Trang nhà của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Tập hợp các bài viết của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Giới thiệu sách mới: ”Bỗng Nhiên Mà Họ Lớn”

By 2 Comments

Bỗng nhiên mà họ lớn

Bs Đỗ Hồng Ngọc

 

 

Từ lâu, người ta ít nói đến sức khỏe của tuổi mới lớn. Dễ hiểu thôi, vì ở tuổi mới lớn, người ta không còn nhỏ nữa để mắc bệnh trẻ con, người ta cũng chưa đủ lớn để có những nguy cơ của người đứng tuổi.
Từ lâu, người ta vẫn nghĩ rằng tuổi mới lớn – tuổi thanh thiếu niên – là tuổi nhiều sức khỏe, cường tráng, ít bệnh tật, không có gì đáng quan ngại. Thế nhưng, nay thì không phải vậy! Tổ chức Sức khỏe Thế giới (WHO) gần đây cảnh báo: “Chưa bao giờ tuổi trẻ phải đối phó với những hiểm họa ghê gớm như hôm nay!”. Thật thế, chưa bao giờ tuổi mới lớn phải sống trong tình trạng khó khăn: sự bùng nổ dân số; sự đô thị hóa với nếp sống lang thang bụi đời; bùng nổ thông tin và du lịch… Các giá trị đạo đức bị đảo lộn, nền tảng gia đình đứng trước những nguy cơ tan vỡ; áp lực nặng nề trên các lãnh vực kinh tế, giáo dục… dẫn đến rối loạn tâm lý, tự tử gia tăng ở người trẻ tuổi…
Ở các nước phát triển, từ lâu đã có ngành chuyên khoa y học của tuổi mới lớn (Adolescent Medicine) và có hệ thống bệnh viện dành cho tuổi mới lớn (Adolescent Clinics). Bác sĩ sau khi tốt nghiệp phải học thêm ít nhất ba năm để trở thành chuyên khoa Tuổi mới lớn. Ở nước ta chưa có. Từ năm 1972, tôi đã cho xuất bản cuốn Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò, và năm 1995 xuất bản cuốn Viết cho tuổi mới lớn (Tái bản có bổ sung với tựa KHI NGƯỜI TA LỚN, 2017). Sách được nhiều phụ huynh và các bạn học sinh hoan nghênh và khuyến khích tiếp tục đào sâu để hướng dẫn các em những điều thiết thực, gần gũi hơn nữa. Sách tuy đã được tái bản và cập nhật nhiều lần nhưng vẫn còn nhiều vấn đề chưa đề cập, nhiều điều còn phải tránh né, chưa tiện viết ra vào thời điểm đó.

 Trong hơn 10 năm phụ trách trang Phòng Mạch Mực Tím của báo Mực Tím, báo dành cho tuổi mới lớn hiện nay, tôi đã nhận được hàng chục ngàn thư hỏi về đủ mọi thứ chuyện của các em. Có những bức thư thực bức xúc, thực cảm động, mà trang báo có hạn, không sao trả lời đầy đủ được, chỉ trả lời cho những trường hợp có tính chung nhất, nhưng vẫn còn rất hời hợt, phiến diện, chưa thực sự giúp các em tới nơi tới chốn. Trong tập sách này, tôi cố gắng “lấp các lỗ trống” đó, cố gắng đề cập những vấn đề thiết thực, bức xúc của các em một cách thẳng thắn để giúp các em có kiến thức tự bảo vệ sức khỏe, phòng tránh bệnh tật, không vướng mắc những lo âu vô cớ, để dồn sức cho việc học hành, rèn luyện trí, đức, thể lực…

Bs Đỗ Hồng Ngọc

(Saigon, 01- 2018)

 

Cần biết về bệnh Sốt Xuất Huyết (Dengue)

By 2 Comments

 

Cần biết về bệnh Sốt Xuất Huyết (Dengue)

Bs Đỗ Hồng Ngọc

 

Khi nào thì phải “nghĩ đến’’ Sốt xuất huyết?

 Trong mùa có dịch Sốt xuất huyết Dengue (SXH) như hiện nay, khi có sốt cao thì phải nghĩ ngay đến Sốt Xuất Huyết. Thà “nghĩ đến” mà không phải còn hơn là chủ quan, để bệnh trở nặng trở tay không kịp!

Vì sao? Vì SXH là một thứ bệnh diễn biến rất khó lường! Cho đến nay, SXH vẫn là thứ bệnh chưa có thuốc đặc trị, chưa có thuốc chủng ngừa. Ở những vùng sâu vùng xa, tỷ lệ tử vong vẫn còn cao, nhất là ở trẻ em! Bệnh diễn biến rất bất ngờ. Mới thấy trẻ chỉ sốt suông, có vẻ khỏe, bỗng rơi vào sốc, trụy tim mạch, rối lọan đông máu, co giật, lúc đó thì đã nặng!

Một trẻ bị sốt cao liên tục 3, 4  ngày liền (sốt trên 39 độ C), khó làm hạ sốt ( uống thuốc hạ sốt không hiệu quả), thường chỉ sốt suông ( không kèm với ho, ỉa chảy như các lần trước…) thì … “chắc” là SXH rồi, nên đưa ngay đến bệnh viện để được thăm khám.

Bệnh nguy hiểm nhất xảy ra vào ngày thứ ba đến ngày thứ sáu, đó là thời điểm dễ rơi vào “sốc”, đặc biệt lúc vừa giảm sốt, chưa kịp mừng thì bệnh đã trở nặng! Năm xưa, một đứa cháu của một nhà văn nổi tiếng ở miền Trung bi sốt cao ba ngày liền, đưa đi khám bác sĩ, bác sĩ bảo viêm họng, không phải sốt xuất huyết, còn thề thốt nếu cháu mà bị SXH thì ông sẽ … từ chức, bỏ nghề! Kết quả, đứa bé… tử vong vì SXH!

