Trang nhà của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Tập hợp các bài viết của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal (tiếp theo)

By 1 Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi (3.2019- tiếp theo và… hết)

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

 

Ngày 10.3.2019. Đã đến lúc phải chia tay Lumbini rồi! Đoàn mình tách làm hai nhóm nhỏ: nhóm… “già”, gồm ông bà Ba mẹ Bs Thủy sẽ tiếp tục cuộc hành trình về Ấn Độ, đi thăm cho trọn “Tứ động tâm”; nhóm “trẻ” gồm mình và Kts Nguyễn Văn Tất, Phương Thảo cùng Liz (con Bs Thủy) và Vaz trở về Kathmandu.

Chuyền về này nhóm trẻ mình được đi máy bay! Thiệt là thú vị. Biết thế nào là cái sân bay tí xíu của Lâm-tì-ni, với một vài chuyến bay mỗi ngày, chỉ chở được vài chục người mỗi chuyến và luôn trễ vài tiếng đồng hồ là “chuyện thường ngày ở huyện”. Nhưng ai cũng nói đi máy bay thì sướng lắm vì chỉ bay 30 phút là tới Kathmandu, không phải mất cả ngày đường vất vả như đi đường bộ. Phi trường hình như đang được sửa chữa, nâng cấp vì ngày càng có nhiều đoàn hành hương về Lâm-tì-ni. Mình may mắn, máy bay hôm nay đúng giờ và chuyến ATR 72 này khá to, lịch sự, chở đến 60-70 người.

 

PThảo quá rành nên chọn cho chỗ ngồi bên cửa sổ trái để mình được nhìn Núi tuyết Himalaya. Trời đẹp. Núi tuyết nhìn rõ trên những cụm mây bồng bềnh. Và một lần nữa, mình cũng không sao phân biệt núi với mây, mây với núi…

Quả đúng. Chỉ 30 phút bay đã đến Kathmandu. Cô tiếp viên Nepal  xinh đẹp phát cho mỗi hành khách một cục bông và một viên kẹo… Mình làm bộ nhét bông và kẹo vào hai bên tai khiến cô kêu trời! Đến phi trường đã thấy có chú Minh Đạt (người của Resort Himalayan Happiness) đón và hướng dẫn về nhà nghỉ ở Boudhanath. Thầy Huyền Diệu rất chu đáo, đã sắp xếp đâu ra đó cả rồi. Thời gian không nhiều vì trưa mai đã phải rời Kathmandu nên mọi người vội vả đi tham quan Đại bảo tháp Boudhanath nổi tiếng nơi đây.

 

Đây là một đại bảo tháp lớn nhất thế giới, nổi tiếng linh thiêng, không rõ có từ bao giờ, ngoài những truyền thuyết huyền bí, gốc gác từ Đức Liên Hoa Sanh Tây Tạng thì phải… Thấy có rất nhiều người Tây Tạng, cả các vị tu sĩ nơi đây. Tiếng đọc kinh rì rầm khắp nơi. Và du khách đông nghẹt, cả ngàn người đi nhiễu quanh bảo tháp. Đại bảo tháp chứa Pháp thân của Phật Thích Ca. Chiều cao 30m và đường kính 100m. Quanh tháp, tầng đất rất nhiều chỗ để cầu nguyện, và nhiều người khấn vái, xoay bánh xe kinh luân… Bốn mặt tháp đều có vẽ thật lớn 2 mắt Phật, chính giữa là con mắt thứ ba, mắt Tuệ và dưới 2 mắt là một dấu hiệu như một dấu hỏi, mang nhều ý nghĩa. Người người đi rất nhanh quanh tháp 9 vòng mới có hiệu nghiệm. Đoàn mình cũng chen chúc với mọi người một lúc đã đi lạc mất hút! Hàng quán bán đồ lưu niệm san sát, tạo thành một khu phố sầm uất, tròn quanh chân tháp báu. Nhiều quán cafe tuyệt đẹp trên Terrace để vừa nhìn Tháp vừa nhìn Núi tuyết. Thường người bán ở đây nói thách cao. Phải trả giá rất kỹ… Mình thì quá quen Chợ Bến Thành xưa rồi, không có việc gì… khó, chỉ sợ “lòng không bền”. Tội nghiệp cho cô bé Liz, sống và lớn lên ở Úc, có biết gì là nói “thách” rồi cò kè bớt một thêm hai đâu! Lần đầu tiên cô thử… trả giá và mua được món hàng nên thích quá! Cô kêu lên, con mua được rồi Thầy, vui quá ha! Nhưng có lẽ cô đã mua… hớ! Dù sao, nói thách, trả giá, cò kè… làm cho cả người bán lẫn người mua đều vui! Hoan hô nói thách!

 

 

Bữa cơm tạm biệt Nepal ở Boudhanath.
Từ trái: Varun, Minh Đạt, Đỗ Hồng Ngọc, Nguyễn Văn Tất, Phương Thảo, Liz.

 

Ngay tối đó, Tất và Thảo lên máy bay về Việt Nam trước. Ngày hôm sau nhóm còn lại mới về. Đến Bangkok thì Liz và Vaz về thẳng Úc, còn mình, ở lại Bangkok một đêm để sáng hôm sau về Việt Nam.

Thời gian không nhiều nhưng sáng sớm 11.3, mình cũng “tranh thủ” lên Terrace ngắm Tháp và làm một tách Capuchino. Ngon tuyệt.

Kết thúc chuyền về Nepal, đất Phật.

Một chuyến đi còn đọng rất nhiều kỷ niệm. Xin chân thành cảm ơn tất cả. Riêng cảm ơn thầy Huyền Diệu, Minh Phước Hòa, Minh Đạt, Minh Duyên, Minh Niệm… cả Minh Sơn và Diệu Thủy, Minh Tất và Diệu Hoàn… và các bạn người Nepal rất hiền lành và dễ thương đã giúp mình những ngày ở Nepal và Lâm-tì-ni an lạc và hạnh phúc.

Và, không quên cảm ơn bạn… xa xôi đã chịu khó đọc chuyện kể lằng nhằng này!

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

(Saigon, 21.3.2019)

 

 

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

By 2 Comments

 

Thư gởi bạn xa xôi (tiếp theo)

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

Đến Việt Nam Phật quốc tự ở Lâm-ti-ni thấy như đã về đến nhà mình rồi vậy! Cũng lũy tre, ruộng lúa, bờ ao, ngọn cỏ, cũng vườn rau, cây cầu… Mái chùa cong vút trong nắng chiều. Cổng chùa thân quen quá… Hai con hạc trắng xòe cánh, quang quác mừng vui. Phải cảm ơn thầy Huyền Diệu thôi. Đã dựng nên một ngôi chùa Việt rất sớm nơi Phật đản sanh, Lâm-tì-ni này.

Lâm-tì-ni là một trong “Tứ động tâm” mà người con Phật nào cũng muốn đến thăm một lần: Phật đản sanh. Phật thành đạo. Phật chuyển pháp luân và Phật niết bàn.

Hoàng hậu Mayadevi hôm đó vội vã lên đường về kinh đô Ka-tì-la-vệ (Kapilavastu) để kịp sanh hoàng tử nhưng vừa đến Lâm-ti-ni thì cơn đau đã rột, không thể cất bước được nữa. Ở đó đã có ao nước mát, đã có cây Bồ đề tỏa bóng râm. Trong đoàn tháp tùng Hoàng hậu hôm đó đã có các cô mụ, các ngự y. Khi Hoàng hậu vin cành Bồ đề ráng rặn sanh thì không còn kịp nữa. Người ta đã phải giúp Bà sanh bằng Cesarien. Và vì thời đó kỹ thuật vô trùng chưa tốt, Hoàng hậu đã bị nhiễm trùng hậu sản mà chết. Phật đã là một con người. Đã sanh ra. Đã khổ đau. Đã hạnh phúc. Và đã từ bỏ cung vàng điện ngọc, từ bỏ vương quyền để một mình lang thang vào rừng sâu, sống đời khổ hạnh, mong tìm con đường giải thoát cho mình và cho chúng sanh. Suốt 6 năm vất vưỡng trong rừng sâu, ngày ăn một hạt mè, đêm ngủ trong nghĩa địa hay trên cành cây, người chỉ còn xương bọc da, sờ tay vào bụng thì đụng ngay đốt sống thắt lưng, đầu óc bắt đầu choáng váng, tù mù… (Narada, Đức Phật và Phật pháp), may sao nhờ chén sữa của cô gái Sujata mà tỉnh lại, nhận rõ lối tu khổ hạnh, hành xác là sai lầm, quyết tâm đi vào con đường trung đạo để rồi giác ngộ sau 49 ngày thiền định dưới cội Bồ đề . “Thiên thượng thiên ha, duy ngã độc tôn” chỉ có nghĩa là chính Ta chớ không phải ai khác, chính ta mới có thể làm khổ ta, chính ta mới có thể làm ta an lạc, hạnh phúc. Phải quay về nương tựa chính mình thôi. Thấy biết vô thường, khổ, không, vô ngã, thực tướng vô tướng… mà vượt thoát sanh tử. Ơ hay, thì ra tất cả mọi người đều sẵn có Phật tính, không phải tìm kiếm đâu xa. Chỉ vì vô minh che khuất. Chỉ vì tham sân si, mạn nghi tà kiến… che khuất. “Vô trí diệc vô đắc”. Ta chưa từng nói một câu nào cả. Chưa từng dạy cho ai điều gì cả. Phật bảo vậy. Vẫn duyên khởi duyên sinh đó thôi.

Lâm-tì-ni rộng 774 ha. Ngang 1,8km. Dài 4,8km. Do một Kiến trúc sư nổi tiếng của Nhật là Kenzo Tange nghiên cứu thiết kế tổng thể suốt 8 năm, từ 1970 đến 1978. Theo đó, Lâm-tì-ni có 3 khu vực: khu Làng mới Lâm-tì-ni, khu Tự viện và khu Vườn thiêng, thánh địa, với nhiều di tích: Trụ đá của Vua A-dục (Ashoka), đền thờ Hoàng Hậu Mayadevi, Ao nước, Cây Bồ đề. Năm 249 TCN, Vua Ashoka đã tìm ra đúng nơi Phật đản sanh và dựng Trụ đá làm dấu tích, ghi rõ dòng chữ Pali vẫn còn đó. Huyền Trang (602-664) đi thỉnh kinh có ghé qua đây. Nhưng rồi Lâm-tì-ni rơi vào quên lãng, mãi đến năm 1896 mới được hai nhà khảo cổ người Đức là Futher và Bhuler tìm được trụ đá của vua A Dục và công bố. Ngày nay Lâm-tì-ni đã được Unesco công nhận là Di tích Văn hóa Thế giới và được trùng tu ngày càng trang nghiêm, hùng vĩ. Các vị Tổng Thư ký Liên hợp quốc từ U Than đến Ban Ki-moon đều đã đến thăm viếng Lâm-tì-ni.

Việt Nam phật quốc tự khởi công từ 1993, hoàn thành 2005 là ngôi chùa đầu tiên ở Lâm-tì-ni. Lần lượt nhiều ngôi chùa của các quốc gia khác đã được dựng nên. Chùa Nepal, chùa Tây Tạng, chùa Trung quốc, chùa Thái, chùa Myanmar… và cả một số nước Tây phương như Đức, Thụy sĩ, Áo… Đặc biệt ngôi Tháp Hòa bình, chùa Nhật có vẻ bề thế nhất vì nối trực diện với khu thánh tích.

Rất may trong chuyến đi này mình

gặp Kts Nguyễn Văn Tất. Sáng 9.3.2019, hai anh em… gọi riêng một chiếc xe ba bánh (xe lam) để chu du thăm các chùa chiền một số nước ở Lâm-tì-ni. Đến đâu, Tất cũng giải thích cho mình nghe về nghệ thuật kiến trúc, và cả… phong thủy! Con kênh đào thẳng tắp chạy từ Tháp Hòa bình (Chùa Nhật) đến trụ đá của vua Ashoka đã thấy có thuyền máy xình xịch đưa khách hành hương. Mình đề nghị thầy HD nên mang vài cái thuyền thúng (ở Phan Thiết, Mũi Né  rất đẹp) về đây sẽ thu hút du khách vì sự độc đáo. Tệ lắm, nơi đây cũng phải có những chiếc  “thuyền nan  nhẹ lướt” chèo tay như ở Suối Yến chùa Hương! Kts Tất bảo anh Ngọc không chỉ là một bác sĩ, mà còn là một nhà thơ, họa sĩ… nên có những ý tưởng rất tuyệt vời, nên đi với anh thích quá! Có lẽ, ở tuổi này anh cần có một “thị giả”. Mình cười, còn em thì đã có một “thị thiệt” rồi đó thôi!

Nhiều nhóm Tu sĩ và Phật tử thập phương đang chiêm bái Vườn thiêng Lâm-tì-ni quanh Cột đá Vua Ashoka. Họ đọc kinh, tụng niệm vô cùng thành kính.  Nhóm nhiễu quanh trụ đá, nhóm kinh hành quanh hồ nước thiêng, nhóm tụ tập dưới táng cây Bồ đề… Mọi người lần lượt xếp hàng vào viếng đền Mayadevi (cấm chụp hình). Mình vẫn lang thang một mình, quan sát, dòm ngó, ngơ ngác… Thực lòng, chỉ thấy một sự… náo nhiệt mà chưa thấy “động tâm” chi. Chỉ đến khi bắt gặp một chiếc lá bồ đề rơi lẻ loi trên đụn gạch xưa cũ vốn là những nấm mồ vài ngàn năm trước của các đệ tử Phật mình mới thấy xúc động. Kts Tất nói, bê tông cốt thép anh ạ, cũng chỉ chịu đựng vài trăm năm vì bị oxyd hóa, còn gạch đất thì vài ngàn năm vẫn vững bền. Phải. Chỉ có đất mới là đất.

