Cảm ơn em, “Tâm si-đa”
Tôi biết Tâm từ những lớp tập huấn về HIV/AIDS do Trung tâm Truyền thông –giáo dục sức khỏe Tp. HCM tổ chức. Tâm xanh xao, ốm yếu, gầy nhom, nhưng mạnh mẽ, quyết liệt, thẳng thắn và trung thực. Tôi đánh giá cao sự đóng góp tích cực của Tâm trong chương trình Phòng chống HIV/AIDS, đặc biệt trong các hoạt động giáo dục đồng đẳng. Sau này tôi quý mến Tâm hơn khi biết em đang nuôi dưỡng, bảo vệ, chăm sóc cho các bé nhiễm HIV.
Khi có những ưu tư, thất vọng, nản lòng, lại thấy Tâm… gõ cửa. Có khi Tâm hớt hải xin một cái giấy giới thiệu, một lá thư tay để kịp đưa một bé vào bệnh viện; có khi Tâm kêu cho ít tiền để mua vé xe đò cho một bé gái vừa thoát khỏi ổ mại dâm… Những lúc như thế, bao giờ trong tôi cũng có cái cảm giác mến phục cô gái nhỏ bé mà rắn rỏi này.
Tôi mừng vì nay Tâm đã có được một tập Hồi Ký. Điều rất đáng quý, Tâm viết Hồi ký như là một cơ hội để kiếm chút đỉnh tiền nuôi các “con” nheo nhóc của mình.
Từ chuyện đời thực của mình- qua lời kể chân thành của Tâm- nhiều khi làm cho chúng ta phải lặng người, phải giật mình, sửng sốt…
Như một nhắn gửi, một cảnh báo.
Đọc, thấy rưng rưng…
Tôi nghĩ như có cái gì đó – một cái “nghiệp“ – đã thúc đẩy Tâm tự đem thân mình trải nghiệm nỗi gian truân của cuộc đời để rồi từ đó mà có tấm lòng vị tha, có bàn tay nhân ái, cưu mang bao cảnh đời tối tăm, nghiệt ngã.
Nhà xuất bản muốn tôi viết đôi dòng để giới thiệu tập Hồi ký này, tôi thấy chỉ cần nói một câu: Cảm ơn em,“ Tâm si-đa”.
BS Đỗ Hồng Ngọc.
NGƯỜI MẸ ĐẦY NGHỊ LỰC
Trương Thị Hồng Tâm hay “Tâm si-đa” không phải là một cái tên xa lạ với những ai quan tâm đến công tác truyền thông phòng chống AIDS. Có rất nhiều bài báo viết về chị, đặc biệt là khoảng thời gian đen tối của quá khứ khi chị còn là một người nghiện ma túy nặng, một cô gái bán dâm luôn phập phồng lo lắng những đợt truy quét, một người với “thành tích” nhiều lần trốn trường trại…mà xuất phát điểm của cô gái ấy còn là một quá khứ đau lòng, một thân phận. Nay, bài viết này chỉ xin đề cập đến một khía cạnh khác, một phần đời khác của chị – là một người mẹ của nhiều đứa trẻ mắc bệnh AIDS.
Đoàn Kim Ngọc
(Thế giới Mới, 19.3.2012)
Ấn tượng lần gặp đầu
Tôi gặp chị Tâm vào một ngày nắng nóng. Chị chở hai đứa con đi nhận thuốc ở bệnh viện về rồi,ghé ngang chỗ hẹn luôn. Chị bảo vừa cho hai bé tự về bằng xe ôm. Tôi ngạc nhiên vì sự tự lập của những đứa trẻ, lớn nhất chỉ vừa 15 tuổi, bé nhỏ nhất cũng chỉ mới vào lớp 1. Chị nói: phải tập cho các con tự lập, chị đâu thể lúc nào cũng kè kè bên.
Gặp được chị, chị liền nói ngay lý do chị đến trễ. Vốn là chở hai đứa đi bệnh viện, khi đến đấy, chị có việc nên để hai bé tự chờ nhận thuốc, lát chị quay lại thấy ngay bé Lý (bé lớn nhất) đang khóc rưng rức. Hỏi gì cũng cứ ậm ừ không nói, sau một lúc tìm hiểu chị mới biết bé Lý “bị” tư vấn tâm lý. Dùng chữ “bị” là vì theo chị, tư vấn mà đề cập kiểu “Em có biết em bị Siđa không?” hoặc “Em có biết Siđa là gì không?” sẽ khiến những đứa con chị mất tinh thần hẳn vì sự tự ti và mặc cảm mình mắc phải một căn bệnh mà đến bây giờ xã hội vẫn còn không ít thành kiến.
