cũ mưa rơi

Như là giọt lệ bên đời héo hon

Với ta trở giấc muộn màng

Dài trong trí nhớ mênh mang nụ cười

Men theo khói thuốc vật vờ

Một khuôn cửa nhỏ, một bờ cây im

Hiu hiu gió nhẹ không nhiều

Trong đôi mắt đã mấy phiên nỗi sầu

Se vai trời lạnh vô hồn

Trong ta em cũng ngập ngừng từ đây

Một bàn tay, một bàn tay

Một vòng khuyên nhỏ có đầy mai sau?

***

Đọc 70 bài thơ lục bát Giao Thừa ở đây:

http://www.phamcaohoang.com/

 

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Nghĩ từ trái tim

Thư gởi bạn xa xôi… (01/2022)

21/01/2022 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi… (01/2022)

GHI CHÉP LANG THANG…

Không phải làm biếng chi đâu bạn ơi! Chẳng qua ngán chuyện viết lách quá rồi. Bạn thấy không, báo chí bây giờ cũng toàn hình ảnh, dạng này dạng khác, “nghe nhìn” chớ chẳng còn đọc chi cho mệt nữa…

  1. Sáng nay, 21/01/2022 (19 tháng Chạp rồi), chỉ còn mươi ngày nữa là Tết Nhâm Dần, Cọp thứ thiệt rồi!

Có người hỏi mình có kế hoạch gì… không? Trời ơi! Kế hoạch là gì hả trời? Xưa nay vốn tùy nghi tùy hỷ tùy tiện đã quen… Và, đừng quên có câu rằng “Năm năm sáu tháng bảy ngày”! Nghĩa là ở tuổi 50, ta nên có Kế hoạch “dài hạn” một năm; ở tuổi 60 kế hoạch nên “dài hạn” một tháng và ở tuổi 70, thì chỉ nên “dài hạn” một ngày. Huống chi mình nay đã hơn 80, kế hoạch “dài hạn” từng giờ cũng là quá!
Mấy năm trước đã viết Sáng, Trưa, Chiều, Tối: “Lang thang một cõi Ta-bà/ Lưng cơm Hương Tích nõn trà Tào Khê/ Lõng buông Bát Nhã đi về/  Lăng Già huyễn bóng trăng mờ nẽo xa…” (ĐHN).

Sáng, chưa biết làm gì thì Lê Ký Thương & Kim Quy rủ đi coi Triển lãm gốm của Lê Triều Điển & Hồng Lĩnh, kỷ niệm 50 năm “hạnh phúc”. Mình rất thích cặp nghệ sĩ này. LTĐ thì vẽ mênh mông sông nước miền Tây, Hồng Lĩnh thì tay gốm tuyệt đẹp, nhất là thiền… đủ kiểu đủ dạng. Té ra đi lạc đến nơi cũng triển lãm Gốm của Hội Mỹ thuật TP.HCM     ở đường Pasteur. Họ đang thu dọn, may còn kịp thăm chút xíu.

 

 

Đang xớ rớ dừng ngắm mấy bức phù điêu là lạ thì thấy chủ nhân cũng đang định thu xếp về, giới thiệu cháu trình bày hình ảnh “Cột Điện”. Bèn nói: Có giá trị đây. Nay mai dẹp hết cột điện thì quý lắm. À mà có loa phường không? Có. Đây nè. Quanh khu nhà cháu ở TĐ. Mấy hình ảnh này chừng… trăm năm nữa sẽ rất có giá! Thấy khách nói chuyện vui vui. Cô họa sĩ hỏi: Chú tên gì? tên Ngọc. Cái gì Ngọc? Đỗ Hồng Ngọc. Ủa chú trùng tên với bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc hả? Chú là Bs ĐHN đây mà. Thiệt không? LKT đứng bên cạnh bèn nói: Ông này trùng tên đó thôi. Nhưng KQ thì thiệt thà hơn: Đúng đó, bs ĐHN. Trời ơi, mừng quá, lâu nay đọc bs ĐHN mà không ngờ gặp ở đây. Sao cháu nghĩ là trùng tên? Cháu không nghĩ sẽ gặp một người nổi tiếng như Bs ở đây, cháu thích sách của chú, chú viết về sức khỏe bằng… văn học. Thấy hình trong sách Bs ĐHN mặt tròn mà hóm hỉnh, còn ở đây thấy chú bình thản, chỉ như một người khách xem tranh bình thường nên nghĩ… trùng tên. Chắc cháu nghĩ bs Ngọc trẻ lắm, bây giờ thấy một ông già! Không, đọc sách cháu cứ tưởng Bs Ngọc phải là một ông già lắm… bây giờ thấy là một ông… trẻ! KQ nói, “sướng nhe!”.

 

Kim Quy, Trương Huyền Mỹ, Đỗ Hồng Ngọc, Lê Ký Thương (21.01.2022). Chụp hình thì bỏ khẩu trang ra cho đẹp chớ luôn giữ 5K nhé! 

Chuyên vậy mà không khoe với bạn thì uổng quá phải không?

Sau đó, bọn này đi kiếm Càphê… Lang thang gần hết đường Pasteur mới có quán càphe lộ thiên, dưới bóng cây to, mát mẻ. Vừa nhắc Huyền Chiêu, Khuất Đẩu, Thân Trọng Minh… thì một cú phone từ Ninh Hòa của Huyền Chiêu… Ôi đúng là “thần giao cách cảm”!