Tháp Hòa bình (Chùa Nhật)

 

Buổi chiều, đoàn đi thăm Kapilavastu (Ca-tì-la-vệ) cách đó khoảng 30 cây số. Đường xấu, đang sửa chữa, bụi khói mù mịt. Thỉnh thoảng thấy một vài cánh đồng… khô khốc… Thầy HD cho biết, mùa nóng sắp tới, ở đây 49-50 độ C là bình thường!

Đây rồi. Ca-tì-la-vệ. Kinh thành trù phú ngày xưa của Tịnh Phạn Vương, dòng dõi Sakya uy dũng, phụ vương của thái tử Tất Đạt Đa. Bây giờ chỉ còn là một khu vườn hoang vắng, trơ trụi dưới nắng hanh. Quanh co là những cổ thụ sừng sững, dáng uy nghi đường bệ… Có cái gì đó nhói lòng nơi đây. Chính là sự “động tâm” rất lớn của riêng mình. Chính nơi đây, thái tử Tất Đạt Đa đã nhận ra nỗi khổ đau của kiếp người … Chính nơi đây, thái tử Tất Đạt Đa đã vượt rào thoát ra khỏi cổng thành giữa đêm khuya, từ biệt vương quyền, từ biệt phú quý vinh hoa… quyết tâm tìm “đạo sáng cứu chúng sanh”… Phải, chính nơi đây, mình mới bắt gặp sự “động tâm” thực sự trong không khí yên ắng của buổi trưa hè ngay trên đất Phật. Chỉ còn những đống gạch. Này là chỗ ăn ở, giếng nước, ao sen…Mình cứ lang thang và lắng nghe một mình. Nhặt được một cánh hoa lửa. Đặt vào lòng bàn tay. Như ngọn lửa tam muội. Rồi nhìn cái gốc cổ thụ có hình dáng như một apsara đang múa.

 

 

Người ta chỉ cho mình chỗ cổng thành thái tử Tất Đạt Đa đã “trốn” đi, hiện chỉ còn hai cây cổ thụ. Bên ngoài còn có gò mộ của con ngựa đã đưa thái tử đi quanh thành, nhất định không chịu về lại chuồng cũ.

Thầy cô đưa các đoàn học sinh đến viếng Ca-tì-la-vệ

Từ thành Ca-tỳ-la-vệ về, đoàn ghé thăm Kundan nơi Phật khi thành đạo đã trở về thăm Vua cha và độ cho Vua cha, hoàng hậu cùng vợ con. Lúc này La-hầu-la đã lên 7 tuổi và xin xuất gia theo Phật. Hiện vẫn còn các ngôi tháp mộ của Vua Tịnh Phạn và hoàng hậu.

Buổi tối đó, như đã hứa với Liz và Vaz cùng mọi người từ hôm còn ở Dhunlikhel, sau bữa cơm chay, mình đặt 3 câu hỏi với thầy HD: 1. Vì sao thầy luôn nhắc đến lòng tri ân với vị thầy đầu tiên? 2. Chương trình sinh hoạt một ngày của thầy? 3. Tại sao thầy chọn pháp hành là lạy từng chữ Kinh Pháp Hoa như một “mật pháp”?

Buổi trao đổi cùng Thầy Huyền Diệu tại Việt Nam Phật quốc tự, Lâm-tì-ni, Nepal 9.3.2019

Dịp này mình trình bày với thầy HD và các đệ tử về kinh Pháp Hoa dưới góc nhìn khác. Mình nói kinh có nhiều ẩn dụ, ẩn nghĩa cần được hiểu. Pháp Hoa là kinh tối thượng thừa vì là Phật thừa, không còn chia chẽ gì nữa. Kinh dạy các hạnh bồ tát như Tôn trọng (Thường Bất Khinh), Chân thành (Dược Vương), Thấu cảm (Quán Thế Âm) và những bài học tuyệt với khác mà nếu học được thì đã có một đời sống an lạc, tự tại, đem lại hạnh phúc cho mình cho người trong bất cứ thời đại nào, xã hội nào… Thầy HD nói bác sĩ là nhà khoa học, nhưng cũng cần phần tín ngưỡng…

Mình lý giải về hiệu quả của pháp hành này, thì một khi có Tín tâm sẽ có Niệm rồi Định, Huệ. Ở góc độ sinh học thì khi lạy (đúng cách) một lúc, cơ thể sẽ tiết ra endorphine, một thứ morphine nội sinh cho cảm giác sảng khoái, dễ chịu; và một khi liên tục niệm một câu, một chữ nào đó (trong Kinh) thì  tạp niệm không thể xen vào vỏ não, nhờ đó mà dễ “nhất tâm bất loạn”… Cuối buổi trao đổi, MH nói cảm ơn anh Ngọc, bây giờ thì em đã được mở rộng tầm khi học và hành kinh Pháp Hoa!

Bs Đỗ Hồng Ngọc và Thầy Huệ Sơn (Thông Lý) tại Việt Nam Phật quốc tự, Lâm-tì-ni 10.3.2019

Có một chuyện khá vui. Chiều  9.3.2019,  Việt Nam Phật quốc tự tiếp đoàn tu sĩ và Phật tử 18 người Việt từ Bồ đề đạo tràng Ấn Độ qua Lâm-tì-ni do thầy Huệ Sơn dẫn đầu. Đoàn có người từ Nha Trang, Phan Rang, Phan Thiết, Lagi… Nghe có Lagi, quê nhà, mình hỏi thăm. Hóa ra thầy Huệ Sơn trụ trì chùa Phước Bình ở Lagi, vốn là một người bà con, cháu ngoại của chú hai Nốt, Tân Long. Xét vai vế thì mình là… anh của chú hai Nốt, và do vậy mà thầy Huệ Sơn phải gọi mình bằng… “ông ngoại cậu”! ối Trời, không phải thấy “thầy tu” bắt quàng làm họ đâu nghen! Thầy Huệ Sơn xin chụp với… “ông ngoại cậu” một tấm hình… kỷ niệm tại Việt Nam Phật quốc tự Lâm-tì-ni này đó vậy.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

(còn tiếp 1 kỳ).

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal (tiếp theo)

By 3 Comments

 

Thư gởi bạn xa xôi, tháng 3.2019 (tiếp theo)

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

 

Mình suýt quên kể một chuyện quan trọng. Buổi sáng lúc cafe với thầy Huyền Diệu (HD) ở Terrace khu resort Himalayan Happiness không ngờ gặp một người khách mới đến tối qua: Kiến trúc sư Nguyễn Văn Tất và vợ, nhà báo Phương Thảo. Cả hai là đệ tử “ruột” của thầy HD. NVTất pháp danh là Minh Tất và PThảo là Diệu Hoàn. Đệ tử thầy HD, nam thì Minh, nữ thì Diệu. Thầy HD nói: gặp hai người này thì việc gì cũng “Hoàn Tất”! Thì ra vậy!

KTS Nguyễn Văn Tất và Bs Đỗ Hồng Ngọc (Nepal, 4.3.2019)

(nói nhỏ thôi nghe: Tất suy bì nghề Kiến trúc với nghề Thầy thuốc, nói bác sĩ mà cho toa thuốc, không ai dám cãi y lệnh, còn Kts thì… khổ dài dài! Đầu tư thiết kế công phu xong, ông “chủ đầu tư” – người chi tiền – góp ý đủ thứ, nhiều khi xóa sạch ý tưởng đầy sáng tạo của mình!).

Kts Tất không xa lạ với mình. Quen biết đã từ lâu, nhưng ít có dịp gặp, không ngờ nay lại gặp ở… Hy-mã-lạp-sơn không hẹn trước! Tất là một Kts giỏi, đã xây dựng nhiều công trình, trong đó có Resort Mõm Đá Chim ở Ngãnh, Lagi quê mình. Đây là một resort mình rất ưa thích. Cạnh resort có ngôi mộ của cậu Ngư (ông Nguiễn Ngu Í). Tất ngày xưa học ở Ngô Quyền Biên Hòa nên rất quen biết  Duyên, Tùng… Anh chính là người solo trong vai Lữ khách trong chương trình Trường ca Con đường Cái quan của Pham Duy do Đỗ Thanh Tùng làm “chef d’orchestre”, và anh cũng là người từng làm “nègre” cho Tùng ở trường Kiến Trúc ngày nào. Thì ra trái đất tròn thiệt!

NVTất không chỉ là một Kts giỏi, anh còn là một nhà văn, người viết tùy bút, anh nói khái niệm “holistic medicine” rất gần với lãnh vực kiến trúc của anh. Kiến trúc không phải là gạch ngói gỗ đá bê tông cốt thép mà là đời sống con người, tâm hồn con người gắn kết với môi trường thiên nhiên, môi trường xã hội một cách toàn diện, hài hòa… Mình hỏi thăm Tất về hiệu quả thực hành pháp môn của thầy HD, ý nghĩa của nó, rồi chia sẻ với anh về kinh Kim Cang, Pháp Hoa…

từ trái: Bs Đỗ Hồng Ngọc, Kts Nguyễn Văn Tất, thầy Huyền Diệu. Himalayan Happiness Resort (4.3.2019)

Buổi sáng hôm sau (5.3.2019), trời lạnh như cắt, dưới 7 độ C. Mình hỏi thầy HD mượn thêm cái áo ấm. Thầy liền chạy vội về phòng, mang xuống cho mình một cái áo ấm mới tinh khôi, chưa cắt chỉ, bảo là của Minh Tất và Diệu Hoàn vừa mang lên tặng thầy tối qua mà thầy không định sử dụng, nguyện trong lòng sẽ tặng cho ai đó có tâm đức, “xứng đáng”. Hóa ra người đó là… mình! (Dĩ nhiên là thầy rất chân thành). Tất bảo áo này có thể chịu lạnh đến 5 độ! Mình cảm ơn mọi người và bảo nhờ… Trời đó thôi, vì hôm nay trời lạnh bất thường mà!

Trong lúc trò chuyện với thầy HD, mình nói các vị Sư thầy bây giờ có nhiều đệ tử luôn kính mến, tuân phục, vái lạy, không dám góp ý, thường cúng dường toàn món bổ dưỡng, ăn bị béo phì, mắc đủ thứ bệnh, lại bị ca tụng nhiều quá khiến sinh thêm bệnh ngã mạn… Riêng mình công nhận thầy có rất nhiều ý tưởng tốt, dám nghĩ dám làm, rất năng động, thực tiễn. Theo thầy “Tu Phật phải thành thật, không lật đật, và không bị trật”. Tu đúng là từ khổ thành lạc, từ tham sân si hết tham sân si, từ nghèo đến… giàu! Tu trật là ngược lại v.v… Tình thực, thấy thầy nhiều ý tưởng to lớn quá, mình cũng ngại cho thầy. Nào Resort trở thành một Trung tâm hội nghị hòa bình quốc tế, rồi lập một loại Giải thưởng gì đó, rồi mua đất xây dựng Trung tâm hòa bình bên Đức… Mình nhắc thầy bây giờ mới 74 tuổi, hãy còn trẻ, còn nhiều năng lượng, nhưng từ 75 trở đi sẽ cảm nhận một thứ… rất khác rồi đó. Có lúc mình nghe thầy than, mệt quá, khổ quá, không có thì giờ để tu nữa vì khách khứa nhiều quá, chỉ chụp hình thôi đủ mệt! Rồi thầy sẵn sàng thao thao thuyết giảng bất cứ lúc nào, ở đâu… Có lúc thầy lại muốn “nhập thất”, trốn ở đâu đó để không ai biết. Có lúc còn muốn mang bộ râu giả để ngụy trang… Tóm lại. Khá vất vả. Nhưng thôi. Như thị tướng, Như thị tánh, Như thị thể, Như thị lực…

Rồi thầy HD khoe với mình thầy có một phòng ngủ… chỉ rộng 1,2 mét vuông (m2), ngay trong resort này, là chỗ thầy tụng kinh, niệm Phật, trì chú, thiền định… mỗi ngày. Mình đề nghị ghé thăm. Các “bạn trẻ” lục tục đi theo, vì mấy khi thầy chịu mở cửa! Cửa đóng nhiều lớp như một mật thất. Có nhà bếp, thầy tự nấu ăn, giặt giũ, có kệ sách, kệ thuốc… và một căn gác cao, cheo leo giấu kín bên trong. Mình chui lên thăm. Đúng, bề ngang 70cm, bề dài 170cm. Tính ra 1,2 m2. Có một cửa sổ nhìn xuống thung lũng. Khi mình leo xuống, thầy chờ sẵn, hỏi bác sĩ cafe hay trà? Cafe. Thầy pha ngay cho mình một ly cafe ngon. Các đệ tử thầy bấy giờ muốn nghe mình cho “cảm nghĩ”.  Mình nói, 1. để thầy leo lên xuống mỗi ngày tập thể dục, tránh béo phì; và 2. nó là một cái “tomb”, để thầy chiêm nghiệm và sống với. Mình thấy thầy có vẻ… giật mình. Sao có kẻ hiểu mình đến vậy nhỉ?

Chỗ ngủ rộng 1,2m2 của thầy HD tại Himalayan Happiness Resort (photo ĐHN 5.3.2019)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Thầy Huyền Diệu mời Đỗ Hồng Ngọc ly cafe, sau khi “tham quan” mật-thất của thầy.