Làm sao biết SXH “chuyển độ” từ nhẹ sang nặng?

Vấn đề là làm sao biết lúc nào thì bệnh chuyển từ độ nhẹ sang có dấu hiệu cảnh báo và sang độ nặng nguy hiểm để can thiệp kịp thời? Có một số dấu hiệu giúp phát hiện sớm sự chuyển độ này với điều kiện bệnh nhân phải được theo dõi thật sát. Ai theo dõi ? Chính phụ huynh, người nhà của trẻ bệnh chớ không phải ai khác. Vì trong mùa dịch, bệnh viện tràn ngập, các bác sĩ, điều dưỡng đều đầu tắt mặt tối, không thể theo dõi kỹ trên từng bệnh nhân như người nhà được! Vả lại việc theo dõi các dấu hiệu này cũng dễ, ai cũng làm được nếu biết. Dấu hiệu chuyển độ, từ nhẹ sang nặng là đột nhiên trẻ kêu đau bụng (đau nhiều hơn, đau vùng hông phải), bứt rứt, lăn lộn, kêu khát nước, da đổi sắc ( bầm bầm, tím tái), tay chân lạnh, mạch nhanh và nhẹ… Phải báo động ngay cho bác sĩ.

 Tóm lại, khi trẻ sốt cao đột ngột, sốt suông ( sốt khơi khơi, không kèm ho, sổ mũi gì cả!), khó làm hạ sốt, vài ngày sau nếu có dấu xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu nướu răng (lợi), nổi vết bầm chỗ chích, cắt, lể… thì đã gần chắc là SXH. Khi bệnh trở nặng thì có thêm đau bụng, và dấu hiệu sốc: lạnh tay chân, mạch yếu và nhanh…

Trong khi theo dõi, đặc biệt từ ngày thứ ba trở đi, khi sốt cao đã giảm, chớ vội mừng, nếu thấy bệnh nhân có một vài dấu hiệu dưới đây thì phải báo động ngay cho bác sĩ:

1.Bứt rứt, lăn lộn, vật vả hoặc li bì, lừ đừ…một cách bất thường .
2.Đau bụng, đau nhiều hơn, đau vùng hông phải (vùng gan)
3.Chảy máu cam, chảy máu nướu răng (lợi), đi phân lợn cợn đen, ói có máu…
4.Tay chân lạnh giá, da đổi sắc, bầm bầm, tím tái…
5.Tiểu ít, khát nứơc nhiều.

SXH ở người lớn?

Những năm gần đây, tỷ lệ SXH ở người lớn ngày càng tăng. Các dấu hiệu SXH Dengue có nhiều điểm khác biệt ở người lớn và trẻ em. Ngoài sốt cao, người lớn thường kèm theo lạnh run, nhức đầu (Sốt Dengue, giống như cảm cúm, có thể tự khỏi, có thể chuyển độ nặng). Thời gian sốt kéo dài hơn (từ 5-7 ngày, dễ nhầm với các bệnh khác) trong khi ở trẻ em chỉ sốt 3-4 ngày. Sốt thường kèm ói mửa, tiêu chảy, đau bụng.

Những trường hợp nặng có dấu hiệu xuất huyết  (xuất huyết da, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết âm đạo, chảy máu răng, chảy máu cam, xuất huyết kết mạc…). Có báo cáo cho thấy có một số biểu hiện nặng khác  như viêm cơ tim, xuất huyết não…, suy gan, hôn mê, co giật. Tóm lại, SXH ngày nay không chỉ gặp ở trẻ con mà còn gặp ngày càng nhiều ở người lớn với bệnh cảnh phức tạp hơn và nặng nề hơn. Cho nên phải hết sức cảnh giác.

Theo dõi diễn biến bệnh?

Việc theo dõi diễn biến của bệnh vì thế rất quan trọng, ở cả người lớn và trẻ em trong mùa có dịch. Không chủ quan bảo “không phải SXH” hoặc ‘’không sao đâu!’’.  Bệnh viện dễ bị tràn ngập, lúng túng, căng thẳng. Do vậy cần tổ chức phòng lưu, phòng theo dõi SXH riêng. Tập huấn cho thân nhân biết cách theo dõi các dấu hiệu trở nặng. Công tác truyền thông – giáo dục sức khỏe đặc biệt quan trọng (Truyền thông đại chúng qua Radio, TV, Điện thoại…, bích chương, tờ rơi; Truyền thông nhóm, truyền thông cá nhân qua hướng dẫn trực tiếp). Tận dụng lưc lượng sinh viên y khoa, điều dưỡng… tham gia, tình nguyện giúp đỡ người nhà bệnh nhân trong theo dõi, giám sát tại bệnh viện. Dĩ nhiên cũng phải được tập huấn kỹ trước.

Phòng chống SXH?

Câu hỏi đặt ra tại sao bệnh SXH thấy nhiều ở các Thành phố lớn? Vì ở đó có quá nhiều công trường xây dựng, cao ốc mọc lên như nấm, nhiều ngóc ngách bê tông chứa đầy nước trong vắt… làm chỗ tốt cho muỗi vằn (Aedes Aegypti) đẻ! Các khoảng đất trống chung quanh công trường thì hộp xốp, lavabô bể, vỏ xe hư, thùng nước bỏ ngoài trời, bao bịch ny lông các thứ… đọng nước mưa trong vắt! Ai cũng biết muỗi truyền SXH là muỗi vằn, muỗi đốm, có khoan đen trắng ở lưng và chân, sống trong nhà và đẻ ở chỗ nước trong. Y tế phun thuốc diệt muỗi chỉ diệt được một số muỗi trưởng thành chớ không diệt được…lăng quăng!  Nhớ rằng “không có lăng quăng thì không có SXH”. Và Y tế một mình thì ba đầu sáu tay cũng không làm hết lăng quăng!