2. Hôm kia 19/01 nhớ Đường Sách quá, đi xem sao. Tình cờ gặp cô Ts Hồng Cúc và họa sĩ Hà Thảo, đang bàn chuyện làm sách. Hỏi, anh đợi ai à? Không. À có, đợi một người không hẹn. Lát sau, đã thấy có Hải Phương, Kim Thủy của PN xuất hiện. Mọi người đều không hẹn mà gặp. Đường Sách vui vì vậy! Họa sĩ Hà Thảo từng làm cho mình mấy bìa sách thiệt đẹp, nhất là các cuốn Ghi chép lang thang, Nhớ đến một người, Một hôm gặp lại…

Họa sĩ Hà Thảo, Ts Hồng Cúc. Và ĐHN với mái tóc bạc phơ… ở Đường Sách Tp.HCM (19.01.2022)

3.  Tuần trước (9.01) thì ghé thăm Thầy Trí Chơn ở chùa Khánh An. Mình rất thích không khí nơi đây và cũng đã có mấy buổi Trò chuyện cùng bà con Phật tử về Thiền và Thở dưới góc độ khoa học, Ăn và Chay v.v… Cùng đi có  Quyền và Nga, Lệ Mai và Thủy… Thầy Trí Chơn sắp nhập thất 45 ngày trong dịp Tết nên mình “tranh thủ” học hỏi thêm về “nhập thất”… Đúng như bài thơ Nguyên Giác Phan Tấn Hải viết: Thêm một ngày, học vô cùng.

Thầy Trí Chơn, Trụ trì chùa Khánh An, Quận 12.

Dịp này mình cũng tăng thầy Trí Chơn trụ trì cuốn Từ Huyền Thoại Tới Tâm Kinh của Nguyên Giác và cũng tặng cho thầy Quảng Thức một cuốn, cùng với cuốn “Còn Chút Để Dành” của “Khánh Minh đọc Đỗ Hồng Ngọc”.

với Thầy Quảng Thức…

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Một vài hình ảnh chuyến về quê Lagi (1-3/01/2022) thăm bà con nội ngoại, và đặc biệt  thăm dòng sông La Ngà, cầu La Ngâu, Tà Pao, Đami, Đồi sim… Đoạn đường mới Quốc lộ 55b từ Tà Pao về Lagi rất đẹp. Mấy ngày ở Lagi thì ở nơi Farmstay của Trí & Đông…

Nơi ăn chốn ở của Farmstay này rất hạp với mình đó bạn ạ!

Sông La Ngà

Quán Cafe Đồi Sim bên bờ Đami (Bình Thuận)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Farmstay Lagi, ĐHN chèo thuyền chừng 5 phút để chụp cái hình khoe bạn thôi chớ sức mấy!

 

Về Lagi không thể không ghé Đập Đá Dưng của ngày xưa… Và không thể không kiếm Bánh căn, Bánh xèo…

Vậy đó bạn ơi!

Hẹn thư sau,

Chúc Một Mùa Xuân An Lành và Hạnh Phúc Cho Tất Cả Mọi Người!…

Đỗ Hồng Ngọc.

 

 

Filed Under: Ghi chép lang thang, Già ơi....chào bạn, Vài đoạn hồi ký

Thơ Trần Vấn Lệ

17/10/2021 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Ghi chú:

TVL ơi, bài thơ hay rồi, dịch ra tiếng Pháp làm chi cho nó thành dở?

Thân mến,

ĐHN

 

Bạn Dịch Bài Thơ Này Ra Tiếng Pháp Được Không

Những con quạ.  Buổi sáng.  Không thấy ghé thăm mình!  Mình như kẻ thất tình, nhớ những con quạ quá!
Các em đâu hết cả?  Trời sáng nay không mưa, các em đang trên bờ con sông Los Angeles?
Các em có vui thiệt hay là vui giả đò?  Các em có thấy thơ của tôi xuôi dòng nước?
Các em là Ô Thước hay là Chim Họa Mi?  Các em bỏ đồng quê, các em chơi thành phố?
Nhớ ơi các em nhỏ, các em học trò xưa…Bao nhiêu năm tháng mờ trong lòng tôi nước mắt…
Quê Hương là Tổ Quốc, nhớ quá tôi chưa về…nhìn bà Mẹ gánh quê, nhìn ông Cha giảng đạo…
Tôi đã là con sáo xổ lồng bay qua sông…Tôi bay vào mịt mùng của cõi đời vô tận…
Tôi nhớ lắm hương phấn, phấn thông vàng Lang Bien…Tôi nhớ lắm Đa Nhim, mặt hồ sương phẳng lặng!
Ôi sáng nay buổi sáng, bầy quạ đâu không về?  Mùa Thu nắng vàng hoe hay hoa vàng vậy nhỉ?
Ông Nguyễn Khuyến thủ thỉ:  “Mấy chùm trước ngõ hoa năm ngoái, một tiếng trên không, ngỗng nước nào?”.
Mùa Thu sẽ qua mau, mùa Đông buồn sắp tới, Quê Hương ơi vời vợi…Nhớ quê, buồn với ai?
Sáng nay buổi sáng nay làm thơ muốn ai dịch từ những lời tiếng Việt ra tiếng Pháp giùm tôi…
Tôi muốn đi xa xôi nơi nào tôi chưa tới…nơi nào cũng vời vợi như buồn tôi bao la…

Trần Vấn Lệ

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Nghĩ từ trái tim

Hãy vui với tuổi vàng của mình

01/10/2021 By Bac Si Do Hong Ngoc 3 Comments

 

Nhân Ngày Quốc tế Người Cao Tuổi 1.10.2021

 

(internet)

 

 

(internet)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ghi chú: Bác sĩ Lê Quang Khánh, người bạn cùng khóa với tôi ở Y khoa Đại học đường Saigon (1962-1969) hiện sống ở Melbourne Úc vừa gởi tôi bài viết này của một người bạn nào đó đã trích từ cuốn sách Về Thu Xếp Lại của tôi (2019), đặt cho cái tựa mới, chèn mấy bức minh họa thiệt dễ thương…

Cảm ơn LQK.