Từ Kathmandu đến Lumbini (Lâm-tì-ni) chỉ dài 320km mà đường bộ đi mất khoảng 16-20 tiếng đồng hồ. Đường đèo núi xuyên Himalaya rất khó đi. Buổi sáng ngày 6.3.2019 đoàn mình rời Dhunlikhel để về Lumbini. Thầy HD cho biết đường đi rất gian nan, nguy hiểm. Thầy hướng dẫn mọi người đọc kinh cầu nguyện trước khi lên đường và suốt một đoạn đường đi. Đây là quãng đường đèo nguy hiểm nhất.

 

Đoàn nghỉ một đêm ở Bandipur, một điểm du lịch nổi tiếng, trên con đường Tơ Lụa ngày xưa từ thế kỷ XIV, vẫn còn dấu tích những căn nhà cổ, bằng đất và đá. Khung cảnh rất đẹp. Một khu phố cổ trông giống như Hội An của mình, với nhiều quán cafe… nhà nghỉ, cửa hàng và khá nhiều du khách phương Tây đang thưởng thức cảnh thanh nhàn. Nhóm mình ghé quán, mua Sim Nepal, uống cafe… Loay hoay thế nào mình cho nhầm mấy muỗng muối trắng tinh vào cafe! NVTất phải đổi ngay cho một ly khác!

Thời gian không nhiều nên chỉ nghỉ lại một đêm. Sáng hôm sau, mọi người lại leo núi ngắm… mặt trời lên! Lạ, cứ hết ngắm mặt trời lên rồi ngắm mặt trời lặn. Mình nói với hai bạn trẻ, Liz và Vaz, mặt trời lặn cũng chính là mặt trời mọc đó thôi. Nơi này gọi là lặn thì nơi kia gọi là mọc. Mấy cháu hiểu ngay.

Mình và hai cụ… già ở nhà. Có một nhóm đang tu tập Raja Yoga. Trưa đoàn rời Bandipur để về Lumbini. Mình thử đếm có bao nhiêu đoạn quanh cùi chỏ khi xe lên xuống ngọn núi này (không kể những đoạn quanh không gắt). Trời ạ, 67 khúc quanh “cùi chỏ”! Hèn chi mà nghe người ta nói đi đoạn đường này chỉ có việc… tụng kinh và nhắm mắt!

Đã bắt đầu thấy có những dòng sông, cánh đồng lúa mì, bắp bên triền núi. Xe thỉnh thoảng dừng giữa đường cho khách buông xả! Mình không thấy có chút khó khăn trở ngại gì cho chuyến đường xa vất vả này, trừ kiểu lái xe bên trái thấy ớn!

Lumbini đã khá chiều. Hai con hạc vung cánh như múa và quang quác kêu lên như mừng rỡ đón thầy HD và khách đến thăm Việt Nam Phật quốc tự. Chùa có vẻ trang nghiêm, nhưng không được chăm sóc tốt lắm.  Có mấy chú khỉ nhảy nhót. Đêm nghe tiếng chó sói (?) tru. Nghe nói giáo sư Yves Durant đã hỗ trợ cho chùa cất hai dãy nhà có đến 108 phòng dành cho khách hành hương.

Trời vẫn còn lạnh, nhất là về đêm, 12-13 độ C.  Muốn tắm phải xách nước nóng từ nhà bếp lên lầu, khá xa. Mình đã ba ngày không tắm rồi. Khi nói với sư chú MN ở chùa như một lời… xin lỗi thì chú nói ở đây bảy ngày không tắm là thường đó bác ạ.  Các bữa cơm đều self-service, chay trường, cũng rất ngon. Đêm ngủ khá nhiều muỗi đến thăm.

 

 

 

 

 

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc 

(còn tiếp)

 

 

 

 

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

By Leave a Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi, tháng 3.2019

Chuyến về thăm đất Phật, Nepal.

Bạn nghĩ coi, một ông già 80 tuổi, cả chục năm nay chưa hề đi đâu xa khỏi nhà… bỗng nhiên bay vèo đến Himalaya (Hi mã lạp sơn) ngắm núi tuyết rồi kêu lên núi tưởng là mây, mây tưởng là núi; sau có người chỉ cho rằng núi thì đứng yên một chỗ, còn mây thì lang thang bên dưới, núi thì có bờ có cạnh, còn mây thì bập bềnh…ngộ thiệt ha! Thế giới có 10 đỉnh núi cao nhất thì Nepal đã có đến 8, kể cả Everest, 8848m.

Chỗ mình ở nằm trong rặng Himalaya nhưng chỉ cao có hơn 2500m thôi, nghĩa là lùn tẹt, so với Everest nhưng cũng còn cao hơn Đà Lạt mình cả ngàn thước! Vậy mà đã lạnh buốt đầu tháng 3 này đối với mình rồi. Đêm 7-8 độ C, ngày 13-14 độ C. May mà có cái máy… sưởi. Đồi núi trùng trùng điệp điệp. Không khí đã nghe loãng. Thở nhẹ như bay bay.

Chuyến đi Nepal này khá bất ngờ với mình. Năm ngoái, hai vợ chồng bác sĩ Thủy và Phẩm – học trò cũ của mình – đang sống ở Úc mời thầy đi Nepal một chuyến cho biết “vì thầy là con Phật, cần về thăm xứ Phật một lần”. Cả hai, nay pháp danh là Diệu Thủy và Minh Sơn, đệ tử của thầy Huyền Diệu (HD), một vị thầy nổi tiếng đã xây dựng ngôi chùa Việt Nam Phật quốc tự đầu tiên ở Lumbini (Lâm Tì Ni), Nepal, nơi Phật đản sanh, Đến nay thì đã có 36 ngôi chùa của các quốc gia khác, kể cả Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Áo, Thụy sĩ… bên cạnh các chùa Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Myanmar, Lào, Kampuchia, Nhật bản… hình thành một khu vực chùa… Liên Hiệp Quốc! Thầy HD thì mình không lạ. Đã gặp đôi lần thoáng qua ở Saigon, dù chưa có dịp tiếp xúc nhiều.

Mình cảm ơn lòng tốt của các em, nhưng vẫn từ chối không đi. Nghe Himalaya đã ớn. Sợ độ cao. Sợ lạnh. Già yếu rồi. “Sức khỏe không cho phép”. Chưa kể thỉnh thoảng còn bị cơn Gút hành. Mang giày cũng khó. Làm sao leo trèo! Nhưng các em vẫn kiên trì mời mọc, nói là các em cùng một vài bạn đã… “tậu” được một cái Resort có tên là “Hạnh phúc” khá đẹp ở Himalaya, muốn khoe với thầy! Rồi lại có thư mời (viết tay) của thầy Huyền Diệu, gởi cho thầy Thích Tấn Tuệ mang về, mời bác sĩ ĐHN qua Nepal, Lumbini một chuyến. Sau cùng thì Diệu Thủy & Minh Sơn thuyết phục bảo thầy đừng lo, kỳ này có cả Ba Má em cùng đi, cả con gái và rể – một cậu trai Ấn độ, sanh ở Úc- cùng đi. Nghe có lý. Ba Má Thủy còn lớn tuổi hơn mình, đều chống gậy đàng hoàng cả rồi mà còn đi được kia mà. Dù gì cũng có bạn già. Thì đi vậy.

 

 

Ngày 2.3.2019 lên đường. Ngủ lại Bangkok một đêm khá vất vả vì khách sạn đón bê bối quá. Sáng 3.3 bay đi Nepal. Phi trường Kathmandu, thủ đô Nepal là một Mandala giữa thung lũng bao bọc bởi núi là núi. Bụi khói mịt mù. Xe cộ nhớn nhác- vì lái bên trái- làm mình cứ giật mình đánh thót. Người Nepal lắc đầu là OK. Gật đầu là từ chối. Chủ nhật là ngày làm việc. Thứ hai mới là ngày nghỉ. Giao dịch, ăn uống bằng tay phải. Tay trái để…. vệ sinh. Đàn ông có uy tín lớn trong nhà. Ban ngày đi làm gì không biết, nhưng chiều về, vợ mang nước rửa chân cho… Giữa phố thị có khu vực… dành làm nơi thiêu xác lộ thiên. Có nhiều tiếng quạ quang quác. Nepal có 26 triệu dân, gồm 100 dân tộc và 123 ngôn ngữ, ngôn ngữ chính là Nepali. Đồng tiền là Rupee. Một USD bằng hơn trăm rupee. Năm 2015 Nepal bị một trận động đất chết đến 8000 người, bị thương 20.000 và hằng trăm ngàn ngôi nhà bị chôn vùi. Khu vực resort mình đến ở – Himalayan Happiness Resort- thuộc vùng Dhulikhel, cách Kathmandu hơn 30 km, theo lời thầy HD thì trận động đất năm đó, núi lở, đè chết cả ngàn người!

Mình chỉ mang một cái túi xách, đựng mấy chiếc áo lạnh cho gọn nhẹ, để khỏi phải gởi hành lý lôi thôi. Làm visa ngay tại sân bay Kathmandu. Đóng 25 đô nếu đi dưới 10 ngày. Kèm một tấm hình chân dung mới chụp. Trước khi đi, mình cũng đã o bế chụp một tấm hình để làm visa, xấu quắc!

Xuống phi trường Kathmandu đã thấy có người đón. Anh Minh Phước Hòa và chú Minh Duyên cùng các nhân viên người Nepal khuân vác hành lý đợi sẵn. Bs Thủy và Phẩm từ Úc đã mang theo dụng cụ và thuốc men để khám chữa bệnh cho bà con dịp này. Minh Phước Hòa hiện là người quản lý resort, kiêm… đầu bếp, nấu cơm chay rất ngon. Mấy vị khách quý được choàng một chiếc khăn quàng vàng óng, nói là của Sư phụ gởi. Trịnh trọng ghê nơi! Phước Hòa cho biết từ sân bay về chỗ nghỉ ở Dhulikhel 36km, có khi phải đi 2 tiếng đồng hồ mới tới vì kẹt xe và đường đèo núi.  Nơi đây chỉ còn cách Tây Tạng ba chục cây số! Thầy HD đã đợi sẵn. Thầy nói thầy đã đi 27 tiếng đồng hồ bằng xe bus từ Bồ Đề đạo tràng (Bodh Gaya) về đây chờ mọi người. Bữa cơm chay chiều rôm rả. Resort khá đẹp, màu cam sặc sở, nhưng có lẽ vùng núi non này người ta phải vậy.  Chưa chi đã thử sức leo gần hai trăm bậc thang để về phòng nghỉ. Mình được ưu tiên ở một phòng… đẹp nhất, để nhìn quang cảnh thung lũng và núi tuyết của Himalaya xa xa.

 

Khí hậu, độ cao, với không khí khá loãng nhưng mình thấy dễ chịu, có lẽ nhờ khung cảnh trời đất bao la quá đẹp và nhờ thực hành thiền tập. Sáng sớm, sau giờ ngồi thiền và thể dục thường lệ , mình mở màn cửa ra thì ôi chao, một cảnh sắc tuyệt vời, mê mẩn. Mặt trời sắp ló dạng, tươm một màu tim tím rồi vàng hườm rồi hồng đượm… ở chân trời, cắt từng nét bởi đồi núi chập chùng và những ngọn cây chới với… Đã có tiếng thầy HD đến tận phòng thăm hỏi và mời đi uống trà, cafe sáng, ngắm… mặt trời lên!

Mình nhờ Minh Sơn và Varun chụp cho vài tấm hình kỷ niệm với thầy HD. Về tuổi đời thầy HD còn nhỏ hơn mình đến 6 tuổi, trông… đẹp trai, cao ráo, năng động, tháo vát, rất nhiệt tâm và có đường lối tu tập riêng, gọi là “mật pháp” đầy huyền bí với những “mầu nhiệm” “phép lạ” dựa trên kinh Pháp Hoa… “bất khả tư nghì”. Kinh Pháp Hoa không lạ với mình, vì đã nhiều năm nghiền ngẫm và viết cuốn “Ngàn cánh sen xanh biếc” nhưng cách thực hành của thầy HD thì cần phải tìm hiểu và lý giải thêm. Dĩ nhiên mình vẫn luôn tôn trọng và “kính nhi viễn chi” các cách thực hành pháp môn riêng của quý thầy.

Buổi uống trà, cafe trên terrace của resort Hạnh phúc sáng nay được thầy giới thiệu “phép lạ” của Minh Phước Hòa, người “quản lý” đang ngồi đối diện mình. Hòa là kỹ sư xây dựng, giám đốc vài công ty đang ăn nên làm ra rồi bị… lừa đảo thế nào mà đến nỗi đã treo thòng lọng để chui vào thắt cổ tự tử thì may mắn xem được bài giảng của thầy HD. Anh trở thành đệ tử “ruột” của thầy và hôm nay đang ngồi đây. Rồi thầy kể chuyên hi hữu các đệ tử đã nghe lời khuyên của thầy mà “mua” được cái resort này giá rất rẻ lúc vừa động đất… Như đã nói, thầy có cách kể chuyện hấp dẫn, ly kỳ… đầy huyền bí, mầu nhiệm, với tha lực từ các “Ngài” chung quanh hỗ trợ.  Mình nghĩ ở mức nào đó, thì có thể là một “tín ngưỡng” đáng quý (vì Tín tâm thì sẽ dẫn đến Niệm, Định, Huệ), nhưng vượt mức nào đó, dễ thành mê tín. Mình nói với thầy lâu nay các đệ tử thường tôn kính thầy không dám tỏ bày, tranh biện. Mình đề nghị có một buổi bàn về chủ đề này và đã thực hiện tại Lumbini, sau giờ cơm tối cùng với thầy và các đệ tử. Tại Resort hôm nay, mình trình bày về nền Y học hiện đại đang gặp những khó khăn gì, tại sao hướng về một thứ Y học toàn diện (Holistic Medicine) mà hai bác sĩ Diệu Thủy, Minh Sơn đang theo đuổi, đồng thời mình cũng nhắc về thứ bệnh thời đại S.A.D (Stress, Anxiety, Depression) mà phải chữa bằng Meditation, kể cả 21 bài học cho Thế kỷ 21 gần đây của Yuval Noah Harari theo đó, hai vấn đề nổi cộm: Công nghệ sinh học và AI (Artificial Intelligence= trí thông minh nhân tạo). Phải chăng, rồi đây công nghệ sinh học sẽ tạo ra phần “sắc”, còn AI sẽ tạo ra “thọ, tưởng, hành, thức” để có một chủng loại người với “ngũ uẩn” mới? Và Phật giáo sẽ làm gì trước vấn nạn này?