Ở Singapore, phòng chống SXH là chuyện của Tổ chức Môi trường Quốc gia ( National Environment Agency-NEA). NEA tổ chức tiếp cận nhà dân để tuyên truyền, giáo dục sức khỏe để người dân cùng tham gia phòng chống SXH, ngay tại nhà mình. NEA điều tra và liệt kê hằng trăm điểm nóng có nguy cơ làm chỗ cho muỗi đẻ, đưa lên mạng để cảnh báo, rồi tổ chức tiếp xúc với từng hộ gia đình, kêu gọi mọi người hợp tác phòng chống dịch. Hằng năm NEA kiểm tra các hộ gia đình, giúp tiêu diệt ổ sinh muỗi – chậu cây cảnh, thùng chứa nước và các vũng nước đọng…NEA còn đưa chương trình vận động hướng đạo sinh, học sinh tiểu học từ 9-12 tuổi tham gia chương trình phòng chống SXH.

(2.8.2017)

Họp mặt Gia đình Nữ Hộ Sinh 2016

By 1 Comment

 

Họp mặt Gia đình Nữ Hộ Sinh 2016

 

Ghi chú: Ngọc Mai, người học trò Nữ Hộ Sinh hơn 30 năm trước, gởi tôi bài phát biểu của tôi trong Ngày Họp mặt thường niên Gia đình Nữ Hộ Sinh năm nay tại Bệnh Viện Từ Dũ vào ngày 4.12.2016 vừa qua để nhờ chỉnh sửa dùng cho Bản tin hàng năm.

Xin chia sẻ nơi đây cùng bè bạn và chân thành cảm ơn Ngọc Mai.

ĐHN.

 

Phát biểu Ngày 4/12/2016 của Thầy ĐỖ HỒNG NGỌC

Tôi đã đến đây dự buổi họp mặt Gia đình Nữ Hộ Sinh nhiều năm, cũng 5 – 6 năm rồi, mỗi năm cảm nhận có sự rơi rụng. Chẳng hạn trước đây thường có mặt Bs Nguyễn Văn Truyền, Bs Nguyễn Lân Đính là những người Thầy đã cùng với tôi giúp cho Trường Nữ Hộ Sinh Quốc Gia hồi xưa, bây giờ các anh cũng đã đi xa hết, và một số các chị cũng vắng dần. Chuyện đời “ sinh bệnh lão tử”  là vậy. Nhưng hôm nay đến đây tôi thấy không khí mới lạ hơn những năm trước. Không khí sôi động hơn, văn nghệ hơn, trẻ trung hơn… Không ngờ được nghe chị Thúy Lan ( K7 Huế ) hát, còn hay hơn ca sĩ chuyên nghiệp nữa, rồi hai cô vừa hát bài Về Miền Trung cũng thật bất ngờ dù không “chuyên nghiệp’’ như chị Thúy Lan, nhưng hát với tinh thần rất phấn khởi, vui vẻ, nhiệt tình đáng quý.

Xem hình ảnh trên màn hình tôi ngạc nhiên thấy nhóm GĐNHS sinh hoạt hay quá. Hết lên núi đến xuống biển. Đó là không khí rất đáng mừng cho một hội đoàn , một gia đình mà bây giờ đã mở rộng ra cả nước.

Hôm nay tôi cũng mừng thấy có riêng hẳn một nhóm các bạn NHS Huế. Các bạn văn nghệ giỏi lắm, nếu chúng ta tổ chức được những buổi họp mặt cả nước như vậy thì thật là sôi động, vui tươi.

 

dsc_nhs-4

 

Hôm nay tôi cũng được gặp mấy em sinh viên NHS chừng mười tám, đôi mươi, giật mình, các em nhỏ hơn mình hơn nửa thế kỷ, không ai biết ai cả, còn với các cô các chị NHS lớn tuổi ở đây thì lại rất thân quen.

 

Tôi may mắn năm 1972 vào dạy Trường NHSQG, môn Nhi Khoa. Lúc đó tôi đang là bác sĩ ở bệnh viện Nhi Đồng Saigon. Mỗi năm dạy 40 tiết thôi, không nhiều, nhưng rất thân thiết vì Sản với Nhi đâu có xa cách nhau. Sau năm 1975 tôi được mời tiếp tục dạy cho tới năm 1982 mới nghỉ, nên có sự gắn bó với nhiều thế hệ NHS. Tôi còn nhớ những buổi hỏi thi vấn đáp cùng với Bs Nguyễn Thị Ngọc Phương rất vui. Trong lúc hỏi thi vấn đáp các em, chúng tôi vẫn cho cả lớp tham dự để cùng nghe, coi như một cách ôn tập, nâng cao, mang tính thực tế trong lúc hành nghề, chắc nhiều bạn còn nhớ.

 

Nghề NHS rất lạ, từ hồi chưa có trường đào tạo nghề NHS, người đỡ đẻ được gọi là Cô Mụ. Người ta quý trọng cô Mụ lắm. Nào cô Mụ dạy trẻ cười, cô mụ dạy trẻ khóc, dạy trẻ làm duyên… Chuyện gì cũng đổ cho cô Mụ. Cô Mụ nắn trẻ thành con trai, con gái. Trước đó nữa, trước khi có cô Mụ vườn, người ta cũng biết chạy vô rừng đẻ, ôm gốc cây đẻ, xong rồi bồng đứa nhỏ nhúng xuống nước cho nó khóc thết lên vì lạnh ngắt như bây giờ người ta xịt alcool. Khóc càng to càng tốt.