Hãy Vui Với Tuổi Vàng Vì Đó Chính Là Tuổi Tuyệt Vời Nhất !

Đỗ Hồng Ngọc
 
Tôi nay ở tuổi 80. Thực lòng… đang tiếc mãi tuổi 75! Thấy những bạn trẻ… trên dưới bảy mươi mà “gato” ! Mới vài năm thôi mà mọi thứ đảo ngược cả rồi. Bây giờ có vẻ như tôi đang lùi dần về lại tuổi ấu thơ, tuổi chập chững, tuổi nằm nôi…
 
Vòng đời rất công bằng. Chỉ còn cách tủm tỉm cười một mình mà thôi!

Cái tuổi đẹp nhất của đời người theo tôi có lẽ ở vào lứa 65-75. Đó là lứa tuổi tuyệt vời nhất, sôi nổi nhất, hào hứng nhất… Tuổi vừa đủ chín tới, có thể rửa tay gác kiếm, tuyệt tích giang hồ, “nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo” (NCT), nhưng cũng là tuổi có thể lại vướng víu, đa đoan nhiều nỗi, để một hôm ngậm ngùi ta là ai mà còn khi giấu lệ/ ta là ai mà còn trần gian thế? (TCS)

Nhớ hồi ở tuổi 55, mới hườm hườm, tôi ngẫm ngợi, ngắm nghía mình rồi lẩn thẩn viết Gió heo may đã về. Đến 60 thì viết Già ơi… chào bạn! như một reo vui, đến 75 còn… ráng viết Già sao cho sướng?… để sẻ chia cùng bè bạn đồng bệnh tương lân. Nhưng 80 thì thôi vậy.

Đã đến lúc phải “Về thu xếp lại…”, bởi “chút nắng vàng giờ đây cũng vội”… rồi đó thôi!

Chu trình “khép kín” đó bắt đầu tăng tốc ở lứa 65-75 tuổi. Tăng tốc khô héo, tăng tốc nhăn nheo. Sự tăng tốc của lứa tuổi này cũng làm ta há hốc, muốn kêu lên kinh ngạc… như ở tuổi dậy thì, tuổi mới lớn. Cái vòng đời nó diễn biến tuyệt vời đến vậy, liên tục đổi thay đến vậy thì có gì đáng phàn nàn đâu! Nhiều bạn cùng lứa than với tôi sao thế này sao thế khác, tôi thường chỉ nói “Ai biểu già chi?” rồi cười xòa với nhau mà không khỏi có chút… ngậm ngùi.
 

Anh chàng Alexis Zorba (*) nói: “Cũng phải chăm nom đến thân thể nữa chứ, hãy thương nó một chút. Cho nó ăn với. Cho nó nghỉ với. Đó là con lừa kéo xe của ta, nếu không cho nó ăn, nó nghỉ, nó sẽ bỏ rơi mình ngang xương giữa đường cho mà coi”.

Từ ngày biết thương “con lừa” của mình hơn, tử tế với nó hơn, thì có vẻ tôi… cũng khác tôi xưa. Tôi biết cho con lừa của mình ăn khi đói, không ép nó ăn lúc đang no, không cần phải cười cười nói nói trong lúc ăn. Món gì khoái khẩu thì ăn, chay mặn gì cũng tốt. Cá khô, mắm ruốc gì cũng được, miễn là đừng nhiều muối quá, đừng nhiều mỡ quá!

Mỗi người có đồng hồ sinh học của riêng mình. Không ai giống ai. Như vân tay, như mống mắt vậy. Cho nên không cần bắt chước. Chỉ cần lắng nghe mình. Phương pháp này, phương pháp nọ của người này người kia bày vẽ chẳng qua cũng chỉ để tham khảo. Nắm lấy nguyên tắc chung thôi, rồi áp dụng vào hoàn cảnh riêng cụ thể của mình, tính cách mình, sinh lý mình. Phương pháp nào có sự ép buộc cứng ngắc thì phải cảnh giác!

Thời tôi học y khoa được học tế bào thần kinh không thể sinh sản, mất là mất luôn, hư hỏng thì không thể tự sửa được, không như tế bào ở các mô khác. Ngày nay người ta biết có khoảng 100 tỷ neuron thần kinh và 100 nghìn tỷ kết nối giữa chúng, nhưng thật ra não bộ còn rất nhiều điều bí ẩn chưa thể biết hết. Khoa học ngày nay tiến bộ, cho thấy tế bào thần kinh chẳng những rất nhu nhuyến (plasticity), có khả năng tự thích nghi, tự điều chỉnh mà còn có thể sinh sản tế bào mới (neurogenesis). Chúng có thể kết nối tự bên trong, hoán chuyển vị trí… chứ không phải tập trung từng khu vực cứng ngắc như ngày xưa đã tưởng. Khả năng thay đổi và thích nghi này của não không bị mất đi, tuy khi có tuổi thì các khả năng nhận thức, ngôn ngữ, trí nhớ, suy luận cũng kém đi theo tiến trình chung. Nghiên cứu gần đây cho thấy ở tuổi 80 não bộ vẫn còn tiếp tục tạo nên những con đường mới nối kết bên trong nên vẫn phát triển được.

