Thư gởi bạn xa xôi,
Kể cho bạn nghe vài chuyện vui vui gần đây ư? Được thôi. Chuyện “nghề nghiệp” nhé. Từ ngày có trang nhà www.dohongngoc.com/web/ mình đâm ra bận bịu với nó, thế nhưng cũng không hiếm những niềm vui. Chẳng hạn chuyện nhiều ông bố bà mẹ trẻ trên thế giới “phẳng” hỏi đủ thứ chuyện trên trời dưới đất, chuyện bầu bì, chuyện ăn uống ỉa đái của trẻ con… Dĩ nhiên có trường hợp giúp ngay được bằng vài lời khuyên thì giúp, có trường hợp phải kêu đưa ngay đến bệnh viện, đến bác sĩ để được thăm khám gấp… Nói chung, thường các bà mẹ bình tĩnh, điềm đạm hơn mấy ông bố. Có ông nóng nảy rằng thì là “Bác sĩ gì mà người ta hỏi cứ khuyên đọc sách, đọc bài này bài kia… mà chẳng cho thuốc men gì cả!”. Nhưng cũng có người khen: Nghe lời bác sĩ, cả nhà mừng phát khóc vì bé đã “ỉa” được rồi! Nhiều người đòi có thuốc gì dập tắt ngay cơn tiêu chảy của bé. Chính vì thế mà trẻ con thường bị ngộ độc do uống hay chích mấy thứ thuốc làm “liệt ruột”, bụng chướng lên, phân ứ lại, không “chảy” ra được nữa!
Trả lời y học trên mạng rất nguy hiểm! Một bé đau bụng có thể chỉ là rối loạn tiêu hoá thông thường nhưng cũng có thể bị viêm ruột thừa, xoắn ruột, tắc ruột… Một bé kêu nhức đầu có thể chỉ là cảm cúm thông thường nhưng cũng có thể bị viêm màng não… Gần đây báo chí hay có mục trả lời y học, các bác sĩ đều phải hết sức thận trọng, không bao giờ “mách thuốc” bừa bãi. Mặt khác, thầy thuốc trả lời y học trên báo phải luôn ghi rõ họ tên, chức vụ, đơn vị công tác để chịu trách nhiệm về điều mình tư vấn, hướng dẫn, không thể lấy bút hiệu, bút danh như khi làm thơ viết văn được là vậy.
Riêng mình, nhiều khi trả lời tếu táo một chút nhưng nhờ vậy giúp người ta nhận ra “vấn đề” nhanh hơn. Chẳng han có bà mẹ hỏi sao con tôi đi phân không được đẹp? Mình hỏi lại làm ơn cho biết thế nào là phân đẹp thì không thấy bà hỏi tiếp nữa. Bởi thực tế phân bé sẽ thay đổi luôn do thực phẩm ăn vào. Khi lỏng khi đặc, khi hoa cà hoa cải, khi chua, khi khấm, khi có màu xanh rau, màu đỏ cà-rốt…! Có bà mẹ thường xuyên nhỏ mũi cho con ngày nhiều lần khiến trẻ rất vất vả… thì mình khuyên hãy tự nhỏ mũi cho bản thân để “rút kinh nghiệm”. Nhiều khi bác sĩ cho thuốc mà quên dặn dùng mấy ngày, dùng hoài không tốt! Có nhiều loại thuốc nhỏ mũi cấm dùng cho trẻ con vì có chất co mạch khiến trẻ ngất đi!
Mới đây nhất, nhận được cái “meo” này từ bên Mỹ, hỏi về một tình huống khá ngộ nghỉnh, thấy cần chia sẻ. Dĩ nhiên mình đã giấu tên, điạ chỉ mà chỉ đưa tình huống.