Ở thôn quê bà mẹ mới sanh còn phải nằm lửa. Vì lúc mang thai, kiêng cử quá đáng, sợ con to, đẻ khó, nên trẻ thường bị sanh thiếu ký, do đó cần ủ ấm. Thế nhưng nằm lửa nhiều lại gây tại hại như ta biết. Mà lạ, ăn uống đơn sơ rau lang bí đỏ, đu đủ… mà sữa rất nhiều.

Bây giờ có nhiều loại sữa nhân tạo ngoài hộp ghi chữ “ sữa có chứa chất tạo thông mình”,làm như hồi xưa chúng ta  không có sữa đó để uống thì ai cũng ngu hết trơn vậy!


dsc_nhs Có nhiều tập tục về hộ sanh ngày xưa rất hay, như ở thôn quê khi sản phụ đẻ khó, lâu, chậm, người ta bắt ông chồng phải nhảy qua nhảy lại cái mương hoặc quậy cái lu nước như để làm trơn tru cho vợ dễ đẻ; có khi ông chồng phải leo lên mái nhà mở mấy cái nút lạt (xưa nhà tranh, nhà lá, buộc bằng những nút lạt) giống như mở toang cửa nhà cho vợ dễ sanh. Những chuyện đó có vẻ “mê tín dị đoan’’ gì đó, nhưng thật ra nó có ý nghĩa về mặt tâm lý. Bà vợ đang đau đẻ nằm trong nhà đang rên, đang đau, vất vả, khó khăn như vậy mà biết có ông chồng thương yêu mình, đang quậy lu nước, leo mái nhà gỡ nút lạt, nhảy qua nhảy lại cái mương… hẳn là trong lòng rất vui, yên tâm có người chia sẻ khó khăn với mình thì việc sanh đẻ trở nên dễ dàng, cũng như bây giờ người ta cho ông chồng vào phòng sanh, nắm tay sản phụ, nói những lời động viện, khích lệ. Có điều bây giờ có khuynh hướng mổ đẻ, nằm máy lạnh… nên ông chồng đành ngồi quán bia chờ vợ sanh thôi! Hồi xưa khi đẻ xong người ta chôn lá nhau, giữ lại một phần cuống rún treo trên nóc bếp (hong khô), bây giờ ta ngạc nhiên thấy cuống rún được lưu giữ để tạo tế bào gốc chữa bệnh!

 

Gần đây những tiến bộ của khoa sinh sản ở Thụy Điển rất hay, hay hơn cả Nhật, Mỹ… là nhờ trở lại với thiên nhiên, thí dụ như: Cho bà mẹ sanh đẻ tự nhiên, không phải nằm trên giường sanh, buộc tay buộc chân… Trong lúc đau bụng có thể ngồi, bò, ôm chân bàn mà đẻ cũng được, miễn sao thoải mái tự nhiên nhất; bất đắc dĩ, có bệnh lý mới phải mổ đẻ. Bé sinh ra được cho nút vú mẹ ngay. Nhờ nút mới có phản xạ tiết sữa.

Vì sanh tự nhiên thì có sự co bóp nhồi nắn của cơn co tử cung rất cần thiết giúp trẻ hô hấp được tốt sau này, khi bé ra khỏi lòng mẹ còn chậm cắt rún để máu được truyền thêm qua cho đứa con.

 

Một điều cũng đáng ngạc nhiên nữa là không biết tại sao bây giờ người ta ngày càng khó có con. Cưới nhau xong rồi bị vô sinh ngày càng nhiều. Hồi xưa nghèo khó hơn bây giờ về vật chất, sao người ta đẻ dễ dàng, đầu năm sanh con trai cuối năm sanh con gái. Có lẽ xưa nhà cửa chật chội chỉ có mỗi một cái giường chung cả gia đình, lăn qua đụng lăn lại đụng thành ra đẻ hoài. Bây giờ nhà cao cửa rộng, vợ một nơi chồng một ngã, muốn găp nhau phải điện thoại trước, lên kế hoạch thành ra trứng rụng cũng khó, tinh trùng ngày càng yếu liệt. Đó cũng là những chuyện chúng ta cần phải để ý để làm sao cho con người càng sống gần gũi với thiên nhiên càng tốt phải không?

 

Tôi có một kỷ niệm nhỏ xin trình bày ở đây nhé. Tôi sẽ đọc một bài thơ tôi đã viết tại bệnh viện Từ Dũ, lúc còn là sinh viên y khoa năm thứ ba, đi thực tập tại đây.  Thời đó mỗi sinh viên y khoa năm thứ ba phải đỡ đẻ tối thiểu 20 cas không bệnh lý.

Đó là năm 1965, cách đây 51 năm, lần đầu tiên tôi nhận một ca, để chuẩn bị đỡ đứa bé tôi đã làm tròn hết công việc cần thiết rồi, nhưng khi tôi đỡ được đứa bé đầu tiên ra đời mẹ tròn con vuông thì tôi rất xúc động.

Thời đó là thời chiến tranh bắt đầu lan tràn ơ nước ta. Đứng ở phòng sanh Từ Dũ nhìn xuống đường bây giờ là Nguyễn Thị Minh Khai, hồi xưa là Hồng Thập Tự thấy người ta đi lại rần rần, hò hét biểu tình…

Tôi viết bài thơ tựa là “Thư Cho Bé Sơ Sinh”. Tôi như là người anh lớn, ra đời trước bây giờ viết cái thư cho em bé sơ sinh mới ra đời. Bài thơ như vầy.