Bây giờ thời đại cái gì cũng “thông minh” đáng ngại. Không lâu nữa, chắc con người sẽ có đủ “tam minh lục thông” chăng?
Tam minh là Túc mạng minh (biết rõ kiếp trước của mình), Thiên nhãn minh (biết rõ… kiếp sau của mình), Lậu tận minh (dứt tất cả lậu hoặc).
Lục thông gồm: Thiên nhãn thông, Thiên nhĩ thông, Tha tâm thông, Thần túc thông,…

Từ ngày có trang web riêng mình, do một bạn trẻ giúp cho, tôi bận bịu với nó nhiều hơn. Rồi nhờ nó mà tôi lần mò học cách post bài, đưa hình ảnh, chỉnh sửa tùm lum… Nó giúp tôi như quên ngày tháng, quên đi những buổi mai buổi chiều buổi trưa buổi tối… Nhưng cũng nhờ nó, tôi mở rộng việc học hỏi, mở rộng giao tiếp, thấy quả đất chỉ còn là một hòn bi xanh trong lòng bàn tay… Và chiếc điện thoại thông minh cũng giúp mình nhiều việc, dù thực tế nhiều lúc thấy nó thiệt là… ngu!

Mắt kém, đọc mỏi, tôi bắt đầu ít đọc báo, ít xem TV – ngày trước, mỗi ngày ngốn chục tờ báo là thường! Nay chỉ đọc lướt qua cái tựa là xong. Thời đại cần cái gì, gõ gõ vài cái có người đưa tới tận nhà! Hy vọng không lâu nữa, họ gởi các thứ qua mạng, bấm nút in ba chiều, muốn gì cũng có… Nghe nói người ta đã có thể “fax” một con người từ nơi này sang nơi khác… giúp ta không phải đợi chờ lâu! Máy móc, kỹ thuật, phương tiện nghe nhìn ngày càng chiếm ngụ trong ta, “thay mãi đời ta”…

(ĐHN)

………….
(*) nhân vật của Nikos Kazantzakis

Viết thêm: Cảm ơn chị Sương Lam Trần và anh Võ Tá Hân

 

Sương Lam

(Suong Lam Portland)

Chào BS Đỗ Hồng Ngọc,

Trong tinh thần sống vui vẻ trong tuổi “hoàng hạc”, Sương Lam thường giới thiệu hoặc chuyển tiếp những bài viết, những tài liệu đem lại niềm vui tinh thần  sống vui, sống khỏe, sống an nhiên tự tại đến các thân hữu của  Sương Lam.

Trang nhà của anh Ngọc Đỗ (www.dohongngoc.com) là một trong những trang nhà SL thích và muốn giới thiệu đến các thân hữu của SL như trang youtube  của thầy Thích Tánh Tuệ, của Thầy Thích Pháp Hòa, trang youtube của anh Võ Tá Hân, trang nhà Quán Ven Đường của anh Hùynh Chiếu Đẳng …

Kính chúc anh Đỗ Hồng Ngọc nhiều sức khỏe và an lạc trong cuộc sống,

Thân mến,

 

……………………………………………………………………………………

Võ Tá Hân

(hanvota.com)

Anh Đỗ Hồng Ngọc & Chị Sương Lam mến,

Anh Ngọc có khuyến khích người cao niên dùng máy vi tính thì cũng đừng quên khuyên họ nên … học đàn guitar nữa nhé.

Ngồi chăm chú tập đàn – quên hết mọi phiền toái cuộc đời – thì cũng là một cách “thiền”, luyện tập các ngón tay thì cũng giúp mình đỡ bị phong thấp, rồi 50 năm sau, nay mới ôm đàn hát được những những bài mình hằng yêu thích từ thuở 20 thì còn gì hạnh phúc hơn!

Sáng mai lớp Guitar Ngàn Thương sẽ có một buổi họp mặt ngoài trời – mọi người đều đã chích 3 mũi thuốc! (…)  Các “cụ nhạc sinh” góp mặt trong CD này hầu hết là các ông bà có trung bình 2 cháu nội ngoại, học đàn từ vài tháng đến khoảng 3 năm.

… và đây là hình ảnh lớp đàn đầu tiên mà tôi dạy năm 2017 cho nhóm bạn cao niên vùng Little Sài Gòn, Nam Cali.

 

Filed Under: Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định, Nghĩ từ trái tim

Ngô Nguyên Nghiễm viết về Phan Bá Thụy Dương

22/09/2021 By Bac Si Do Hong Ngoc Leave a Comment

 