VTuong to dohongngocbs@gmail.com
date: Tue, Sep 24, 2013 at 12:13 AM
subject: Mang thai tháng thứ Bảy
Kính gửi bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc,
Em đọc cuốn Sức khỏe gia đình của bác sĩ, thấy vừa hay mà lại vừa hài hước, em rất thích đọc. Em thấy bác sĩ có để lại email trong sách, lúc đầu em không dám gửi mail, sợ làm phiền bác sĩ vì nghĩ rằng có biết bao nhiêu email gửi tới thì làm sao bác sĩ có thời gian mà trả lời cho hết.
Tuy nhiên, em mới vừa đọc qua lời nhắc trong một cuốn sách dành cho phụ nữ mang thai, “better silly than sorry”, nên em mạnh dạn gửi mail để hỏi.
Bác sĩ ơi, em đang ở Mỹ, và đang mang thai ở tháng thứ Bảy, không có người thân nào khác ngoài chồng. Chồng em là người Tây, nên anh ấy tất nhiên theo các phương pháp bên này. Trong đó, điều em quan tâm nhất là những tuần đầu tiên về việc tắm rửa và đi lại sau khi sinh.
Em thấy người Việt mình thường khuyên 1 tháng mới được tắm, theo em là quá lâu. Nhưng quan niệm bên này sau khi sinh xong thì tắm ngay, thì em cũng cảm thấy quá sớm. Chồng em muốn em phải đi lại (như tập thể dục) sau khi sinh, nhưng em không muốn đi ra ngoài đường quá sớm sau sinh, có thể cơ thể còn yếu thì làm sao mà đi lại nhiều được, em chỉ cảm thấy muốn đi lại trong nhà thôi.
Em có thu thập một số thông tin, em xin bác sĩ xem dùm em những thông tin này có cái nào không hợp lý, không nên theo, thì nhờ bác sĩ nêu ra dùm em. Em rất cảm ơn bác sĩ.
Thứ nhất: Giữ ấm chân tay
Đeo tất và mặc áo ấm.
Không được mặc áo cộc tay, phong phanh.
Bịt tai, nếu không thì khi lớn tuổi sẽ rất đau nhức.
Thứ hai: Bôi rượu gừng và rượu nghệ
Dùng bột nghệ để ăn với mật ong và bôi lên người.
Gừng tươi, nghệ tươi xay lên rồi ngâm với rượu trắng, bôi lên người.
Gừng làm cho cơ thể ấm, tránh gió; khi lớn tuổi không bị nhức, ớn lạnh.
Nghệ và mật ong giúp bổ máu.
Xay bột nghệ ra rồi trộn với mật ong, vo viên lại rồi ăn và uống hằng ngày.
Bôi nghệ lên mặt và cơ thể thì sau một tháng, da mặt và cơ thể sẽ rất đẹp.
Thứ ba: Vận động
Đừng nằm một chỗ. Chịu khó ngồi dậy đi ra đi vào trong nhà nhưng tránh gió.
Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ nhưng không cần khắt khe.
Nhưng tuyệt đối cần giữ cơ thể kín gió.
Thứ tư: Chườm bụng
Dùng muối hột để chườm bụng để bụng mau nhỏ.
Thứ năm: Tắm
Hạn chế động nước ít nhất là một tuần đầu tiên.
Không được động vào nước lạnh.
Bôi rượu gừng lên người là đã sạch sẽ.
Sau một tuần có thể tắm.
……………………………………………………………………………………………………
BS Đỗ Hồng Ngọc trả lời:
24.9.2013
Tg VTuong,
Nên theo lời khuyên trực tiếp của vị bác sĩ chăm sóc em, đỡ đẻ cho em. Họ sẽ khuyên đúng theo tình trạng hiện tại của em. Hiện nay không ai kiêng cử như em nói nữa! Ngay ở VN cũng vậy. Sanh xong, đi lại bình thường (trong nhà), tắm rửa vệ sinh bình thường, ăn uống bình thường. Vì sanh đẻ không phải là bệnh! Cho con bú sữa mẹ ít nhất 6 tháng.