 

Khi em cất tiếng khóc chào đời
Anh đại diện đời chào em bằng nụ cười
Lớn lên nhớ đừng hỏi tại sao có kẻ cười người khóc
Trong cùng một cảnh ngộ nghe em!

Anh nhỏ vào mắt em thứ thuốc màu nâu
Nói là để ngừa đau mắt
Ngay lúc đó em đã không nhìn đời qua mắt thực
Nhớ đừng hỏi vì sao đời tối đen.

Khi anh cắt rún cho em
Anh đã xin lỗi chân thành rồi đó nhé
Vì từ nay em đã phải cô đơn
Em đã phải xa địa đàng lòng mẹ.

Em là gái là trai anh chẳng quan tâm
Nhưng khi em biết thẹn thùng
Sẽ biết thế nào là nước mắt trong đêm
Khi tình yêu tìm đến!

Anh đã không quên buộc étiquette vào tay em
Em được dán nhãn hiệu từ giây phút ấy
Nhớ đừng tự hỏi tôi là ai khi lớn khôn
Cũng đừng ngạc nhiên sao đời nhiều nhãn hiệu!

Khi em mở mắt ngỡ ngàng nhìn anh
Anh cũng ngỡ ngàng nhìn qua khung kính cửa
Một ngày đã thức giấc với vội vàng với hoang mang
Với những danh từ đao to búa lớn
Để bịp lừa để đổ máu đó em…

Thôi trân trọng chào em
Mời em nhập cuộc
Chúng mình cùng chung
Số phận…
Con người…

Đỗ Hồng Ngọc
( BV Từ Dũ, Saigon,1965)

 

Câu chuyện về bài thơ này cũng có nhiều thú vị.

Bài thơ được đăng trên các báo Bách Khoa, Tình Thương… thời đó và in trong tập thở đầu tay của tôi, tập Tình Người, năm 1967. Năm 1973 Bác sĩ Lương Phán xin bài này để đăng trên một tập san y học của ông. Tôi cũng hơi bất ngờ vì lúc đó ông trả nhuận bút cho tôi rất cao, gấp trăm lần các báo khác. Ông bảo tại vì ông thích bài thơ này lắm.

Thú vị là tờ báo y học đó đã lọt vào trong nhà tù. Nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu đang ở tù, đọc được bèn phổ nhạc. Sau năm 1975 ông tìm tôi để tặng tác giả thơ. Ông nói ông định phổ nhạc bài này cho Thái Thanh hát, nhưng bây giờ thời cuộc thay đổi rồi, cất làm kỷ niệm thôi. Sau này đã thấy có người dịch sang tiếng Anh, tiếng Pháp.

Gần đây có cô ca sĩ Thu Vàng hát lại bài hát đó của Phạm trọng Câu. Và mới đây nhạc sĩ Võ Tá Hân ở Mỹ, cũng phổ nhạc và ca sĩ Hoàng Quân hát. Có thể tìm thấy trên youtube.

Không ngờ sau này khi tôi làm việc ở Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe Sở Y Tế Tp HCM, có 3 vị bác sĩ ở tỉnh Phú Thọ vào làm việc, một vị tình cờ biết tôi là tác giả bài thơ, mừng rỡ ôm chầm lấy tôi và nói là ở ngoài Bắc sau năm 75 có một người lính mang về cho ông bài thơ này chép tay mà không ghi tên tác giả, năm học nào ông cũng đọc bài thơ này cho học trò lớp Nữ hộ sinh Phú Thọ nghe và nói tác giả khuyết danh.

 

Đó là những kỷ niệm chung quanh bài thơ đã quá xưa rồi, đã 51 năm. Nhưng nó cũng còn giá trị về thời gian, giá trị về kiếp người, xin chia sẻ và cám ơn các bạn đã lắng nghe./.

Đỗ Hồng Ngọc

(Từ Dũ, 4.12.2016)

Làm thế nào giúp học sinh “động não” và “sáng tạo”?

By Leave a Comment

 

Làm thế nào giúp học sinh “động não” và “sáng tạo”?

 

Nhận lời mời của Cô Đàm Lê Đức, Hiệu Trưởng danh dự trường THCS-THPT Đức Trí và trường Bồi Dưỡng Văn Hóa 218 Lý Tự Trọng, tôi đến làm “speaker” cho một buổi tọa đàm về đề tài Làm thế nào giúp học sinh “động não” và “sáng tạo”? tại Văn phòng nhà trường trên đường Mạc Đỉnh Chi.

xem tiếp …

Viết trong mùa Vu Lan: LÒNG MẸ

By Leave a Comment

Viết trong mùa VU LAN

 Lòng Mẹ

tặng Các Bà Mẹ

 

Long mẹ (hinh 2)                                                     Tranh Nguyễn Thị Hợp

 

Chào Bác sĩ, con cháu được một tháng tuổi, ngày đi ngoài cả chục lần, phân lỏng,    hoa cà hoa cải và nhầy. Cháu có đưa đi khám và xét nghiệm phân, bác sĩ kết luận phân có hạt mỡ và cho uống thuốc…nhưng vẫn không khỏi.