Sáng 4.3.2019, mình đề nghị thầy HD cho đi thăm làng, thăm vài nhà dân cho “biết sự tình”, bởi cái máu làm sức khỏe cộng đồng, y tế công cộng vẫn còn nặng lắm. Vui thay, Liz (Trúc), con của bác sĩ Thủy là một người đang làm trong lãnh vực này. Tiếng Việt cháu không rành lắm, lại sống với người chồng Ấn độ (sanh tại Úc) nên mình có dịp… ôn tiếng Anh lõm bõm của mình. Nào Community Involvement (tham gia cộng đồng), nào Intersectoral Cooperation (phối hợp liên ngành), nào Appropriate Technology (kỹ thuật học thích hợp)… Các bạn trẻ coi bộ khoái lắm và… bất ngờ về ông thầy của Mom mình ngày xưa!

Đến thăm một gia đình theo đạo Phật, rồi tiếp xúc với Hiệu trưởng một trường Tiểu học để chuẩn bị cho buổi khám sức khỏe cho bà con ngày hôm sau. Trên đường về, có một quán nước ven đường. Mình tạt vào cùng 2 bạn trẻ: Minh Tất và Minh Sơn. Cô hàng nước rất xinh, nói tiếng Anh lưu loát. Có cafe không? Chỉ có trà. OK. Xin đợi cho 5 phút. Cô gái Nepali 21 tuổi, đang học năm cuối Cử nhân quản trị kinh doanh.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc

(còn tiếp)

“Cân bằng cuộc sống” cách nào?

By 1 Comment

 

 

“Cân bằng cuộc sống” cách nào?

Đỗ Hồng Ngọc

(Tạp chí Văn hóa Phật Giáo, số 312, Ngày 1.1.2019)

 

(Internet)

 

“Cuộc sống” bây giờ rất lạ. Hồi xưa còn có ngày và đêm, còn có làm việc 8 tiếng ở cơ quan , sở làm, còn lại là thì giờ “của mình” để “tùy nghi”. Xưa hơn nữa – thời con trâu đi trước cái cày theo sau- thì người “trai cày” dậy sớm, ăn no rồi vác cày dẫn trâu ra ruộng, hết buổi cày, phe phẩy quạt mo quay về hoặc ngủ thẳng cẳng dưới bóng mát cây đa…!

Bây giờ thì hết. Không thể vậy nữa. Điện thoại thông minh sẵn sàng réo gọi bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu. Không có sáng trưa chiều tối gì cả. Không có ở nhà ở sở gì cả. Không có nghỉ hè nghỉ lễ gì cả. Thế giới trong lòng tay. Tin thiệt tin giả hằm bà lằng. Đó là thời kỳ “Siêu hiện đại” (Metamodernism) khi đã có cái smatphone, cái laptop bên cạnh. Đêm là ngày. Quán càphê, quán nhậu là chỗ làm việc. Bãi biển là văn phòng… Thế là đầu tắt mặt tối. Thế là đỏ mặt tía tai. Thế là bầm gan tím ruột…

Có dịp qua Nhật, thấy người ta làm việc trối chết. Vợ ở nhà mà thấy chồng về sớm trước 11 giờ đêm tức là chồng kém, phải làm thêm job đến sau 11 giờ mới tốt. Thỉnh thoảng nghe ở Nhật, ở Hàn có một diễn viên xinh đẹp, ca sĩ nổi tiếng, rất giàu có, bỗng nhiên tự vẫn chết chẳng biết vì sao.

Bây giờ không còn là thời của “Buồn nôn” (La Nausée, Jean Paul Sartre) sáng vác ô đi tối vác về nữa, mà quay cuồng, mà chóng mặt, là thời của hậu-hậu hiện đại, siêu hiện đại rồi. Đó là thời của chuyển động không ngừng, của xáo trộn, của nháo nhào (oscillation), giữa giễu nhại và trân trọng, giữa ngây thơ và uyên bác, giữa lạc quan và hoài nghi, giữa mẫu mực và phá cách…, có thể gọi là thời của “đảo điên mộng tưởng”, đưa đến những bệnh thời đại như SAD (stress căng thẳng, anxiety lo âu sợ hãi và depression trầm cảm). Cho nên ta không lạ khi ngày càng có nhiều người rời phố thị tìm về những vùng hoang vắng, sống nơi không wifi, không điện, không máy tính. Cũng không lạ khi du khách nước ngoài đến Hội An chỉ thích cưỡi trâu, đội nón lá, vác cày ra ruộng và phe phẩy quạt mo “nắm xôi bờm cười”!

Gần đây những từ mới như workaholic, nghiện, say mê công việc, workmaniac, điên vì công việc, một dạng tâm thần ngày càng nhiều. Những người mắc chứng này dễ dẫn đến tự tử. Họ có rất nhiều tiền nhưng sẵn sàng tìm cái chết để giải thoát. Từ karoshi ở Nhật – chết khi đang làm việc – đã trở nên phổ biến. Hằng năm có cả chục ngàn ca như vậy.

Tôi vẫn thường nhận được những câu hỏi nhờ tư vấn, nói chỗ làm lương thì cao mà căng thẳng quá, chắc là phải đi tìm chỗ khác, không thể sống như vậy được nữa vì không tìm thấy  niềm vui trong cuộc sống, không có thời gian cho bản thân, cho bạn bè, gia đình; áp lực công việc, áp lực deadline, đối tác… Có người nói thấy đầu óc như đang ở trên mây, không nhớ điều gì cả, trí óc quên đủ thứ và cuộc sống của họ bây giờ nó lôi thôi lắm, như Alzheimer dù tuổi hãy còn rất trẻ!

Lâu nay ta cứ nghĩ mình không có bệnh là mình khỏe nhưng điều đó là sai. Sức khỏe là tình trạng hoàn toàn sảng khoái (well-being) về cả ba mặt thể chất, tâm thần và xã hội chớ không chỉ là không có bệnh hay tật. Nhiều khi ta trông thấy một người có thể chất rất chuẩn, đẹp trai, cao ráo nhưng anh ta có thể đang mắc bệnh tâm thần. Sức khỏe về mặt xã hội càng quan trọng: kẹt xe, ngập nước sao khỏe được. Các mối quan hệ xã hội, môi trường sống không an toàn, không an ninh, sao khỏe được.

Khi nghĩ rằng sức khỏe là chuyện của y tế là sai. Y tế chỉ có nghĩa “cứu tế về y khoa”, giúp đỡ những lúc ta ốm đau, bệnh hoạn còn sức khỏe là chuyện khác, sức khỏe là chuyện của mình. Có người nói rất đúng: “bác sĩ tốt nhất là chính mình”.

Một công ty quan tâm đến sức khỏe nhân viên không chỉ mở một phòng y tế, chờ khi nhân viên đau ốm thì vào cấp cứu, thuốc men. Trường học cũng vậy. Nhiều trường học hãnh diện  có một phòng y tế trang bị thuốc men đầy đủ, có bác sĩ cho học sinh mỗi khi đau ốm hay tai nạn, nhưng rất thiếu sót. Bởi sức khỏe của học sinh chủ yếu là tâm sinh lý tuổi mới lớn, tuổi dậy thì, nên vấn đề của y tế học đường là tham vấn sức khỏe, giải quyết xung đột… Ngày nay nhiều trường đã tổ chức các lớp thiền, yoga cho học sinh. Anh quốc còn có chương trình đưa Thiền chánh niệm vào trường học: Mindfulness in School Project (MiSP) có hiệu quả tốt.

 

Internet

Internet

 

Phương pháp đơn giản để “Cân bằng cuộc sống” (Work-Life Balance) là vẽ một biểu đồ phân tích tình trạng sinh hoạt của mình để thấy chỗ nào đang bị lệch lạc như về công việc, tài chánh, học tập, giải trí, gia đình, bạn bè… Theo dõi biểu đồ đó từng thời gian, có thể thấy mình đang bị lệch về hướng nào, cần điều chỉnh ra sao.

Có một vài phương pháp cụ thể hơn để giải stress, ví dụ như  yoga, thiền quán, thở bụng… Phương pháp thở bụng (Diaphragmatic breathing hay Abdominal breathing) đơn giản mà hiệu quả. Các bác sĩ nổi tiếng hiện nay như Dean Ornish hay Deepak Chopra (Mỹ) đang phát triển phương pháp này để chữa bệnh. Họ nghiên cứu trên hai nhóm bệnh nhân tim mạch, một nhóm uống thuốc bình thường, nhóm còn lại kết hợp thêm thở bụng thì thấy rõ ràng nhóm có thở bụng đạt kết quả tốt hơn (thống kê y học).

Gần đây Tây phương nghiên cứu nhiều về thiền, ứng dụng thiền vào cuộc sống. Họ mời các nhà sư Tây Tạng tham gia, dùng nhiều kỹ thuật đo đạc hoạt động của não bộ như EEG, fMRI, PET… để xem xét coi có sự chuyển biến trong não bộ thế nào trong lúc hành thiền và đã phát hiện ra nhiều điều lý thú rồi ứng dụng để chữa nhiều bệnh trong đó có bệnh tâm thần, mất ngủ, nghiện, tim mạch… Các phương pháp tâm lý trị liệu như MBSR (Midfulness-Based Stress Reduction) hay MBCT (Midfulness-Based Cognitive Therapy) chủ yếu cũng dựa trên thiền Chánh niệm để giải quyết vấn đề stress, trầm cảm thường gặp trong đời sống hiện đại.

Ta biết khi stress kéo dài thì tuyến Pituitary ở não sẽ không tiết hormone tăng trưởng nên những trẻ bị căng thẳng quá trong học tập sẽ không lớn nổi. Stress làm Tuyến tụy tiết ra Glucagon làm giảm Insulin gây tiểu đường. Tuyến sinh dục cũng không phát triển được, không tiết DHEA bình thường. Đó là lý do tại sao đời sống tình dục ngày càng có vẻ yếu đi, yếu đến nỗi người ta phải dùng thuốc cường dương các thứ …

Một dấu hiệu quan trọng của stress nữa là giảm sút trí nhớ, luôn do dự, khó tập trung, suy nghĩ không logic, phán đoán sai, chỉ thấy mặt tiêu cực, mất định hướng, hoang mang, sợ hãi… hoặc buồn rầu, cô đơn, tâm tính bất thường…

Những dấu hiệu của stress về thể chất như nhức đầu, đau lưng, đau cột sống cổ… Đi bác sĩ đau đâu chích đó, hoặc can thiệp bằng mổ xẻ cũng không dứt hẳn. Vì gốc bệnh là do stress hoặc do tư thế ngồi làm việc, phải điều chỉnh.

Cần có một chế độ để nghỉ ngơi hợp lý. Nghỉ và ngơi là hai từ khác nhau. Ngơi là ngưng, ngưng hẳn. Nhiều khi nghỉ mà không ngơi. Cho nên, cần có nghỉ và ngơi thực sự. Chương trình đưa Thiền chánh niệm vào trường học (MiSP) nói trên có đề ra một công thức khá hay, mà tôi gọi là “Lá Bùa”, có thể dán bất cứ ở đâu để nhắc nhở mình. Đó là (.b).

Chấm (.) có nghĩa là Ngưng, Thôi, Dừng lại. Còn (b) là breath (thở chánh niệm) và hiện diện “ở đây và bây giờ”. Thực hiện được đã là rất tốt.

Nên tìm kiếm niềm vui trong những việc sáng tạo: học múa, học nhảy, ca hát, vẽ vời… Cũng nên có một vài “nghề” tay trái. Nghề “tay trái” nhiều khi mang đến nhiều hạnh phúc cho ta hơn là nghề “tay mặt”, dù ai cũng biết nhất nghệ tinh nhất thân vinh.

Giao tiếp rất quan trọng trong đời sống. Giao tiếp giữa người với người mà thành công sẽ tạo một môi trường lành mạnh cho sự phát triển cảm xúc và trí tuệ. Có 3 nguyên tắc chính: tôn trọng, chân thành và thấu cảm. Trong Bồ-tát thập hạnh, hạnh thứ 6 là “Thiện hiện”, đây chính là sự thấu cảm; hạnh thứ 8 là Tôn trọng và hạnh thứ 10 là chân thực. Nếu thực hành được ba hạnh này thì giao tiếp chắc chắn thành công.