Phan Bá Thụy Dương: Đại Thiên Sa Giới Ngoại/ Hà Xứ Bất Vi Gia

Ngô Nguyên Nghiễm

PBTD
Hai câu kệ của tổ sư Thường Chiếu đời nhà Lý, được nhà thơ Phan Bá Thụy Dương chuyển ý “ngoài cõi trời bao la vô tận đó/ có nơi đâu chẳng thể gọi là nhà”. Cái khuynh khoái của người nghệ sĩ chất nhẹ trên đôi vai gánh tang bồng, thì thế sự chất chồng chung quanh nẻo sống chỉ là những cát bụi phù du. Bước đạt ngộ của kẻ làm văn nghệ hình như cũng tương đồng với thậm thâm vi diệu pháp của người tu chứng. Quẫy trên lưng cả một vũ trụ nghiệp chướng dầy đặt những hạnh phúc hay khổ đau, như quẫy nhẹ cả hư không trong lòng người đạt ngộ.
Thơ Phan Bá Thụy Dương có cái gì nhè nhẹ, loáng thoáng lúc khinh bạt như hình dáng một người hàn sĩ vác thanh kiếm hồng, vửa du hành vửa ca tụng thanh thoát giữa rừng bạch tùng đầy mù sương và khí thiêng. Nhưng người khách tiêu dao kia, không chỉ một đường đi thẳng trầm lặng trong vũ trụ riêng mình. Hàn sĩ vác thanh khí gươm hồng, ngoãnh lại sau lưng cười nhẹ nhàng chia sẻ dưỡng trấp hậu thiên cùng người đồng điệu nhân gian. Cái ngoáy nhìn lại trong giây phút vô hư chính là trang trải nỗi niềm thanh thản bồ tát đạo, hình như chỉ để chia sẻ những tinh hoa và hạnh phúc thường hằng, còn ẩn hiện trong hàng vạn lớp thượng tầng sinh khí với vạn vật của ba ngàn thế giới quy tông.
Dù Phan Bá Thụy Dương có giây phút phân trần “cõi trần thế lỡ đam mê sa đọa/mãi rong chơi ta lạc lối quay về”. Nhưng nhìn kỹ đi, lời nói ởm ờ được nhà thơ bạch sĩ đặt trang trọng đầu thi tập, như lời quảng bá tư thức và hành hiệp lãng bạt trong suốt tập thơ Lời Gọi Cỏ May, thì không phải vậy đâu… Có ý niệm quay về, là có tâm thức đáo bỉ ngạn, quay đầu là bờ.
Tất cả ngôn ngữ thi ca, trong suốt quãng đời phiêu bạt của người cuồng sĩ lãng đãng trên thi ca, Phan Bá Thụy Dương chính là người đạo sĩ tài ba thuần hóa từng chi tiết một cho hồn thơ con chữ “thôi thôi ta về ôm góc núi/ đẻo gỗ trầm hương tạc tượng nàng”, từ tinh túy mật diệu trầm hương, đến hứng tinh hoa nhật nguyệt mà lay động cả càn khôn, hầu “dựng am đường hội chứng vô âm”.
Chiêm nghiệm thơ lão mai Phan Bá Thụy Dương, khiến tôi chất ngất trong thanh khí tuyệt bích, lãng đãng lướt nhẹ trong hiện thức, rồi như cơn cuồng vọng bất chợt chìm lắng lặng lờ quanh cái có cái hư không. Cũng vậy, bỗng dưng và không hiểu tại sao tôi chợt bước vào hai ngõ rẽ, như hai con đường định mệnh bắt buộc, người trần gian từ đó trầm tưởng chọn lựa để quay về. Một là khí lực thượng thanh lão đạo của Phan Bá Thụy Dương, nhẹ nhàng như lão tiều già thoát tục gánh bó củi khô, như sương như khói thoạt ẩn thoạt hiện trên vách núi cheo leo. Một như âm khí đục lẳng, gom góp cả một trời ngôn ngữ của ngàn trùng, của gió hú và nghe thời khắc rơm rớm âm sầu của cầm dương trấng cầm dương xanh ngất lạnh (Nguyễn Lương Vỵ/ Tám câu lục huyền âm). Quả thật, giữa hai đối cực trùng trùng thần thông, trước cái lạnh chất ngất ma quái của thơ Nguyễn Lương Vỵ, lại là một thanh khí huyền bá phiêu lãng vi diệu trung đạo thì có màng gì cái sắc cái không trong thơ Phan Bá Thụy Dương! “trong chốn mơ hồ u tịch đó/thoáng nghe dìu dặt tiếng tiêu buông/thõng tay theo gió, theo mưa lũ/tâm trụ an nhiên/mộng bình thường”.
Nhìn đây, hình ảnh Trang Châu loáng thoáng theo gió, theo mưa lũ, mà trụ tâm. Thõng tay mà an nhiên, như Trang Tử bật thốt ngơ ngác, không hiểu gió thổi mình hay mình lướt theo gió. Cái thường trụ là hiển nhiên trong thế giới sắc dục, nhưng thể chất nhân gian vẫn là rào cản bước vận hành thanh khí chân như, huống hồ gì ngôn ngữ cũng chỉ là hiện thể vật chất có thành trụ hoại diệt, tạm bợ luân chuyển trong đời sống và nghệ thuật. Như vậy, tâm và ý bất chợt hiện nhập làm một, và thi ca và thi nhân cũng nhập thể hóa thân. Thì, thơ như đường trăng soi khi hoa nở, và mỗi nhân thế có một nét rung động khác nhau, nhưng thơ vẫn là một trong một ý niệm niêm hoa vi tiếu của thi nhân:
Chim thức giấc cất lời ru thật lạ
người phong trần
qua mấy độ truân chuyên
thấy gì chưa
tự ngã với uyên nguyên
hay ngần ngại chia xa lòng thung lũng?
từ tiềm thức đã lạc quên long trượng
đâu đây chừng thấp thoáng ánh vô ưu
thiền khách nầy-
thiền khách đã về chưa?
…………….
(Nói với thiền khách/Lời Gọi Cỏ May)
Bước vào thế giới thơ Phan Bá Thụy Dương, phải bằng bước chân thong thả nhẹ nhàng và chất chứa một thông thoáng đạo vị. Nhưng đừng lầm lẫn trong phong thái tiêu dao trên từng ngôn ngữ thơ, mà lạc bước trong vòng xoáy sắc không, đang huyển hóa từng thời khắc theo phóng bút của người thơ. Cái lãng đãng tiêu dao của một không khí mai lan trúc cúc, gió sớm mây chiều, giọng hát trong âm thanh sên phách, thì chính thị là khuynh thế Lão Trang. Từ “gánh càn khôn u uẩn tiếng mưa khơi” đến an nhiên của vô vi “tay ơ hờ vuốt gió hát buâng quơ”. Ý niệm đó, trong Bài Tâm Ca Vô Niệm, Phan Bá Thụy Dương đã đồng ý khi thi bá Vũ Hoàng Chương nhẹ gật đầu “Túy-ca bè đã thả rồi/ Túy-hương xưa hãy cùng trôi ngược về”.
Nhập thể tam thanh, là hình thức khiến thơ Phan Bá Thụy Dương phiêu hốt hằng hà sa số với cơn trốt hư không. Cuộc sống đi – về như mây trôi gió nổi, nửa tục nửa tiên ôm một giác đạo của hình thức hoạt ngộ giới xiển giáo. Đời tử sinh còn lẽo đẽo khiến thơ lúc quanh quẩn bụi hồng trần, lúc tiêu dao xua tự ngã u minh. Chính vậy, đường thơ đi như tạc hình ẩn khách, khiến xiêm y loạn lửa chân như “đèo hiu hắt bạt ngàn – đêm tận tuyệt/ rải sa mù khuất bóng nẻo từ ly”.
Uống khô dòng suối, tát cạn biển Đông… cũng có thể làm được, vì đó là một hiện thể dục giới. Nhưng hóa hiện chất ngất của một câu thơ mà đêm tận tuyệt chắc chắn phải trải dài trong không – thời gian vô định, bất phân ly thời khắc để biết đâu là nguyên thủy đâu là vô cực vô chung. Xá gì, lại rải mù sa phân kín hư không trong sắc giới chiêu hồn cho khuất bóng nẻo từ ly. Hàng hàng vi diệu trải dài trong cuộc đời, họa chăng hiện hữu cũng chỉ là dấu vết ký gởi nhỏ nhoi trong sắc giới. Cái ảo ảnh nhiểu lúc tương ly tương biệt cũng huyền biến cho tâm trần thi nhân phải trài ra mặt đất, dù có dưới ánh sáng thái dương hay giữa sương mù lãng đãng. Hiện hữu đó như kẻ thõng tay vào chợ, dù chưa thấy được trâu trắng nhưng cũng thảng thốt:

về đâu cánh vạc Chân Như
có qua thủy mộ huyết hư chập chờn
người đi sấm vỗ hoàng hôn
nhịp khua long trượng
động hồn lửa thiêng
nhập dòng sinh hóa vô biên
biển mê bến ngộ đôi miền tịch lương
bay đi-lão hạc vô thường!
(Túy mộng du du hề/Lời Gọi Cỏ May)
Mỗi người chiêm nghiệm sự hóa thân của thơ, như những hình tượng được đặt ở nhiều góc cạnh khác nhau, bốn phương tám hướng. Nhờ vậy, nét phân ly trong từng thẩm thấu tri ngộ như những giọt sữa tinh khiết, nhỏ giọt làm tươi xanh sức sống hạnh phúc. Nhưng mỗi ấn tượng tri ngộ hình như cũng chuyển hóa khác nhau, bởi từ góc đứng mà cảm thức theo trí tuệ tâm thông. Thơ Phan Bá Thụy Dương có một quan điểm nghệ thuật riêng biệt, của riêng một thế giới mã não mà tự Ông xây dựng. Thế giới như vậy, theo một kiến trúc kỳ vĩ quá, khiến thơ bát ngát, chứa đựng cà một không gian thời gian xấp lốp theo bạt ngàn của ý thơ sinh hóa. Hình thể của một cấu trúc, cư trú sang trọng, trang nghiêm, đã tách xa những địa hạt thổ cư của các dòng thơ khác. Quả thật, trong những hội ngộ bạch thoại với những lão thi sừng sõ bằng hữu, thơ Phan Bá Thụy Dương cũng trải dài trong tán thán của nhiều người quen. Nét hạnh ngộ tương phùng của tri kỷ tri âm, là hình thức tam hoa tụ đỉnh cung hiến cho thơ.
Thơ vô cùng vô tận, nhưng ngôn ngữ vẫn còn trong một giới hạn hữu hình. Người làm thơ vẫn là nhân dáng, mang trong nghiệp chướng nhiều ân điển thừa trừ từ nhân quả nào. Sự yên lặng giữa bộn bề cuồng quái của cuộc sống, thơ vẫn lặng chảy như dòng suối nhẹ nhàng trên hòn non bộ thu nhỏ đất trời. Thi nhân đạt quả vị, tâm hồn cũng trầm lặng như thế, nương thơ mà làm khách tha phương, không bận rộn chuyện thị phi vương vấn:

ghé quán bên đường cạn một ly
cơ hồ tiền kiếp gợi sân si
rót thêm chai nữa-thêm chai nữa
thì chuyện tới lui có xá gì
ngửa mặt cười khan cùng nắng quái
men nồng như phảng phất đâu đây
người xưa tích cũ trong thi sử
ai kẻ luận đàm việc tỉnh say
thôi tôi, cời chút than sưởi gió
vói tay bắt bóng trả cho mây
(Bài túy ca viết trên cố hương/Lời Gọi Cỏ May)

Với tay bắt bóng trả lại cho ngàn mây, những diệu ngã cũng vẫn là cái chấp, dù đó là bản ngã vi diệu thậm thâm. Những hình bóng hữu vi, vẫn thoắt ẩn thoắt hiện, không có gì nhập thể vô ngã. Thơ Phan Bá Thụy Dương, vịn trên ngôn ngữ mà trải dài những biến dịch vô thường. Chính nét nhìn xuyên thấu ngôn ngữ, chẻ vụn thần khí chữ nghĩa để tìm từng hạt ngọc quý mà lau chùi. Nét tinh quang rạng rỡ giữa tịch mịch hư không, khiến:

bến nhân gian ai quán niệm vô thường

hành trình xa ngựa đà lỏng dây cương
trên vách núi chân dung ai mờ tỏ
……………………………………….
đốt công án, buông kinh thư giác ngộ
vào chợ đời áo mỏng phất phơ bay
bụi khói mê man
chênh chếch nắng gầy
lời phố thị chập chờn như ảo giác
(Liên khúc vô thường/ Lời Gọi Cỏ May)
Nhập thể với vô thường, khiến dòng thơ trôi loáng thoáng trong gió nổi, Phan Bá Thụy Dương hình như vẫn luôn an nhiên rong chơi trên vùng đất mới, mà nhà thơ Trần Tuấn Kiệt thường phán đoán “hay đang trầm tư lắng nghe các chuyển động của hữu thể hòa nhập với thời gian trôi nổi vô lường…..”
NGÔ NGUYÊN NGHIỄM
…………………………………………………………….
Viết Thêm:

Thư gởi bạn xa xôi

Đỗ Hồng Ngọc


On Feb 3, 2020, at 09:44, Phan Ba Thuy Duong

Ngọc thân,

Gởi toa bài thơ Nói Với Thiền Khách mình làm tặng bạn và anh Trần Thiện Hiệp.