Dỗ mãi cô bé mới nín khóc. Nhìn cách dỗ con của chị, cách rầy la của chị sẽ không ai biết được hai bé đều là con nuôi của chị. Chị hay nói đùa là “con ngang hông” nhưng chị coi những đứa trẻ kém may mắn ấy như con ruột. Mà chị cũng đâu có con ruột để so sánh như hay không, chỉ biết dùng hết sức mình yêu thương, lo lắng và che chở cho những số phận này.
Một số phận thăng trầm
Chị là Trương Thị Hồng Tâm nhưng cái tên Tâm si-đa được nhiều người biết đến hơn sau nhiều năm gắn bó với công tác tuyên truyền và phòng chống căn bệnh thế kỷ này. Chị không giấu quá khứ từng là làm gái, nghiện ma túy và với “chiến tích” trốn trường trại mà ngay cả chị cũng không thể đếm xuể. Thế nhưng, điều chị muốn nói không phải là quá khứ “lẫy lừng” ấy hay vì đâu mà chị có thế cay nghiện sau nhiều năm hút, chích. Điều mà chị nói nhiều nhất bây giờ là các con của chị, những đứa trẻ mà số phận đã rung rủi để chị gặp chúng rồi yêu thương chúng . Cho dù khó khăn đến mấy, chị cũng không thể nào bỏ mặc được. Chị không có điều gì khác những người mẹ tảo tần, vất vả nuôi con trong điều kiện kinh tế khó khăn. Nếu có khác, có lẽ chị có nhiều nghị lực hơn để những đứa con của chị có nơi nương tựa, có chút an ủi trong cuộc đời đầy bất hạnh.
Chị hiện tại đang nuôi bốn trẻ, nếu tính thêm một bé chiều đi học về ghé nhà chị ăn cơm nữa là năm. Với mức lương hiện tại của chị đang công tác ở nhóm Nụ Cười thì chị không đủ nuôi chị, đừng nói đến nuôi bốn đứa con mắc bệnh hiểm nghèo. May nhờ có sự giúp đỡ của một linh mục đang sống tại Nhật và thỉnh thoảng có sự góp sức của các mạnh thường quân mà các con của chị có được một chế độ dinh dưỡng tương đối để có đủ sức chống chọi với bệnh tật.
Mỗi đứa trẻ là một khoảng đời, một số phận nhưng chung hết là ba mẹ chết vì nhiễm AIDS, có đứa mẹ vẫn còn sống nhưng không mảy may quan tâm đến con mình. Cũng vì thiếu tình thương từ thuở nhỏ nên chị đã yêu thương chúng, quan tâm chúng rất nhiều để những đứa trẻ ấy không có cảm giác bị bỏ rơi như chị ngày xưa. Chị kể có những lúc khó khăn tưởng như có thể buông xuôi hết tất cả nhưng rồi nghĩ đến chặng đời không lối thóat như ngày xưa đến sự giúp đỡ chân thành của những người bạn luôn muốn mình sống tốt, rồi sau này là những đứa con chị đang cưu mang mà cứ tiếp tục cố gắng. Và phần thưởng lớn nhất của chị không gì ngoài tình thương của các con dành cho chị.
Cám ơn Đời và sống
Trong những người thường xuyên giúp đỡ chị, người đầu tiên chị nhắc đến là bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Chị nói : Bác sĩ Ngọc là người đầu tiên cho chị biết trên đời này vẫn còn người tốt, vẫn còn có người nói chuyện với chị như những người bạn với nhau, không hề xem chị là “dưới đáy xã hội”. Cũng chính bác sĩ Ngọc đã không ít lần giúp chị, mà đúng hơn là giúp đỡ các con chị, khi thì một giấy giới thiệu, khi thì vài trăm ngàn…
Với chị bây giờ có lẽ không gì hơn ngoài các con chị. Điều chị lo lắng bây giờ không gì ngoài các con chị. Nhất là khi sức khỏe chị không được tốt như trước nữa. Chị chia sẽ rằng chị đã chuẩn bị một ít tiền dành cho các con, mỗi đứa một tài khoản, tuy không nhiều nhưng đó là tất cả tài sản của chị. Chị không dành cho mình điều gì ngoài niềm vui sống và tình thương của các con.
Tôi hỏi chị: nhìn lại chị thấy lúc nào là lúc đau khổ nhất trong cuộc đời chị? Chị nói rằng chị không biết vì cũng có những lúc chị rất sướng, nhưng cũng có lúc không có bộ đồ mà mặc, phải đi thuê. Dường như quá khứ ấy, như ánh nắng buổi trưa nay bay vèo đâu mất chỉ còn lại những áng mây trong buổi chiều. Cuộc sống chị bây giờ, có lẽ đã có những áng mây rất xanh như nụ cười hồn nhiên của các con chị và vời vợi bầu trời tương lai mà chị cố gắng đem lại cho các con.
Đoàn Kim Ngọc