 

Bác sĩ ơi! Con của em được 6 tháng rồi. Bé bú mẹ và bú bình thêm mà bé đi phân ngày 2 – 3 lần phân có nước, màu vàng có bông cải lợn cợn…

 

Bác sĩ ơi, bé nhà em được hơn 8 tháng, cháu đi phân lỏng lúc thì xanh vàng, lúc xanh đen, đôi lúc có chất nhầy, lợn cợn hoa cà hoa cải. 10 ngày nay cháu lúc phân lỏng lúc phân rắn, có hôm đi tới 5-6 lần, có hôm lại bình thường. Hôm qua đi phân rắn, đến chiều hơi lỏng màu vàng…Phân có lúc mùi thối, lúc chua…

 

Con cháu được ba tuần tuổi rồi. 2 tuần đầu tiên cháu đi tiêu rất đều, phân mềm, tuy nhiên đến tuần thứ ba cu tí có biểu hiện rặn ì ạch khi đi tiêu. cu tí chơi ngoan nhưng hay rặn ì ạch nhất là ban đêm, cứ khi nào bú mẹ cu tí lại có nhu cầu đi tiêu và lại rặn ì ạch rất thương, tuy nhiên phân của cu tí vẫn mềm bác ạ…

 

Con gái cháu được 3 tuần tuổi rồi, mấy ngày nay con thường rặn ị không được, gồng đỏ cả mặt, chân tay khua loạn xạ, nhưng chỉ xì hơi và xón ra được 1 chút xíu phân thôi, cả ngày như vậy rặn ị rất nhiều lần nhưng chỉ ị được khoảng 2 lần, phân vàng, lòng hơn bình thường, hơi có chút nhầy nhầy..?

 

Hiện giờ con cháu được 7 tháng 20 ngày, từ khi được 2 tháng đến nay con cháu bị táo thường xuyên, lúc dưới 6 tháng tuổi cứ khoảng 3 -4 ngày không đi ị được là cháu lại thụt… Giờ lần nào cũng phải thụt, 2 ngày thụt mà phân đã rắn đóng cục, nếu 3 ngày thụt thì đoạn phân đầu tiên rắn cục như phân dê…

 

Bác ơi, con cháu đã 1,5 tháng, gần đây cháu đi ngoài rất khó khăn, cứ hơn hai ngày mới đi một lần. Khi chưa đi ngoài được thì em bé rặn và đánh hơi rất nhiều, khi đánh hơi cũng rất khó khăn, thường phải quặn người, có khi phải hét lên thành tiếng, tuy nhiên phân vẫn rất mềm, màu vàng đẹp bác ạ…

 

Bác ơi cho cháu hỏi, con cháu được 1 tháng 19 ngày thì bị đi ngoài nhiều lần trong ngày, cứ ăn là đi, mỗi ngày hơn chục lần. Cháu cho đi khám bác sĩ cho thuốc bảo 4 ngày ko khỏi thì khám lại, cháu cho uống đến 5 ngày ko khỏi, nên đi khám lại, chẩn đoán rối loạn tiêu hóa…cũng không khỏi. Cháu lo lắm, vì bé ko có dấu hiệu thuyên giảm, nhưng bé ko mệt , vẫn chơi…

 

Con cháu hiện giờ được 7 tháng 5 ngày. Lúc bé 2,5 tháng, bé bị bón 7 ngày sau đó thụt hậu môn thì đi đươc, lại bón tiếp 7 ngày nữa thụt hậu môn lại đi được. Có đi bác sĩ thì bác sĩ nói phải tập cho bé đi mỗi ngày…

 

………

 

Làm nghề thầy thuốc gần nửa thế kỷ nay tôi chưa nhận được bức thư nào của một người con hỏi về phân của Mẹ mình…

 

Thôi thì,

Nước vẫn chảy xuôi…

 

Đỗ Hồng Ngọc

xem tiếp …

Anh Hai Trầu đọc “Có một con mọt sách”

By 2 Comments

 

ĐỌC “CÓ MỘT CON MỌT SÁCH” CỦA BÁC SĨ ĐỖ HỒNG NGỌC

Hai Trầu

“Có Một Con Mọt Sách” của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, là loại sách viết thật ngắn với nhiều hình vẻ minh họa nhằm cho trẻ nhỏ trong những lời khuyên dạy về vệ sinh thường thức dưới mắt nhìn qua gần nửa thế kỷ kinh nghiệm của một vị lương y chuyên khoa về nhi đồng, vừa cổ tích, vừa khoa học, vừa gần gũi nhưng thâm trầm mà bổ ích, thiết thực.

xem tiếp …

Giới thiệu trang “Hỏi bác sĩ Nhi Đồng”

By 3 Comments

Giới thiệu trang “Hỏi bác sĩ Nhi Đồng”

http://www.hoibacsinhidong.net/

https://www.facebook.com/Hoibsnhidong

Do bác sĩ Trương Hữu Khanh, bệnh viện Nhi đồng 1, Tp.HCM sáng lập và phụ trách là một trang Web và Fanpage đáng tin cậy, nhằm giúp giải đáp thắc mắc của các ông bố bà mẹ trong việc nuôi con, chăm sóc con.

Đúng như bác sĩ Trương Hữu Khanh đã công bố, “Hỏi bác sĩ Nhi Đồng” là trang tư vấn sức khỏe, nhằm góp phần chăm sóc bảo vệ và nâng cao sức khỏe trẻ em chớ không phải để chẩn đoán và điều trị, không thay thế người bác sĩ trực tiếp thăm khám, chẩn đoán và chữa bệnh cho trẻ.

Vậy các thân hữu trang www.dohongngoc.com từ nay khi có các thắc mắc gì về sức khỏe trẻ em, vui lòng gởi câu hỏi đến “Hỏi bác sĩ Nhi Đồng” để được tư vấn nhé.

Cảm ơn BS Trương Hữu Khanh và trân trọng giới thiệu đến các thân hữu,

BS Đỗ Hồng Ngọc

(7.6.2015)

xem tiếp …

Nghỉ hè, trẻ nên làm gì?