2 tuần nữa mình sẽ rời Kobe để về Thuỵ sĩ. Vẫn luôn ghi nhớ những ngày ngao du cùng Ngọc ở Saigon.

Ráng giữ gìn sức khoẻ để thường xuyên đi làm những điều tâm nguyện và hữu ích cho đời, cho người…

Cầu cho bạn thân tâm luôn an lạc.

Tình thân,

Phan Bá Thụy Dương

………………………………………………………..

 

PHAN BÁ THUỴ DƯƠNG

Nói Với Thiền Khách

Gởi ĐỗHồngNgọc, TrầnThiệnHiệp

 

Một bức phù điêu (Phan Thiết, ảnh ĐHN)

 

Cánh vạc nào bay trong triền nắng sớm

Tiếng hót xa xăm như tận cõi trời

Sao u trầm chất ngất khách thiền ơi

Xin nhẹ bước trên lối mòn tỉnh lặng

 

Rừng cô tịch có gì đâu tra vấn

Lửa Chân Như có đủ ấm linh hồn

Đất bùn nào còn ghi lại dấu chân

Tâm vô niệm đường xa gần đi mãi

 

Có phải người đang quay về bến đợi

Gom lá vàng gỗ mục dưới trăng trong

Về đi thôi, đêm lạnh giá mênh mông

Áo nâu mỏng sao che mưa đở gió

 

Chim thức giấc cất lời ru thanh nhã

Người phong trần qua mấy độ truân chuyên

Thấy gì chưa tự ngã với uyên nguyên

Hay ngần ngại chia xa lòng thung lũng

 

Từ tiềm thức đã lạc quên long trượng

Đâu đây chừng thấp thoáng ánh vô ưu

Thiền khách này, thiền khách đã về chưa

Xin trả lại cho ta quê, tình cũ.

PHAN BÁ THUỴ  DƯƠNG

…………………………………………………………………….

 

Lời Gọi Cỏ May của Phan Bá Thụy Dương

Đỗ Hồng Ngọc

Phan Bá Thụy Dương, tên thật Phan Bá Dương, sinh năm 1940 tại Tuy Phong, Bình Thuận, cùng học chung lớp Đệ thất A1 trường Phan Bội Châu Phan Thiết năm 1954 với Trần Vấn Lệ, Phan Đổng Lý, Huỳnh Ngọc Hùng, Huỳnh Tấn Thời, Đỗ Hồng Ngọc…

Bọn tôi “thất lạc” nhau mấy chục năm, người góc biển kẻ chân trời, năm nay bỗng gặp lại nhau- tình cờ cũng là dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập trường Phan Bội Châu, Phan Thiết – đứa nào đứa nấy ngớ ra, đầu bạc răng long, ú ú ớ ớ rồi mày mày tao tao tíu tít như những cậu học trò nhỏ nghich ngợm ngày xưa bên bờ sông Cà Ty và bãi biển Thương Chánh (Phan Thiết)!

Bãi Phan Thiết (ảnh ĐHN)

Phan Bá Thụy Dương viết văn làm báo sớm, từ năm 1958 với nhiều bút hiệu, thân quen  nhiều người trong giới văn nghệ sĩ. Anh là một người “khoái hoạt”, vui tính, náo nhiệt, chuyện trên trời dưới đất gì cũng biết nên ai gặp cũng vui. Anh làm sách cho nhiều tác giả mà quên làm cho mình cuốn nào. Mãi nay bạn bè hối thúc quá mới in một cuốn “tuyển tập thơ văn Lời Gọi Cỏ May” cho vui. Lời gọi cỏ may có nhiều bài thơ cảm động, anh em bè bạn viết cho nhau.

Thơ Phan Bá Thụy Dương phải nói là hay, khoái hoạt mà khinh bạt, trầm lắng… Thử đọc một đoạn trong liên khúc vô thường:

 

liên khúc vô thường

ném công án, vất kinh thư bất ngộ

theo đường trăng-

trăng khi tỏ khi lu

tìm người hiền nơi thâm cốc âm u

thõng tay vào rừng giả làm ẩn sĩ

giòng sinh mệnh

chừng nhuộm màu chướng khí

bến nhân gian ai quán niệm vô thường

hành trình xa ngựa đà lỏng dây cương

trên vách núi chân dung in mờ tỏ

…….

(LGCM, tr 4)

Ảnh: Phan Thiết, Lagi (ĐHN)

 

 

 

Filed Under: Chẳng cũng khoái ru?, Già ơi....chào bạn, Góc nhìn - nhận định, Vài đoạn hồi ký

  • Go to page 1
  • Go to page 2
  • Go to page 3
  • Interim pages omitted …
  • Go to page 18
  • Go to Next Page »

Thư đi Tin lại

  • Lịch “Trò chuyện, giao lưu…”
  • Lại đính chính: “SAIGON BÂY GIỜ”
  • ĐÍNH CHÍNH: BSNGOC không phải là BS ĐỖ HỒNG NGỌC
  • Đính chính: BS NGỌC không phải là Bs Đỗ Hồng Ngọc
  • bsngoc đã lên tiếng đính chính
  • Thư cảm ơn và Đính chính về FACEBOOK Bác sĩ NGỌC
  • ĐÍNH CHÍNH: Bài viết "TÀN NHẪN" không phải của Bs Đỗ Hồng Ngọc

PHẬT HỌC & ĐỜI SỐNG

Hội quán Các Bà Mẹ: Giao lưu với Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc về cuốn “Bông Hồng Cho Mẹ & Những Cảm Nhận Học Phật”

Dương Mình Trí: cảm nghĩ nhân đọc “Bông hồng cho Mẹ & Những cảm nhận học Phật”

Đỗ Hồng Ngọc với “Bông hồng cho mẹ và những cảm nhận học Phật”

Kỳ 3 Lớp An Cư Chùa Xá Lợi, 2022

Bài đọc thêm: DƯỢC TÍNH TRONG TÂM…

Hiểu thêm về “giả dược” (Placebo)!