 

 

Để có cuộc sống an lạc, tự tại, thì ta phải “từ bi” với mình, đừng cao vọng đòi hỏi xa xôi quá để bị hút vào, bị cuốn đi. Nhưng như vậy không có nghĩa là không phấn đấu để trở thành người hoàn thiện hơn. Trong thời đại người ta nói nhiều đến Siêu hiện đại như hiện nay, càng thấy rõ lời Phật dạy từ 2600 năm trước: vô thường, khổ, vô ngã… Phải vượt qua ái dục, chấp trước, phải “ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm”…, “viễn ly điên đảo mộng tưởng” thì mới có được cuộc sống an lạc, hạnh phúc./.

(ĐHN)

thơ Trần Vấn Lệ: Nguyên Đán (tây!)

By Leave a Comment

 

 

Nguyên Đán

Ngày Đầu Năm / Nguyên Đán, trời nắng và trong xanh.  Một nụ hoa Bình Minh nở chan hòa muôn hướng. Nhiều tiếng chim hót sớm chào mừng khắp thế gian…Kìa ai đó hân hoan, áo dài vàng qua ngõ…Gió phất phơ tà lụa…người thơm như bài thơ…

Ngày Đầu Năm ngày mơ / người chúc người hạnh phúc / thấy mọi nơi mọi lúc / thấy ở từng miệng cười / nghe ở từng khóe môi / câu tình ca muôn thuở…như Mạ ru em nhỏ…như Ba nói tâm tình…như ca dao ta- mình / như tình yêu bất tận!

Ôi chao ngày Nguyên Đán…tôi là đứa học trò / đang nghe lời Thầy Cô / làm bài luận Năm Mới.  Cõi đời có thay đổi nhưng cõi lòng thuỷ chung!  Yêu quá mái ngói hồng / mây bềnh bồng trên ngói / khung cửa sổ nắng rọi.  Yêu quá, biết gì không?  Thưa đó, những tiếng lòng / thời tuổi xanh êm ái…giống như dòng nước chảy / quanh bờ lau lách sương…

Yêu có nghĩa là Thương!
Thương thì không hề Ghét!
Ai biểu em mắt biếc cho trời trong nắng xanh?
Ai biểu em yêu anh…hôn không chỉ một miếng!

Giữa mùa Xuân én liệng, áo dài ai gió bay…

Trần Vấn Lệ

(01.01.2019)

……………………………………………………………..

 

Tái ngộ Gia đình Hoa Sen Đà Lạt

By 1 Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi,

Tái ngộ Gia đình Hoa Sen Đà Lạt

 

Lần này gặp nhau ở nhà nhạc sĩ Thuần Nhiên (Nguyễn Đức Vinh). Có gần 20 bạn tham dự. Thuần Nhiên mình đã gặp từ Noel năm ngoái cùng Gia đình Hoa sen ở Thảo Nhiên Các trong buổi trà đạo với âm nhạc Phật giáo do chính anh sáng tác. Cũng chính Thuần Nhiên, đêm Noel 2017 đó đã phổ nhạc bài thơ mình viết cho La Ngà trong tập Thơ Ngắn Đỗ Nghê – Giỗ Một Dòng Sông- thành bài SÔNG ƠI CỨ CHẢY rất cảm động, đã do Ngọc Vân, Thu Vàng, Narada… hát, cùng với lời Anh của Nguyên Giác Phan Tấn Hải.

Mình gởi bạn vài tấm hình coi cho biết buổi Họp mặt lần này, vào ngày CN 9/12/2018 vừa qua vậy nhé:

 

Một buổi họp mặt thân mật và ấm cúng giữa Gia đình Hoa Sen Đà Lạt với Đỗ Hồng Ngọc, ngày CN 9.12.2018 tại nhà nhạc sĩ Nguyễn Đức Vinh.

 

“Dàn nhạc” ngoài Thuần Nhiên còn có Bác Phu và Phạm Gia Cẩn. Bác Phu “chuyện trị” Mandoline, hòa cùng 2 guitar. Ca sĩ thì có Huệ Nhiên và Thắng, cùng cả nhóm Hoa Sen.

 

 

 

Bác Phu đang thử dây đàn, Huệ Nhiên rót nước mời mọi người, Thắng (áo xanh) có giọng ténor trầm ấm và Duy Việt (Thanh thản nhiên) với bộ râu dài rất đẹp.

 

Phi Hùng Tôn Thất “cameraman” cùng Sơn-Tài không rời nhau nửa bước (Sơn nói vậy). Hình thờ là nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang (Du ca), anh ruột của nhạc sĩ Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh.

 

Trước khi vào buổi ca hát nhạc Phật giáo của Gia đình Hoa Sen, các bạn đề nghị Bs Đỗ Hồng Ngọc nói thêm cụ thể về Thở bụng, Thiền “Quán niệm Hơi thở” dưới góc độ Khoa học y học.

 

 

 

 

Sau đó là phần ký tên tặng cuốn “Thoảng Hương Sen”…

 

Sau phần “trà đạo” và ca hát những bài tự sáng tác của nhóm Hoa Sen (kể cả bài “Sông Ơi Cứ Chảy”), các bạn chụp hình lưu niệm.

 

Ba “bô lão” gồm Duy Việt, Đỗ Hồng Ngọc và “bác Phu” chụp chung tấm hình kỷ niệm. Duy Việt cùng tuổi với ĐHN, còn bác Phu lớn hơn một tuổi, gầy ốm nhưng anh rất khỏe…

 

Đến hơn 5 giờ mình phải vội đi ngay vì có một cái hẹn khác, không thể ở lại để ăn bữa cà-ri chay, mừng sinh nhựt của một thành viên cùng các bạn. Hẹn một dịp khác vậy nhé.

 

Hôm đó nhóm mình còn có Lê Ký Thương (bìa trái) và Kim Quy kịp đến cùng dự với Gia đình Hoa Sen.

 

Vắn tắt, hẹn thự sau.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

………………………………………………………………………..

Mời nghe giọng ca Thu Vàng với bài SÔNG ƠI CỨ CHẢY, thơ Đỗ Hồng Ngọc, nhạc Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh.

 

Lời Ngỏ: “Về Thu Xếp Lại” tập I: BIẾT ƠN MÌNH

By 2 Comments

 

“Về thu xếp lại” tập I:

BIẾT ƠN MÌNH

Lời ngỏ

“về thu xếp lại/

 ngày trong nếp ngày/

 vội vàng thêm những lúc yêu người…”

(Trịnh Công Sơn)

 

Mới thôi. Mới thôi mà đã 10 năm. Trang web www.dohongngoc.com.

Nhớ mới hôm nào hai bạn trẻ Phùng Minh Bảo và Lê Thị Thùy Linh bế đứa con còn nhỏ xíu trên tay đến thăm, nói các em là độc giả của “Chú Ngọc” từ hồi Mực Tím muốn giúp chú làm một trang web tập hợp các bài viết của chú để lưu trữ và chia sẻ cùng mọi người.

Ừ, thì làm. Cho vui mà. Về hưu cũng nên bày ra cái gì đó cho bận rộn chút chứ phải không? Làm trang web chắc cũng như trồng kiểng, tưới cây, nuôi gà, quét sân… vậy chớ gì. Lúc đầu mỗi mỗi đều phải nhờ các em … rồi lần mò cũng tự làm được. Vui vì có nhiều bạn bè khắp nơi chia sẻ, bình luận, hỏi đáp… cho đầu óc bớt cằn khô.

 

Mười năm. Giao diện của trang Web dohongngoc.com do các bạn trẻ làm giúp cho vẫn không thay đổi. Có lúc, các em muốn làm mới, cho “bắt mắt” hơn, cho “tươi mát” hơn, nhưng tôi ngăn: Cứ để vậy! (ĐHN)

 

Phùng Minh Bảo bày tỏ: “Tôi biết Bác Sĩ Đỗ Hồng Ngọc (BS ĐHN) đã hơn 20 năm, cái biết của tôi cũng là cái biết giống như hàng vạn bạn trẻ độc giả báo Mực Tím – Khăn Quàng Đỏ với Mục “Phòng mạch MỰC TÍM “ của Bs ĐHN, với nhiều câu hỏi về các vấn đề của tuổi mới lớn và các câu trả lời rất dí dỏm, hấp dẫn và khoa học, tôi đã rất khâm phục phong cách viết văn và kiến thức của ông, mong ước được gặp ông trực tiếp vào một ngày nào đó.
Khoảng 3/2009, tôi mạnh dạn đến gặp ông tại Trung Tâm Truyền Thông – Giáo dục sức khỏe TP.HCM vào đúng lúc Bs ĐHN sắp nghỉ hưu. Ngay ngày gặp mặt đầu tiên, tôi biết, tôi có thể giúp ông tiếp tục cống hiến trí tuệ cho xã hội, giúp ông tiếp tục gửi thông điệp mang tình thương tới cho bạn bè, học trò, bạn đọc mọi lứa tuổi, ở khắp mọi nơi trên thế giới từ chính ngôi nhà của ông, vào lúc phù hợp nhất của ông bằng phương thức mà tôi làm tốt nhất: máy tính, Internet va website. Tôi đề nghị thiết lập một website mang tên ông: www.dohongngoc.com/web/ và hơi ngạc nhiên một chút vì ông đã lớn tuổi rồi mà những việc này cũng dễ tiếp thu, ông đồng ý ngay… Lúc đầu chúng tôi phải giúp, nhưng về sau tự ông viết và post lên, tự chỉnh sửa lấy…”.

Vậy mà đến nay đã hơn triệu lượt người truy cập, hơn hai triệu trang được đọc, cả chục ngàn comments và nhiều bài viết bỗng thấy được chia sẻ trên mạng, lòng vòng một lúc lại quay về với “khổ chủ”. Chẳng cũng khoái ru?

Cái già “gia tốc” không ngờ. Đã đến lúc “về thu xếp lại / ngày trong nếp ngày / vội vàng thêm những lúc yêu người…” như người nhạc sĩ họ Trịnh nói rồi đó! Đã đến lúc vội vàng thêm rồi đó. Nên thử gom góp mươi bài được bạn bè chia sẻ nhiều trên mạng làm tập I, coi như “bản thảo viết tay”,  gởi tới bạn bè làm một món quà kỷ niệm, một lời cảm ơn chân thành. Phùng Minh Bảo lại tự nguyện làm một cái gì đó như ebook hay pdf  để mọi người có thể đọc trên điện thoại, iPad, kindle, máy tính… các thứ gì gì đó của thời đại ‘thông minh” này. Dĩ nhiên, đọc, chia sẻ thì tùy hỷ, nhưng không được in ấn – All rights reserved. Tác giả giữ bản quyền. 

Từ website dohongngoc.com, “Về thu xếp lại” dự kiến sẽ thực hiện khoảng 10 tập “bản thảo viết tay” nho nhỏ như vậy, và  sau này, có dịp thì sẽ “ấn tống” hoặc xuất bản cho vui:

1) Biết ơn mình

2) Lõm bõm học Phật

3) Những người muôn năm cũ

4) Từ “Thư cho bé sơ sinh” đến “Bông hồng cho Mẹ”

5) Đọc thơ bạn thơ

6) Ghi chép lang thang

7) Viết để mà viết

8) Dạy để học…

9) Đọc để học…

10) Bác sĩ mà cũng bệnh…

 

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc

(Saigon, tháng 11.2018)

 

 

Vài hình ảnh “Sinh nhật” Ý THỨC và QUÁN VĂN

By Leave a Comment

 

Vài hình ảnh “Sinh nhật” Ý THỨC và QUÁN VĂN

Đỗ Hồng Ngọc ghi

Sáng nay 16.10.2018 Quán Văn số 59 tổ chức Sinh Nhật lần thứ 7 khá rôm rả tại một Quán Cafe trên đường Lam Sơn, Bình Thạnh. Dịp này cũng là số báo đặc biệt giới thiệu Nhà văn Trịnh Bửu Hoài, cũng như để chuẩn bị chuyến đi Miền Tây nhân “Mùa Nước Nổi” của nhóm Quán Văn. Rất đông bạn bè đã đến “chung vui”.

Dịp này, Quán Văn cũng đồng thời tổ chức Sinh Nhật cho Ý Thức, bán nguyệt san Văn học nghệ thuật đã có mặt trên văn đàn Saigon 47 năm về trước. Hai tờ báo cách nhau 40 năm và cùng có chung một “tay chèo” là Nguyên Minh.

Ý Thức của 47 năm trước sáng nay hiện diện chỉ có (từ trái) Nguyên Minh, Lữ Kiều Thân Trọng Minh, Châu Văn Thuận, Đỗ Nghê Đỗ Hồng Ngọc. Lê Ký Thương bận không đến. Anh em không quên nhắc Lữ Quỳnh, Trần Hoài Thư… nơi xa xôi. Thậm chí còn nhắc 20.10 này sẽ khui rượu mừng Sn Lữ Quỳnh nữa đó!

 

Các thân hữu và cộng tác viên của Quán Văn từ Huế, Đà Nẵng, Bình Thuận, Vũng Tàu, An Giang… về tham dự đông vui. Nguyễn Minh Nữu từ xa xôi cũng kịp về để tham gia làm MC với Hoàng Kim Oanh và Đoàn Văn Khánh… tạo nên một không khí sôi đông với lời ca tiếng hát giọng ngâm…

 

Tháng tám: sinh-nhật-không-ngày

By Leave a Comment

 

Sinh nhật

anh không có ngày sinh nhật
nên mỗi ngày
là sinh nhật của anh

cảm ơn em
nhớ đến anh
ngày sinh nhật!