By Leave a Comment

Nghỉ hè, đừng tước đoạt mùa xuân của trẻ nhỏ

Ngân Hà

Ngan Ha (hinh)

Với những nỗi lo và bằng tình thương rất thật, các bà mẹ ông bố tìm đến bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc trong buổi trò chuyện chuyên đề: “Nghỉ hè trẻ nên làm gì?” tại trung tâm ngoại ngữ Eland (TP.HCM), chỉ để củng cố thêm niềm tin rằng: mùa hè, phải cho con đi chơi !

Đó là phía cha mẹ.

xem tiếp …

PN: “Vitamin” thành công cho trẻ

By 1 Comment

Ghi chú:  Buổi nói chuyện với phụ huynh trường Việt-Úc do Hội quán Các Bà Mẹ tổ chức đề tài ” Dạy con phẩm chất thành công” được Tô Diệu Hiền báo Phụ Nữ Tp.HCM ghi lại, đặt tựa “Viatamin” thành công cho trẻ đăng trên báo Phụ Nữ và Phunuonline.

Xin được chia sẻ với … các bà mẹ (và cả các ông cha) ở đây vậy!

ĐHN.

“Vitamin” thành công cho trẻ

IMG_7874

 

PN – Trẻ học dở hay giỏi, mai này kém cỏi hay thành đạt không chỉ tùy thuộc vào trí thông minh sẵn có mà còn rất nhiều yếu tố khác. Theo bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, bằng nhiều cách khác nhau, phụ huynh hoàn toàn có thể tác động, hỗ trợ, giúp con thành công, hạnh phúc, vững bước trong đời. Dưới đây là một số “vitamin” thiết yếu nhất mà mọi trẻ em đều cần và phụ huynh đều có để đáp ứng.

xem tiếp …

Thư gởi bạn xa xôi (tiếp theo)

By 4 Comments

Ghi chú: “Thư gởi bạn xa xôi (9.13)” về chuyện cái “meo” của một bà mẹ trẻ bên Mỹ bỗng nhiên được nhiều bà mẹ yêu cầu cung cấp thêm thông tin. Tôi không phải là bác sĩ Sản khoa, nhưng vì là tác giả  cuốn “Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng” (vừa tái bản lần thứ XX) nên ít nhiều cũng… dính tới các bà mẹ nên xin gởi vài bài viết liên quan trước đây để các bạn đọc thêm.

Ngoài ra xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa Sản nhé.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

xem tiếp …

Thư gởi bạn xa xôi (9.2013)

By 9 Comments

Thư gởi bạn xa xôi,

Kể cho bạn nghe vài chuyện vui vui gần đây ư? Được thôi. Chuyện “nghề nghiệp” nhé.  Từ ngày có trang nhà www.dohongngoc.com mình đâm ra bận bịu với nó, thế nhưng cũng không hiếm những niềm vui. Chẳng hạn chuyện nhiều ông bố bà mẹ trẻ trên thế giới “phẳng” hỏi đủ thứ chuyện trên trời dưới đất, chuyện bầu bì, chuyện ăn uống ỉa đái của trẻ con… Dĩ nhiên có  trường hợp giúp ngay được bằng vài lời khuyên thì giúp, có trường hợp phải kêu đưa ngay đến bệnh viện, đến bác sĩ để được thăm khám gấp… Nói chung, thường các bà mẹ bình tĩnh, điềm đạm hơn mấy ông bố. Có ông nóng nảy rằng thì là “Bác sĩ gì mà người ta hỏi cứ khuyên đọc sách, đọc bài này bài kia… mà chẳng cho thuốc men gì cả!”. Nhưng cũng có người khen: Nghe lời bác sĩ, cả nhà mừng phát khóc vì bé đã “ỉa” được rồi! Nhiều người đòi có thuốc gì dập tắt ngay cơn tiêu chảy của bé. Chính vì thế mà trẻ con thường bị ngộ độc do uống hay chích mấy thứ thuốc làm “liệt ruột”, bụng chướng lên, phân ứ lại, không “chảy” ra được nữa!

xem tiếp …

THAI GIÁO- hành trình của yêu thương

By 4 Comments

Ra mắt sách “Thai giáo- hành trình của yêu thương”

(VOH) – Sáng 12/12, Giáo sư– Tiến sĩ Trần Văn Khê, Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc đã phối hợp cùng Hội quán các bà mẹ tổ chức lễ ra mắt sách “Thai giáo- hành trình của yêu thương”.

Cuốn sách ra đời nhằm mang lại những hiểu biết đúng đắn về thai giáo cho các ông bố, bà mẹ trẻ. Đó là một phương pháp khoa học được thế giới công nhận; là lời khuyên của chuyên gia, hay những chia sẻ chân tình của những người đã và đang làm cha, mẹ.

  Cũng tại buổi lễ, Giáo sư– Tiến sĩ Trần Văn Khê, Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc cùng Thạc sĩ- Nghệ thuật Sĩ Hoàng đã có buổi giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm với các bà mẹ về tác dụng của âm nhạc với thai nhi, về những biện pháp dạy cho trẻ cảm nhận âm nhạc, mỹ thuật…ngay khi còn trong bụng mẹ.

Mỹ Hương

 

 

http://onn.com.vn/video/255/ra-mat-sach-thai-giao-hanh-trinh-cua-yeu-thuong.html

 

Hành trình của yêu thương

Sẽ là sáo rỗng và nhàm chán khi chúng ta nhắc đi nhắc lại mãi những câu chuyện kể về tình yêu thương, trong khi điều cần thiết nhất có thể làm là ôm người ta thương yêu vào lòng, hôn nhẹ lên trán, mắt và má hồng rồi thì thầm: “Con đi học ngoan nhé!”