Cái kiểu kiêng tắm một tháng, thoa dầu, thoa nghệ đầy mình, nhét bông gòn đầy tai… chắc ông chồng Tây của em phải nhanh chóng tìm người vợ khác!
……………………………………………………………………………………………..
reply của VTuong
25.9.2013
VTuong to me:
Bác sĩ ơi, sau khi em đọc cho chồng em nghe email của bác sĩ viết “kiêng tắm một tháng, thoa dầu, thoa nghệ đầy mình, nhét bông gòn đầy tai…” và “tìm vợ khác”, ảnh cười “haha” và không phản ứng tiếng nào. Chắc là em phải nghe lời bác sĩ khuyên, nếu không, chắc ảnh sẽ làm như bác sĩ nói.
Em cám ơn bác sĩ đã dành thời gian tư vấn cho em. Cũng phải cảm ơn bác sĩ đã viết cuốn “Sức khỏe gia đình” hay thật là hay, vui ơi là vui. Chúc bác sĩ làm bác sĩ càng lâu càng tốt.
……………………………………………………………………………………………..
Thân mến,
Đỗ Hồng Ngọc.

Chàng ôi, thấy ai đó chúc Bác Sĩ cứ làm Bác Sĩ…mình thở dài. Vậy là bạn bận rộn lắm, bạn hết nhớ…bạn xa xôi. Lê Hữu Trác từng là Ngự Y mà còn nghỉ để làm Ông Già Lười Nằm Trên Biển, tại sao Bác Sĩ cứ phải làm Bác Sĩ? Nhưng…tùy duyên nghiệp, bạn có vay có trả, ráng chịu à nha. Mình muốn bạn đi thăm mình một lần cho nhớ thêm, từ năm 1955 tới nay, là bao nhiêu năm rồi. Hay là bạn đọc truyện của Lan Đình, Dường Xa Chi Mấy, mà cứ điềm nhiên tọa thị?
Ghét bạn quá đi! Trời đang trở lạnh, nhớ bạn mình cũng bèn nói…xa xôi!
BS Post lên thư gởi của bà nào đó bên Mỹ mà thấy cũng vui vui.Thế mới biết là “thế giới phẳng” Người hỏi thì thật ra không silly đâu nhưng người trả lời thì thấy hay và vui hơn.Chuyện sinh nở của phụ nữ tuy sách vỡ nói khá nhiều và lâu rồi nhưng tôi thấy ở VN vẫn còn theo truyền thống cũ của ông bà ta.Tuy nhiên chắc là không kéo dài lâu với đà văn minh hiện tại.Riêng về chuyện trả lời “thắc mắc y học” thì ở VN hình như báo nào cũng có BS phụ trách.Dù không phải 100% hết bịnh nhưng cũng là một cách trấn an người đang hoang mang,phải không BS? Nhưng có chuyện nầy đang diễn ra hàng ngày trên các trang quảng cáo của báo Tuổi Trẻ. Cầm một sấp báo quảng cáo lên và đọc hết thì thấy hình như cái gì cũng có giống mình chút ít nhứt là đối với người “gió heo may về”.Các thực phẩm chức năng gần giống như toàn trị và thần dược.Có nhưng lời quảng cáo có cánh nghe cũng thấy hơi bị “sốc”.Xin hỏi BS là”những trường hợp nói quá nguy hiểm của một số bệnh tật thật sự có làm cho người bệnh hoảng sợ không? Dù sao thì nhưng lời giải thích , chỉ dẫn trên các trang báo cũng giúp ích cho người bệnh phần nào hiểu rõ về bệnh của mình nhưng cái nào cũng nguy hiểm và đưa đến tử vong có phải là điều nên làm không BS? Co thể suy nghĩ của tôi hơi bị sai lầm nhưng nghĩ sao nói vậy để gọi là góp ý với nhau.