Đỗ Hồng Ngọc

 

Chúc Mừng Sinh-Nhật-Không-Ngày anh Đỗ Hồng Ngọc!

gửi bác sĩ ĐHN

anh vốn
không
có ngày sinh?
tự vòng tròn
một chỗ thình lình ra
tìm điểm mốc
em khéo đùa
sinh là khởi
cơn gió lùa về không

Vũ Hoàng Thư

 

Chúc Mừng Sinh-Nhật-Không-Ngày anh Đỗ Hồng Ngọc!

sinh nhật lại
không
có ngày
từ vô thủy
luân sinh bày cuộc chơi
về vô xứ
phù vân trôi
bồng thinh lặng
mở khơi lời
rất như

Vũ Hoàng Thư
18/8/2018

 

Đỗ Hồng Ngọc gởi Vũ Hoàng Thư

cảm ơn vũ hoàng thư

thả vần thơ tuyệt mù

đã nghe tràn bát nhã

đã nghe đầy chơn như…

ĐHN

(20.8.2018)

………………………………………..

Thu Vàng viết tiếp

Cảm ơn chàng Đỗ, Vũ
“Thả vần thơ tuyệt mù”
Cõi Phật như hiển hiện
Bát Nhã với Chơn Như.

Thu Vàng


Mừng Sinh Nhật Đỗ Hồng Ngọc

Khi bắt đầu tháng Tám, tôi nhớ Sinh Nhật chàng… không-biết-ngày, thì khoan, gửi lời mừng cuối tháng!

Và, bây giờ cuối tháng, gửi về lời từ xa: Chúc lòng chàng nở hoa, chúc đời chàng kết trái, trái bòng hay trái bưởi… trái gì cũng Tình Thân!

Chàng như mình, hết Xuân, cũng hết rồi tuổi Hạ, chẳng ai còn Ba Má, hỏi ai biết ngày sinh?

Xưa, trong thời chiến tranh, làm giấy tờ cho có! Nhiều người dân mắc nợ / một chút xíu thật thà…

Rồi ngày tháng trôi qua, cái thật thà vô nghĩa! Nhà nước nào chịu xía chuyện-sinh-tử-của-dân?

Kể từ năm Bốn Lăm đến Bảy Lăm, Chạy! Chạy! Ngày sinh có để đấy, năm sinh có cho vui

Tất cả đều trời ơi! Khóc, cười, cơn dâu bể! Gặp thế thời, thời thế… Không ra đời, hay hơn?

Bạn ơi, xin đừng buồn, mình chỉ tào lao giỡn… nếu mình đi quá trớn, cho mình lòng khoan dung…

*
Cầm như hái bưởi bòng đem ném sông ném biển, cầm như con bướm liệng quanh áo nàng tiểu thơ…

Gửi về bạn giấc mơ tự dưng mà thấp thoáng.
Sài Gòn đang tháng Tám, lá me bay đường me…

Trần Vấn Lệ

Thư gởi bạn xa xôi

By Leave a Comment

 

Thư gởi bạn xa xôi: Chuyện sách,

Cảm ơn bạn đã gởi cho bài viết giới thiệu về mấy cuốn sách gần đây của mình trên VnExpress. Mình vẫn đọc tờ báo mạng VnExpress hằng ngày nhưng không để ý. Các bài viết tuy ngắn gọn, nhưng khá súc tích, nêu được những điểm cốt lõi của cuốn sách.

Xin chân thành cảm ơn.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

VnExpress Thứ hai, 3/9/2012

Đỗ Hồng Ngọc viết tùy bút về lời Phật dạy

Quyển ‘Thấp thoáng lời kinh’ vừa ra mắt của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc gửi gắm nhiều điều ông ‘ngộ’ từ Phật giáo.

Độc giả từng quen thuộc với Đỗ Hồng Ngọc qua các ấn phẩm như: Thư gửi người bận rộn, Nhớ đến một người, Gió heo may đã về, Già ơi chào bạn… Ở lần ra sách mới, vị bác sĩ viết văn tiếp tục chia sẻ với mọi người những điều ông suy nghiệm và thực hành trên chính cuộc sống của mình khi tiếp cận với Phật giáo.

 “Thấp thoáng lời kinh” viết về những lời Phật dạy dưới dạng như tùy bút. Cuốn sách thể hiện trải nghiệm của một bác sĩ thích đọc sách Phật, thích chiêm nghiệm quan sát cuộc đời dưới cái nhìn tích cực, được viết bằng lời văn nhẹ nhàng, ngôn từ giản dị. Mỗi trang sách mang đến cho bạn đọc cảm xúc về những điều giản đơn, đầy ý nghĩa trong cuộc sống.

Lý giải về việc ra mắt tác phẩm, Đỗ Hồng Ngọc kể: “Vào tuổi bảy mươi, một hôm giữa đêm khuya khoắt, loay hoay, bứt rứt, thấy phải nhanh tay ghi chép lại đôi điều thấp thoáng bấy nay… Sẵn cuốn tập bằng giấy dó trước mặt, rào rào viết không kịp thở, mỗi trang một lõm bõm, như một ghi chú cho riêng mình. Lần kia, người bạn ở tòa báo đòi bài gấp, bí quá, thử trích vài đoạn, ai ngờ bạn kêu tiếp đi, nhiều người đang đợi. Vậy là Thấp thoáng lời kinh xuất hiện… lai rai. Đôi người bạn không quen từ phương xa tình cờ đọc được, khuyên in đi, làm một món quà nhỏ…”

Chính vì sự tình cờ này, Đỗ Hồng Ngọc chỉ dám xem Thấp thoáng lời kinh như là những cảm nhận riêng tư, chủ quan về “đạo và đời” mà ông muốn chia sẻ đến mọi người.

…………………………………………………………………………………………………..

VnExpress Thứ ba, 24/6/2014

Đỗ Hồng Ngọc mỉm cười tự tại với ‘Ghi chép lang thang’

Soạn tâm thế an nhiên khi bước vào tuổi già, nhẹ nhàng đón đợi niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống… là điều mà trang viết của vị bác sĩ viết văn đem đến cho độc giả.

Đúng như tên gọi của tập sách, Ghi chép lang thang là tập hợp những bài viết ghi chép những điều mắt thấy, tai nghe, những cảm nhận chân thực, chia sẻ chân thành của Đỗ Hồng Ngọc trên đường “lang thang” với đời, với nghề.

Đó có thể chỉ là một buổi ông tìm kiếm băng đĩa ở một cửa tiệm nào đó để rồi thích thú phát hiện ra những tên gọi mới cho loại nhạc mà mình yêu thích: “Sến Già Nam”, “Sến Già Nữ”. Từ đó tác giả nói dài, nói rộng ra và hoài niệm về những bài hát, những tác phẩm âm nhạc nổi tiếng một thời mà bây giờ bị giới trẻ đóng mác là “sến”.

Với góc nhìn của một bác sĩ cũng như một người nghiên cứu, người làm văn hóa, tác giả giúp người đọc hiểu được sự quan trọng của việc một sinh linh bé bỏng hình thành trong cơ thể của người mẹ. Việc thay đổi tâm lý, tu tâm dưỡng tính của người mẹ để chuẩn bị đón đứa con sắp chào đời để rồi mới có câu “Con vào dạ, mạ đi tu”.

Tác giả cũng chia sẻ về những kỷ niệm, dấu mốc quan trọng trong cuộc đời mình, về cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê đã làm thay đổi cuộc sống ông như thế nào. Cuốn sách đó giúp một cậu bé mười lăm tuổi, thất học, phụ mẹ bán hàng xén vượt qua mọi khó khăn, quyết tâm học hành và trở thành một bác sĩ, một nhà văn, nhà thơ, nhà văn hóa của ngày hôm nay. Từ chia sẻ ấy, con đường văn hóa của Nguyễn Hiến Lê được nối dài, “những hạt mầm đã vươn lên”.

Hay đó chỉ là những cảm xúc về vở kịch Thiên Thiên của Việt Linh. Những cảm nhận của bạn đọc cũng như suy nghĩ của tác giả về cuốn Già ơi… Chào bạn! của ông. Hoặc những bài viết thú vị về Thiền, vận dụng “Kim Cang” vào cuộc sống hàng ngày.

Tuổi già và nhận thấy mình già có lẽ là điều không vui vẻ gì so với nhiều người. Nhưng Đỗ Hồng Ngọc lại khác. Ông nhìn trực diện vào tuổi già, viết nhiều về tuổi già, từ những ghi chép ngắn cho đến cả quyển sách về tuổi già. Những bài viết ấy cho thấy một Đỗ Hồng Ngọc chấp nhận mình đã già, hiểu luật sinh tử, phân tích về tuổi già, xét trên nhiều góc độ như y học, văn hóa, tôn giáo… nhưng với cái nhìn hoài niệm của người già nhớ lại những chuyện xưa, người cũ nhưng vẫn hài hước, lạc quan:

“Lá cứ rụng rồi lá cứ xanh. Hoa cứ nở rồi hoa cứ tàn. Trăng cứ tròn rồi trăng cứ khuyết… Cho nên, chỉ già thêm chút nữa, rồi già thêm chút nữa… nữa với mỗi người, thế thôi”.

Ông cũng bắt đầu những chuyến đi, những ghi chép lang thang về cảnh, về người, chuyện mình, chuyện người. Từ La Gi đến Phan Thiết, núi Tà Cú, xuống Vũng Tàu rồi ngược lên Đà Lạt, leo lên Bà Nà rồi về Đà Nẵng, ra Huế, đi Sa Đéc… những chuyến “giang hồ… vặt” của tác giả mang lại cho ông bao nhiêu kỷ niệm.

Cuốn sách còn ghi lại nhiều cảm xúc, suy nghĩ của tác giả về những ngày làm việc, những ngày đang sống của mình. Từ những buổi sinh hoạt văn nghệ, những ghi chép vội vã về những chuyến đi, những ngày lang thang Sài Gòn để nhớ chuyện cũ, người xưa… mới thấy tác giả đi nhiều, gặp nhiều và “cảm” nhiều chuyện mình, chuyện người.

Tác giả, bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc sinh năm 1940 tại Lagi, Hàm Tân, Bình Thuận và hiện sinh sống tại Sài Gòn. Ông nguyên là bác sĩ khoa nhi, bệnh viện Nhi Đồng 1 TP HCM, nguyên là giám đốc Trung tâm Truyền thông & Giáo dục Sức khỏe TP HCM. “Một bác sĩ mà lại là một thi sĩ thì luôn luôn làm cho chúng ta ngạc nhiên một cách thú vị” là lời nhận xét của cố học giả Nguyễn Hiến Lê khi viết về Đỗ Hồng Ngọc.

Đỗ Hồng Ngọc viết sách dành cho độc giả mọi lứa tuổi. Một số cuốn sách đã xuất bản của ông như: Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng, Thầy thuốc và bệnh nhân, Viết cho tuổi mới lớn, Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò, Thư gởi người bận rộn, Nghĩ từ trái tim, Nhớ đến một người, Như thị…

…………………………………………………………………………………..

VnExpress Thứ ba, 4/8/2015

Đỗ Hồng Ngọc tiết lộ bí quyết ‘Già sao cho sướng’

Giọng văn dí dỏm của tác giả 76 tuổi mang đến cái nhìn thong dong, mới mẻ về tuổi già. Từ đó mỗi người có thể nhìn lại và mở ra trang mới cho cuộc sống.

Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc là tác giả của nhiều đầu sách chia sẻ kinh nghiệm, kỹ năng và nâng cao giá trị sống. Người trẻ, người già, các bà mẹ… và nhiều đối tượng độc giả có thể tìm thấy trong trang viết của ông nhiều bài học cuộc sống thú vị. Các cuốn sách của Đỗ Hồng Ngọc như: Thấp thoáng lời kinh, Gió heo may đã về, Già ơi chào bạn, Thư cho bé sơ sinh và những bài thơ khác, Thiền và sức khỏe… luôn khơi mở những góc nhìn mới mẻ về cuộc sống qua góc nhìn trẻ trung và trí tuệ.

Cuốn sách mới nhất – Già sao cho sướng – tiếp tục đi theo mạch chủ đề về chia sẻ kinh nghiệm sống. “Tôi nay đã 76 tuổi – tuổi ta – có lúc thấy mình cũng hơi già nhưng nhớ lại tuổi Tây thì mình mới 75, hãy còn quá trẻ. Tập sách mỏng này dành cho các bạn U80, những người đã có thể gọi nhau là ‘lão hữu’. Dĩ nhiên, những bạn trẻ dưới tuổi 70 cũng có thể đọc được. Nhưng, thỉnh thoảng mà thấy có bài này bài nọ quen quen thì cũng đừng ngạc nhiên. Già nó lẩm cẩm chút vậy thôi”, ông viết.

Những chia sẻ, trao đổi và kinh nghiệm để có được một tuổi già an nhiên, hạnh phúc của Đỗ Hồng Ngọc mang đến cho độc giả không ở đâu xa, mà chính từ bản thân ông, từ bạn bè, từ những gì ông quan sát, trải nghiệm. Sự sướng hay khổ của tuổi già thực chất là do thái độ sống và cách nhìn nhận của mỗi người. Và Đỗ Hồng Ngọc chọn niềm vui sướng để nói về độ tuổi như “ngọn đèn trước gió”.

Và để có thể thấy “sướng”, thấy hạnh phúc với tuổi tác, không gì khác hơn mỗi người phải biết chấp nhận quy luật của tạo hóa và nương theo quy luật ấy để tìm niềm vui cho cuộc sống mỗi ngày, tạo chất lượng cuộc sống cho bản thân.