Được lớn lên trong vòng tay của cha mẹ, đón nhận đầy đủ tình yêu thương là ước mơ rất bình thường. Nhưng ước mơ ấy lại thật xa xôi với nhiều đứa trẻ ngày nay, khi mở trang web bất kỳ nào cũng có thể đọc được những số phận bị bỏ rơi, có trẻ bị bỏ rơi ngay từ trong bụng mẹ, cho đến khi chào đời, và cả khi trưởng thành vẫn mang thân phận bị ruồng bỏ.

Một ngày đáng nhớ của tháng 12 này, tại nhà của một giáo sư âm nhạc nổi tiếng ở Sài Gòn, có rất nhiều bà mẹ đến để nghe những câu chuyện kể lại hành trình yêu thương, bắt đầu từ một bào thai… Sau những lời ngợi ca các bà mẹ, có một ông bố cất tiếng nói về bờ vai của người cha. Nếu cõi lòng (dạ) người mẹ là nơi mở đầu cho mỗi số phận người, thì bờ vai người cha đã nâng đỡ chúng ta đi trên hành trình ấy. Hình ảnh một người cha để con trên vai cho con được nhìn khắp thế gian rõ hơn, cao hơn, chính là hình ảnh mong ước “con hơn cha, nhà có phúc”. Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, người đàn ông đã có những đứa con, đã giúp cho rất nhiều đứa trẻ chào đời và cũng cứu sống bao đứa trẻ khác, đã mô tả hình ảnh người cha đúng với giá trị và tinh thần nhân văn của nhân loại: hành trình của yêu thương chính là do mẹ và cha tạo ra.

Những đứa trẻ cô độc cho thấy sự khát khao tình yêu thương. Nên cũng chính những đứa trẻ ấy sẽ nhuốm đen lòng thù hận khi bị chối bỏ. Vậy làm sao để thân phận một con người, từ khi còn hoài thai, sinh ra đời đều được đi trong hành trình của yêu thương?

“Cái sinh linh này, tấm hình hài này từ đâu mà đến, sẽ ra sao ngày sau? Phải làm gì đây cho nó hạnh phúc nhất, cho tương lai nó tốt đẹp nhất? Mải nghĩ về nó mà không thấy cái tôi của mình nữa. Nó trở thành cái rún của vũ trụ chớ không phải cái tôi trở thành cái rún của vũ trụ như xưa. Lòng bi mẫn cũng từ đó mà tràn đầy. Thương người hơn, thấy rõ nỗi khổ đau của mình, của người hơn và từ đó muốn giúp đỡ, muốn nâng niu” (Con vào dạ, mạ đi tu – Đỗ Hồng Ngọc – trích từ tập “Thai giáo – hành trình của yêu thương”, HQ. Các bà mẹ, NXB Phụ Nữ 12.2012).

Thiên hạ sẽ thái bình biết bao nếu đứa trẻ nào cũng được bước đi trong yêu thương. Vì vậy, những tập sách nhỏ, những câu chuyện nhỏ và cả những tâm tình nho nhỏ về tình yêu thương của những bà mẹ, phần nào cũng an ủi được những lỗ hổng về các giá trị tình yêu đang mất dần trong một xã hội chỉ khuyến khích hưởng thụ vật chất. Hy vọng, với hành trình của yêu thương, họ sẽ tiếp tục nhân rộng, mở ra một chân trời mới đến với điều thiện – lành cho tâm hồn người, bớt đi những sinh linh bị bỏ rơi, những tâm hồn cô độc bị ruồng rẫy.

Hành trình của yêu thương bắt đầu bằng hành trình của thai giáo, đó cũng là mục đích của những bà mẹ đã trải nghiệm sau nhiều năm, cùng với những con người ý thức được giá trị của tình thương sau khi trải cả đời mình như giáo sư Trần Văn Khê, nhà giáo Đàm Lê Đức, bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc… Tất cả chỉ nói một điều: sự sống này được nuôi dưỡng và sinh sôi một cách lành mạnh phải bằng hành trình của tình yêu thương chứ không thể là thứ gì khác.

Ngân Hà

(Saigon Tiếp thị)

 

 

 

Hội ngộ về cuốn “Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng”

By 3 Comments

Hội ngộ- Tâm tình về cuốn

Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng.

 Đỗ Hồng Ngọc

 Hội quán Các Bà Mẹ đã có sáng kiến tổ chức một buổi Hội ngộ – Tâm tình về cuốn Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng (VCCBMSCĐL), tại nhà riêng GS Trần Văn Khê ngày thứ Bảy 18.8.2012 tạo cơ hội giao lưu, gặp gỡ giữa tác giả và các độc giả gần xa. Điều thú vị là cuốn sách được xuất bản lần đầu năm1974 cũng là năm sinh của một số bạn trong Hội quán CBM.

Đã 38 năm rồi còn gì! Thời gian thấm thoát!

Câu hỏi được nhiều người đặt ra là trong “hoàn cảnh” nào tác giả đã viết nên cuốn sách này?

xem tiếp …

Cho lần đầu làm mẹ

By Leave a Comment

Cho lần đầu làm mẹ

Ngân Hà

(Báo Saigon Tiếp Thị ngày thứ Tư, 22.8.2012)

SGTT.VN – “Sao lại viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng? Có đứa nào mà chẳng là con đầu lòng? Có đứa nào giống với đứa nào đâu? Mỗi đứa là một khám phá mới, một ngạc nhiên mới cho ta. Nhưng dù sao, với đứa con đầu lòng chúng ta cũng bỡ ngỡ nhiều hơn, vụng về nhiều hơn mà lo lắng cũng nhiều hơn…”

Những dòng trên trích từ lời ngỏ cuốn sách Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng, tác giả là một bác sĩ quen tên: Đỗ Hồng Ngọc.xem tiếp …