Nguyễn Hiền-Đức: Tập tuyển CÀNH MAI SÂN TRƯỚC

Minh Lê: Học Phật qua thơ Đỗ Hồng Ngọc

TẠP GHI (Lõm bõm… Kỳ 4b)

Tạp Ghi (lõm bõm… kỳ 4): Mười Hạnh Phổ Hiền

Xem thêm >>

Chuyên mục

  • Một chút tôi
    • Một chút tiểu sử
    • Ghi chép lang thang
    • Các bài trả lời phỏng vấn
    • Vài đoạn hồi ký
  • Thư đi tin lại
  • “.com”… 2 năm nhìn lại!
  • Góc nhìn – nhận định
  • Ở nơi xa thầy thuốc
    • Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng
    • Săn sóc con em ở nơi xa thầy thuốc
    • Nuôi con
    • Thầy thuốc và bệnh nhân
    • Hỏi đáp
  • Tuổi mới lớn
    • Viết cho tuổi mới lớn
    • Bỗng nhiên mà họ lớn
    • Bác sĩ và những câu hỏi thường gặp của tuổi mới lớn
    • Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò
    • Hỏi-đáp
  • Tuổi-hườm hườm
    • Gío heo may đã về ….
    • Già ơi….chào bạn
    • Chẳng cũng khoái ru?
    • Những người trẻ lạ lùng
    • Thư gởi người bận rộn
  • Lõm bõm học Phật
    • Nghĩ từ trái tim
    • Gươm báu trao tay
    • Thiền và Sức khỏe
    • Gì đẹp bằng sen?
  • Thư cho bé sơ sinh và các bài thơ khác
  • Đọc sách
  • Nghiên cứu khoa học, giảng dạy

Bài viết mới nhất!

  • Đọc thơ Khánh Minh: tháng năm là mộng đang đi
  • Mấy ngày Tết
  • Nguyên Giác: Mẹ dạy con ngồi như núi
  • Đọc “IM LẶNG, như lời chia tay” của Cao Huy Thuần
  • Thích Phước An: GIÓ BẤC CUỐI NĂM

Bài viết theo tháng

Ý kiến bạn đọc!

  • Bac Si Do Hong Ngoc trong Đọc thơ Khánh Minh: tháng năm là mộng đang đi
  • Hai Lấp Vò trong Đọc thơ Khánh Minh: tháng năm là mộng đang đi
  • đỗ xuân đạm trong Song Thao: GIÀ KHÚ ĐẾ
  • Bac Si Do Hong Ngoc trong Làm sao biết cha mẹ đã… già?
  • Độc giả trong Làm sao biết cha mẹ đã… già?
  • Bac Si Do Hong Ngoc trong Bản nhạc Mũi Né
  • Thạch trong Bản nhạc Mũi Né
  • Bac Si Do Hong Ngoc trong “ÁO XƯA DÙ NHÀU…”
  • Bac Si Do Hong Ngoc trong PHĐS: Buổi học cuối năm (16.1.2021).
  • PN trong PHĐS: Buổi học cuối năm (16.1.2021).

Cùng một tác giả

  • 0
  • 1
  • 1
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6

Thống kê

Nhà tài trợ

biệt thự vũng tàu
biệt thự vũng tàu cho thuê | biệt thự vũng tàu cho thuê theo ngày giá rẻ | cho thuê biệt thự vũng tàu có hồ bơi
© 2009 - 2016 Trang nhà của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Phát triển & Hỗ trợ kỹ thuật bởi SGC.
Trích dịch nội dung để dùng trong nghiên cứu, học tập hay dùng cho cá nhân đều được tự do nhưng cần phải chú thích rõ nguồn tài liệu và đối với các trích dịch với mục đích khác, cần phải liên lạc với tác giả.
  • Một chút tôi
    ?
    • Một chút tiểu sử
    • Ghi chép lang thang
    • Các bài trả lời phỏng vấn
    • Vài đoạn hồi ký
  • Thư đi tin lại
  • “.com”… 2 năm nhìn lại!
  • Góc nhìn – nhận định
  • Ở nơi xa thầy thuốc
    ?
    • Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng
    • Săn sóc con em ở nơi xa thầy thuốc
    • Nuôi con
    • Thầy thuốc và bệnh nhân
    • Hỏi đáp
  • Tuổi mới lớn
    ?
    • Viết cho tuổi mới lớn
    • Bỗng nhiên mà họ lớn
    • Bác sĩ và những câu hỏi thường gặp của tuổi mới lớn
    • Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò
    • Hỏi-đáp
  • Tuổi-hườm hườm
    ?
    • Gío heo may đã về ….
    • Già ơi….chào bạn
    • Chẳng cũng khoái ru?
    • Những người trẻ lạ lùng
    • Thư gởi người bận rộn
  • Lõm bõm học Phật
    ?
    • Nghĩ từ trái tim
    • Gươm báu trao tay
    • Thiền và Sức khỏe
    • Gì đẹp bằng sen?
  • Thư cho bé sơ sinh và các bài thơ khác
  • Đọc sách
  • Nghiên cứu khoa học, giảng dạy
  • Nhận bài mới qua email