Khái niệm chất lượng cuộc sống (Quality of Life) là khái niệm thường được nhắc nhiều đến trong các đầu sách của Đỗ Hồng Ngọc. Đây là một khái niệm quan trọng để mỗi người nhìn lại cuộc sống của mình đang ở thang độ cảm xúc và tình trạng thế nào. Một cuộc sống chất lượng, dù ở tuổi già hay tuổi trẻ, không chỉ phụ thuộc vào số tài sản vật chất mỗi con người sở hữu mà còn được định nghĩa là: “những cảm nhận của cá nhân về cuộc sống của họ trong bối cảnh văn hóa và các hệ thống giá trị mà họ đang sống, liên quan đến các mục đích, nguyện vọng, tiêu chuẩn và các mối quan tâm của họ”. (WHO, Tổ chức Sức khỏe Thế giới).

Qua những trang viết, phân tích, dẫn chứng và so sánh từ thực tế của Đỗ Hồng Ngọc, độc giả càng cảm nhận tuổi già không phải là sự chấm hết mà là sự khởi đầu cho hành trình mới trong cuộc đời mỗi con người. Tác giả luôn cảm nhận được sự trẻ trung, đầy nhiệt huyết với cuộc đời, công việc ngay cả ở những nhân vật “thất thập cổ lai hy” như: bác sĩ – họa sĩ Dương Cẩm Chương, giáo sư âm nhạc Trần Văn Khê, nhà thơ Tôn Nữ Hỷ Khương… Ông hài hước đùa, khi nhìn vào những nhân vật này, ông thấy mình còn “quá trẻ”. Trong cuốn sách Gió heo may đã về của Đỗ Hồng Ngọc, Trịnh Công Sơn từng viết: “Không có già không có trẻ. Nói với một người trẻ tôi già rồi em ạ là vô lễ”.

Qua cuốn sách của mình, Đỗ Hồng Ngọc chỉ ra: “Nghiên cứu cho thấy tuổi già thường có được hạnh phúc khi:

Biết từ bi với mình, chấp nhận mình, hiểu luật vô thường của cuộc sống;

Có ký ức tốt về tuổi thơ và tuổi thanh xuân;

Được tự tại sắp xếp cuộc sống theo ý riêng, không bị áp đặt;

Duy trì tốt các mối quan hệ gia đình, bè bạn…;

Sức khỏe thể chất tương đối tốt, không mong lúc nào cũng như xưa được;

Tài chánh được tự chủ;

Gần gũi với thiên nhiên,

Giữ ngọn lửa nhiệt tình, niềm an lạc, thanh thản trong tâm hồn”.   

 

(Theo vnexpress.net)

……………………………………………………………………….

Cũng ở trên mạng thấy có nhà sách Khai Tâm giới thiệu một số hình ảnh bìa sách của Đỗ Hồng Ngọc. Cảm ơn nvquyen đã chuyển cho bác Ngọc.

Nghe nói bây giờ mua sách cũng không cần tới nhà sách làm chi cho mệt, chỉ cần bấm bấm mấy cái nút, tự nhiên có sách chạy tới nhà!  Thiệt lạ!

 

 

 

 

 

 

‘NGƯỜI ĐỌC và NGƯỜI VIẾT,’ một tác phẩm mới của Lương Thư Trung

By Leave a Comment

 

‘Người Đọc và Người Viết,’ một tác phẩm mới của Hai Trầu-Lương Thư Trung

Trần Doãn Nho

 “Người Đọc và Người Viết” là tác phẩm thứ chín của Hai Trầu-Lương Thư Trung. Hai Trầu và Lương Thư Trung là hai bút hiệu của cùng một tác giả. Khi viết về văn chương, ông lấy bút hiệu Lương Thư Trung; khi viết đời sống ruộng đồng, ông ký là Hai Trầu.

Trong “Lời Nói Đầu,” Lương Thư Trung cho biết “Người Đọc và Người Viết” là sự “gom lại tất cả các cảm tưởng về các trang văn thơ mà tôi đã đọc trong vòng hai mươi năm qua cũng như thêm nhiều cuộc trao đổi mới với các tác giả khác trong vài ba năm trở lại đây.”

Ông khẳng định, “Người Đọc và Người Viết” “không phải là một cuốn sách phê bình văn học gì hết vì tự thân tôi, tôi chỉ là một người đọc bình thường chứ không phải nhà văn nhà chương gì và tôi cũng không có khả năng để làm những công việc cao siêu ấy.”

Tác phẩm rất đa dạng, cho thấy ông là một “người đọc” thực sự, nghĩa là một người “mê” đọc, đọc nhiều, đọc đủ thể loại, đọc đủ loại tác giả, xem đọc là một thú tiêu khiển trong đời sống. Không những thế, ông còn “mê” viết. Nghĩa là thích được bày tỏ cảm nghĩ của mình sau khi đọc.

“Người Đọc và Người Viết” được viết dưới nhiều hình thức khác nhau: Đọc lại, đọc, lá thư văn nghệ, thư trao đổi, mấy ý kiến, vài ghi nhận, trao đổi ngắn, hỏi thăm, trò chuyện, thư gửi… đọc một bài thơ, một truyện ngắn, đọc một tác phẩm, vân vân.

Không chỉ là đọc thơ, đọc văn mà Lương Thư Trung còn đọc các tác phẩm phi-hư cấu như “Nhật Ký Truyền Giáo,” “Vui Đời Toán Học,” hay sách viết về ẩm thực. Không chỉ là nhận định nhiều tác phẩm của một tác giả hay một tác phẩm riêng biệt nào đó, mà còn là những lá thư trao đổi với tác giả để bàn về một vấn đề đời sống nào đó, hay bàn về văn dịch, bàn về chữ nghĩa, bàn về cách dùng chữ ngoài đời và trong tự điển, trao đổi với tác giả về một mục trên báo. Chẳng những thế, đối với một số tác giả, ông còn tìm cách đào sâu hơn bằng cách trực tiếp trò chuyện hay phỏng vấn tác giả và đặt vấn đề về những gì tác giả và tác phẩm nêu ra.

Khác với một số tác phẩm biên khảo khác, qua đó, tác giả thường chỉ viết về một số nhà văn tên tuổi hay có ảnh hưởng trong dư luận, Lương Thư Trung hào phóng và đa dạng hơn. Ông viết về bất cứ tác giả nào ông thích, từ những người rất nổi tiếng cho đến những người chưa có tiếng tăm gì, cả trong lẫn ngoài nước. Và tác giả nào cũng được ông trân trọng đọc, trân trọng nêu ra ý kiến mình. Với ông, bất cứ tác giả nào cũng có cái hay để thưởng thức.

Với một tấm lòng trải rộng như thế, tác phẩm gồm hai cuốn của ông (hơn 1,000 trang) đề cập đến một số lượng tác giả khá lớn: hơn 70 tác giả, dưới dạng này hay dạng khác, cách này hay cách khác. Từ những cây bút nổi tiếng như Hoàng Lộc, Tô Thùy Yên, Song Thao, Ngô Thế Vinh, Hoàng Xuân Sơn, Lâm Chương, Nguyễn Xuân Hoàng, Nguyễn Xuân Vinh, Đỗ Hồng Ngọc, Nguyễn Ngọc Tư… cho đến khá nhiều những người chưa được biết nhiều trên văn đàn.

Mỗi tác giả, Lương Thư Trung có một nhận định riêng. Khen có, chê có, nhưng Lương Thư Trung không có kiểu đưa người này lên trời hay dập người kia xuống đất. Ông luôn luôn giữ một giọng bình văn chừng mực, chân tình, tin cậy. Xin lướt qua vài tác giả:

-Đọc thơ Phan Nhiên Hạo, Lương Thư Trung nhận xét, thơ Phan Nhiên Hạo “không phải để cảm mà để nhận, không phải để ngâm nga mà để nghiền ngẫm, không phải để ca ngợi cuộc đời mà để nhận dạng cuộc đời” (…) Đó là một “tách trà đắng” làm tê đầu lưỡi dần dần nghe cái “hậu ngọt của trà” (trang 98-101, quyển 1).

-Về Nguyễn Thanh Trúc, Lương Thư Trung cho rằng thơ của Nguyễn Thanh Trúc “không sắc sảo tài tình, không trau chuốc bóng bẩy, không văn chương thời thượng,” mà “là tiếng hót lảnh lót của loài chim chìa vôi giữ rặng tre làng. Tiếng hót ấy sẽ mang đến cho đời một chút hương nội gió đồng, một chút hoa cau hoa bưởi…” (trang 394, quyển 1).

-Đọc “Cánh Đồng Bất Tận” của Nguyễn Ngọc Tư, Lương Thư Trung cho biết, “đọc thì thấy quá xá là hay” khiến ông cảm thấy “nhói nhói bên ngực trái” vì quá thương cho số phận của chị em thằng Điền, hai nhân vật chính trong truyện. Nhưng Lương Thư Trung không chịu được cách cách chấm, phết của Nguyễn Ngọc Tư. “Ở đây tui bị ngộp thở vì mấy chữ ‘và’ và mấy cái dấu chấm phết ào ào như mưa như nắng ở vùng kênh xáng” trong “mùa áp thấp nhiệt đới Tháng Tám” (trang 192, quyển 1).

-Về truyện dài “Đời Thủy Thủ” của Vũ Thất, Lương Thư Trung nhận xét: “Phải là một thủy thủ tài tình với óc quan sát và nhận xét khá tinh xác mới có thể viết chương sách về trận chiến cách nay tròn năm mươi năm (1965) mà đọc lại như mới xảy ra bây giờ” (trang 392, quyển 2).

-Đề cập đến hai tác giả Nguyễn Hiến Lê và Vương Hồng Sển, Lương Thư Trung nêu lên một nhận xét đáng quan tâm: hai học giả Nguyễn Hiến Lê và Vương Hồng Sển có những đóng góp lớn lao cho nền văn học miền Nam, nhưng “dường như bị các nhà viết văn học sử, các nhà phê bình, các nhà diễn thuyết không biết vì vô tình hay cố ý mà thường hay bỏ quên sự có mặt của họ” (trang 374, quyển 2). Chẳng hạn như trong lần hội thảo “Hai Mươi Năm Văn Học Miền Nam” (1954-1975) được tổ chức tại nhật báo Người Việt và nhật báo Việt Báo ở Westminster, California, trong hai ngày, 6 và 7 Tháng Mười Hai, 2014, “các diễn giả thuyết trình nhiều đề tài nhưng dường như quý vị ấy bỏ quên những đóng góp to lớn của nhị vị học giả này.” Mà ngay trong bộ Văn Học Miền Nam do Võ Phiến biên soạn, “hai vị này cũng chỉ được tác giả nhắc qua một cách rất sơ lược trong một hai trang giấy ngắn…” (trang 356, quyển 2).

Xen lẫn trong những bài viết về văn chương, Lương Thư Trung cũng có những bài viết bàn về chữ nghĩa khá thú vị. Chẳng hạn như bàn về việc dùng chữ trong sách vở và chữ ở ngoài đời trong “Giữa “Thiệt” và “Thật,” “Cái lợi của bút lục là chắc, nhưng cái hại của bút lục là quá nệ vào sách vở.” (trang 14, quyển 1).

Hay trong bài “Vài chữ dùng ngoài đời và trong tự điển,” đọc bài viết của Lê Mạnh Chiến, Lương Thư Trung nêu ra sự khác biệt của một số cách giải thích từ ngữ giữa các tự điển và giữa tự điển và ngoài đời và từ đó, nêu ra cái sai sót trong cách hiểu của một số từ như: ba đào, âm đức, bồng bột, chúng sinh, bình sinh… (trang 135-141, quyển 1).

Dù Lương Thư Trung khiêm tốn cho rằng ông chỉ ghi lại “cảm tưởng” của ông khi đọc, nhưng thực sự, với 95 bài viết về nhiều tác giả và tác phẩm, “Người Đọc và Người Viết” là một tập tiểu luận nhận định văn học. Dù không dựa trên một trường phái nào hay một quan điểm nào rõ rệt, nhưng khi phân biệt cái hay, cái dở, phê phán điểm này, khen ngợi điểm kia, tác giả cũng phải dựa vào một quan điểm nào đó. Chẳng hạn, Lương Thư Trung nhận xét rằng, văn chương hay văn học tựa hồ như “những dòng nước làm cho một dòng sông luôn đầy và chảy hoài bất tận,” không dễ gì “cắt lìa giữa cổ điển và hiện đại, giữa lãng mạn trữ tình và hiện thực tả chân, giữa triết lý và đời sống thường, giữa người đọc và tác giả.” Còn người đọc thì mê văn chương xưa hay nay miễn nó hay, cái hay tùy thuộc tâm hồn mỗi người. Mê đọc cũng tốn kém nhiều thứ. Tác giả tự nhận mình thuộc “người đọc đại chúng” và ông cho rằng đừng ai khinh thường người đọc đại chúng vì “chính họ là những người thầm lặng đã mang đến cho văn học những nhà văn tên tuổi” (trang 47-57, quyển 1).

Đó cũng có thể xem là một quan điểm văn học. Từ chỗ đứng này, Lương Thư Trung thẳng thắn phê phán sự áp đặt người đọc vào một “nhóm văn chương” nào đó, quy cho họ là không có văn chương. Nhà phê bình văn học, theo Lương Thư Trung, “chỉ là một người ngồi câu ở một bến sông,” là người  “không làm nên văn chương” mà cũng không là “vị thẩm phán cuối cùng ban phát văn chương cho mọi người” (trang 68, quyển 1).

Nhận định đó cho thấy Lương Thư Trung không chấp nhận lối phê bình văn chương độc đoán, nghĩa là chỉ đứng trên một quan điểm nào đó mà họ cho là đúng đắn, rồi sổ toẹt những cách phê bình văn chương khác hoặc là có cái nhìn thiên lệch đối với những tác phẩm không phù hợp với quan điểm mình.

 

(TDN, 25.5.2018)

………………………………………………………….

Hai Trầu-Lương Thư Trung, sinh trưởng ở Tân Bình, Sa Đéc. Ông đã xuất bản chín tác phẩm ở Hoa Kỳ: Bến Bờ Còn Lại (2005), Tình Thầy Trò (2005), Lá Thư Từ Kênh Xáng 1 (2005), !4 Tác Giả, Mỗi Người Một Vẻ (2012), Nhớ Về Những Bến Sông (2013), Lá Thư Từ Kênh Xáng 2 (2013), Mùa Màng Ngày Cũ (2011), Một Chút Tình Quê (2015) và Người Đọc và Người Viết (2017).

 

Ghi chép lang thang (tiếp theo)

By 1 Comment

 

Ghi chép lang thang (tiếp theo)

Về Huế

Về Huế lần này cùng đi với Bác sĩ Thân Trọng Minh, người bạn cùng lớp cùng trường ở Y khoa Đại học đường Saigon hơn nửa thế kỷ trước, một “người Huế thứ thiệt” nên mình… học thêm, biết thêm được nhiều thứ… rất huế. TTM không chỉ là một bác sĩ, anh còn là nhà thơ, họa sĩ, kịch tác gia, là một bạn văn thân thiết từ xa xưa của thời Gió Mai, Ý Thức, Tình Thương… Anh cũng là người trình bày bìa cho tập thơ đầu tay của mình, Tình Người, năm 1967, lúc còn học dưới mái trường Y.

Việc đầu tiên ở Huế là Minh kêu cùng đi thăm nhà Từ đường cùa dòng tộc anh ở An Lỗ, qua sông Phú Ốc… cách Huế chừng 40 cây số. Chuyến đi cùng với cả gia đình anh hơn mười người, Thanh Hằng (bà xã TTM) và cô Kim Kê, người bạn. Minh kè kè cuốn gia phả dòng họ để trao cho một người em. Sau đó anh đưa đi thăm ngôi mộ cổ của ông Tổ cách đây 600 năm (Viên, người em anh bảo 400 năm chứ, nhưng Minh quả quyết 600 năm!), làm mình sực nhớ hôm nay là Mùng 10 tháng 3 Âm lịch, đang có Lễ giỗ Tổ Hùng Vương 4000 năm  ở Phú Thọ. Minh nói Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ… đều có mộ ở Kim Long, gần chùa Linh Mụ.

Rồi xe đi qua Phong Điền, Quãng Điền, vựa lúa của Thừa Thiên-Huế, thấy còn bát ngát những cánh đồng vàng nhưng Viên nói đang đô thị hóa dần rồi. Qua một nơi gọi là Sịa, Minh nói Huế có câu ‘nhất Huế nhì Sịa” là ở đây, cũng là quê nhà của Hồ Thanh Ngạn, bạn chúng tôi đã mất. Mấy ngày ở Huế, Minh cùng gia đình về “làng”, có nhà tự để thăm bà con, rồi thăm bạn bè, có bạn đang hấp hối, bạn đang nằm liệt…

Nhưng đây rồi. Phá Tam Giang. Mình nhớ mấy câu thơ viết về Huế năm xưa mà Trương Thìn đã phổ nhạc, bài Một ngày ở Huế: “…Một ngày Từ Hiếu băn khoăn/ Đồi sương dốc dựng té lăn cù rồi/ Một ngày sông nước thuyền trôi/ Tam Giang sóng vỗ đâu hồi còn thơ/ Một ngày ngày xửa ngày xưa/ Một ngày ở Huế đã vừa trăm năm” (Đỗ Nghê, 1995).

“Thương em anh cũng muốn vô/ Sợ truông nhà Hồ sợ phá Tam Giang” (Ca dao). Từ nhỏ vốn đã “sợ” Phá Tam Giang qua câu ca dao đó rồi, bây giờ tận mắt nhìn Phá Tam Giang mới… hết hồn! Ôi mênh mông trời nước. Tỉnh Thừa Thiên có thành phố Huế 80km2 còn riêng Phá Tam Giang đã rộng hơn 50km2 rồi và trải dài đến 24km, từ bắc vào nam, từ bến đò Vĩnh Tu đến Cầu Hai, Lăng Cô. Nhớ bài thơ Chiều trên Phá Tam Giang của Tô Thùy Yên với bài phổ nhạc của Trần Thiện Thanh ngày nào.

 

 

 

 

 

 

 

 

Phá Tam Giang nhìn từ Túy Vân Tự.

 

 

Lăng Cô. Đường lên đèo Hải Vân.
Phá Tam Giang kéo dài đến Đầm Cầu Hai, Lăng Cô.

Ngày hôm sau, chúng tôi đến thăm chùa Từ Đàm. Nhớ năm 2008, mình cũng đã có lần đến đây trình bày về đề tài Thiền và Sức khỏe trong Tuần lễ Văn hóa Phật giáo, lần đó có nhà văn Nguyên Ngọc, Gs Cao Huy Thuần v.v… đông vui. Sông Hương dịp đó lần đầu tiên thả bảy đóa hoa sen rất đẹp trên dòng nước, phía trên cầu Tràng Tiền. Sau này đọc Thái Kim Lan mình mới biết người ‘chủ xị’ vụ này là thầy Tâm An (Thích Không Nhiên) hiện là Phó chủ biên Tạp chí Liễu Quán. Từ Đàm nay do thầy Hải Ấn trụ trì. Thầy Hải Ấn không phải ai xa lạ, vốn là một bác sĩ y khoa, đồng nghiệp của chúng tôi. Nghe kể chuyện lúc thầy đang là tu sĩ, học y khoa, đi thực tập đỡ đẻ cũng nhiều và đều rất mát tay. Thầy đi vắng. Chúng tôi ra ngồi… dưới cội Bồ đề trước sân chùa, đợi vào thăm vị Đại sư thân với bác sĩ TTM.

 

 

Chiều đó, chúng tôi về Mỹ Lợi, thăm ‘chốn xưa’ của Nguyễn Tường Bách, Lữ Quỳnh, Lê Trọng Nguyễn… Đây chính là quê của bà Từ Cung, mẹ vua Bảo Đại.

 

Đường vào làng quanh co. Các nhà thờ dòng tộc họ Hoàng, họ Nguyễn, họ Phan… còn vài người già cả trông nom. Rất nhiều mồ mả. Có những ngôi nhà tan hoang đầy vết bom đạn.

 

 

TTMinh chỉ đây là nhà bà… Từ Cung, đây là nhà Bà ngoại TS Nguyễn Tường Bách… Đây là con đường mà một người bạn rất thân hồi nhỏ, mê một cô nào đó không dám nói ra đã viết được những câu thơ rất hay… đến bây giờ Minh hãy còn nhớ! Đây cũng là con đường làng mà nhạc sĩ Lê Trong Nguyễn ghé qua đã viết nên bài Nắng Chiều ” Qua bến nước xưa lá hoa về chiều… Ngập ngừng mềm đưa trong nắng lưa thưa… khi đến cuối thôn chân bước không hồn… nhớ sao là nhớ bóng người ngày thơ”… “Nay anh về qua sân nắng/ chạnh nhớ câu thề/ tim tái tê/ chẳng biết bây giờ/ người em gái. duyên ghé về đâu…” . Minh nhắc nào DT, nào BT…ôi những người đẹp của ngàn đời xứ Huế… nay biết về đâu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Từ đó, chúng tôi về thăm Túy Vân Tự (Chùa Thánh Duyên), ngôi chùa nằm chơ vơ giữa Phá Tam Giang. Xưa muốn đến thăm phải đi thuyền. Nay nhờ có cầu Trường Hà nên có thể đi bằng xe hơi, hoặc đi từ cửa bể Thuận An.

Túy Vân là ngôi chùa được các đời vua Gia Long, Minh Mang và nhất là Thiệu Trị đặc biệt chăm sóc vì sự hùng vĩ, uy nghi và tuyệt đẹp của nó. Trên đỉnh tháp Điều Ngự, tầm mắt nhìn rộng khắp cõi trời đất mênh mông và nhìn rõ hơn tứ đại ngũ uẩn của cỏ cây mây nước và của con người mình… Ở đó đã có thể thấy biết sắc bất dị không, sắc tức thị không…

Nhóm chúng tôi trèo lên đến đỉnh tháp cao nhất để nhìn bao quát cảnh trời nước bao la…

 

 

trên Tháp Điều Ngự.

 

 

 

 

 

 

Gặp thầy Minh Chính trụ trì. Thầy đang cuốc đất dọn dẹp với các đệ tử và bà con Phật tử đến làm công quả. Lúc này, nhờ đườg sá tốt dần nên chùa đã có nhiều người đến viếng cảnh, tu tập.

Một ngày… ở Huế, được thấy được nghe được học hỏi biết bao điều!

Đỗ Hồng Ngọc

(còn tiếp)

 

Thăm thầy Phước An, chùa Hải Đức Nha Trang

By Leave a Comment

 

Thăm thầy Phước An, chùa Hải Đức Nha Trang

Đỗ Hồng Ngọc

 

Thầy Phước An nói nghe anh đến từ chiều hôm qua nên có ý đợi, sáng nay cũng ở chùa, chưa đi đâu cả. Tôi từ Đà lạt xuống Nha Trang tối trễ quá không đến thăm thầy được như đã hẹn nên sáng nay Mùng 5 tết Mậu Tuất (2018) mới đến được đây. Ngân Hà đưa đi đường vòng phía sau chùa Long Sơn, qua Phật đài Thích Ca, ngày xưa biết bao lần đến viếng mà chưa có dịp ghé thăm Hải Đức. Ngôi chùa cổ với nhiều thế hệ các bậc tôn túc đã dày công xây dựng nên một Phật Học viện nổi tiếng của miền Trung, nơi sau này còn có Ni sư Trí Hải, thầy Tuệ Sỹ, thầy Mạnh Thác… từng trú ngụ, đặc biệt nhiều văn nhân thi sĩ như Quách Tấn, Võ Hồng, Phạm Công Thiện… thường xuyên lui tới, người tu học, người tham quan, đàm đạo… như một thuở nào xưa… giữa ‘những phương trời viễn mộng’… Nhớ thời ở Nha Trang, tôi cũng thường gặp thi sĩ Quách Tấn, nhà văn Võ Hồng nhưng chưa có lần nào đến chùa Hải Đức, hình như chưa có ‘duyên’ và còn có quá nhiều bận bịu.

 

Thầy Phước An không phải là ai xa lạ. Thầy là tác giả của tập tùy bút nổi tiếng “đường về núi cũ chùa xưa” rất hay về văn chương và thâm trầm đạo vị. Khi nói đến Thích Phước An những ai từng sống với Đại học Vạn Hạnh năm xưa không ai không nhớ: nhà báo Nguyễn Trọng Chức nhắc những kỷ niệm cũ, Nguyễn Hiền (5 Hiền) rồi Văn Công Tuấn…  đều nhắc với tất cả lòng quý trọng.

Tôi chần chừ khá lâu trước cái Hồng Chung vĩ đại. Một nhóm học sinh lớp 11 tình cờ đến và các em mở bánh ra ăn, mời tôi thiệt dễ thương. Tôi nói về tiếng chuông và ý nghĩa bài kệ khắc trên hồng chung:

 

 

 

 Bể cả triều dâng tiếng Phổ Môn

Chín tầng sen ngát hiện đồng chơn

Cam lồ giọt nước cành dương rải

Nhuần thấm sơn hà cảnh sắc xuân

 

Đó là bài tán ca tụng hạnh nguyện của Đức Quán Thế Âm:

 

Hải chấn triều âm thuyết Phổ Môn

Cửu liên hoa lý hiện đồng chơn

Dương chi nhất trích chơn cam lộ

Tán tác sơn hà đại địa xuân

 

Thầy Phước An vừa ra đón khách. Tôi chắp tay chào thầy và nói xin chụp cái hình kỷ niệm nhé. Thầy kêu khoan khoan chờ tôi vào thay y cho đàng hoàng đã chứ!

Rồi cùng chuyện vãn bên chén trà xuân, bên cánh mai vàng rực rỡ… Chuyên xưa chuyện nay, chuyện văn chương, chuyện đạo pháp… Dưới chân đồi thăm thẳm kia là thành phố Nha Trang dày kín, xa xa là rặng núi xanh lơ…

 

Ngân Hà, Đỗ Hồng Ngọc và thầy Phước An. (chùa Hải Đức, Nha Trang, M5 tết Mậu Tuất 2018)

 

 Nhắc Văn Công Tuấn với mấy tập sách mới, giọng văn chân thành trong sáng, “vang vọng lời kinh, lấp lánh ánh vàng” như Nguyễn Hiền Đức nhận xét. Thầy đi lấy ngay cuốn mới nhất của Văn Công Tuấn: Hạt nắng Bồ Đề, thay mặt tác giả, ghi lời tặng trang trọng.

Và tôi, cũng không quên gởi thầy tập Thơ Ngắn Đỗ Nghê.

Dưới đây là vài hình ảnh buổi trò chuyện cùng thầy Thích Phước An ở chùa Hải Đức Nha Trang một sáng Mùng 5 tết Mậu Tuất (2018):

 

 

Trò chuyện với Thầy Phước An, chùa Hải Đức Nha Trang, M5 Tết Mậu Tuất 2018