Bạn nói … xa xôi mà nghe cũng nhột lắm đó! Hay là “rửa tay gác kiếm/ tuyệt tích giang hồ” đi ngao du sơn thủy, thăm PDL ở xứ Chuột túi, thăm TVL, PBTD… ở cứ Cờ hoa, những bạn bè gần 60 năm trước bên bờ Cà-Ty một phen nhỉ? Thèm giang hồ vặt quá! Nhưng bạn quên, cụ Lê Hữu Trác muốn làm ông già lười (Lãn Ông) ở làng Hải Thương mà không được. Ông than thở rằng làm thầy thuốc đang bệnh mà cũng không được nghỉ ngơi, phải lên non hái thuốc cứu người!
Ôi, mùa thu… bạn làm thơ nhiều quá! Sướng ghê!
Cảm ơn anh NGUYEN KY PHUONG. Quảng cáo thì bao giờ cũng nói…quá lên mới gọi là quảng cáo. Tuy nhiên, có thứ quảng cáo nhằm đưa thông tin, tăng kiến thức, giúp người ta… an tâm, có thứ quảng cáo nhằm hù dọa, gây sợ hãi, để bán sản phẩm! Thời buổi này nhớ câu :”Ưng vô sở trụ…” và “tức phi/ thị danh” là tốt nhất.
Cảm ơn BS nhiều nhé, tụi con nhiều đứa không có dám làm gì sau sinh vì cứ theo lệ kiêng cữ cũ, đâm ra chưa biết về sau thế nào nhưng trước mắt nhiều khi đã thấy bệnh vì kiêng cữ rồi, cho con xin phép Share bài này cho bạn con bác nhé.
Chúc bác sức khỏe dồi dào bác nhé.
Nhờ BS cập nhật cho những người bạn xa xôi mà những người ở gần cũng được đọc ké. Cám ơn BS.
TT
Chuc bac si lam bac si cang lau cang tot, toi nghiep va thuong BS dut ruot do. Dung nhu ong ban tren da noi, do NGHIEP minh tao ra ma.
Chào BS ,
Em là NHS của BV Từ Dũ, nơi mà BS đã trải qua thời thực tập và nơi mà Gia đình NHS tụi em hân hạnh được BS tham dự họp 1 vài lần vào cuối năm cùng với các NHS ở nhiều thế hệ, em rất thích đọc sách của thầy và nghề nghiệp em hiện nay liên quan đến Nhi Sơ Sinh nhưng khi hỏi lại thì khoảng 80% các bà mẹ đều kiêng tắm trong 1 tháng và cứ sanh hoặc mổ xong là phải có bộ đôi : 2 cục gòn nhét lổ tai , mang vớ, còn đối với bé thì quán chặt lại cho khỏi giật mình mặc dù đã phải ẵm đi BS và đã thoa Milian. Dân gian truyền miệng thấm nhanh hơn NV y tế BS ơi, bản thân em sau khi <> như dân gian thường nói , em cũng phải chờ đến 50 tuổi và sau khi được đi học xứ người mới và lắng nghe cơ thể mình còn tốt chán không bị <> và cũng qua nhận xét của các bạn là vẫn còn hườm hườm , em mới mạnh dạn trong lời khuyên cho các bà mẹ cho đến nay đã 60 tuổi, nhưng cũng rất khó khăn gian khổ vì cạnh các bà mẹ còn có các bà nội, các bà ngoại, thậm chí còn cả các NVYT .
Em cũng mong BS sẽ đừng nghe cô Lệ mà gác kiếm, nhưng cũng nên thăm cô xong lại quay về như cụ Lê Hữu Trác nha.
Kính chúc thầy sức khỏe để tháng 12 này tụi em lại được gặp thầy
Cảm ơn Đặng Kim Phụng. Hình như tôi có gặp cô ở một buổi họp mặt Gia đình NHS rồi thì phải? Tôi không nhớ cô Phụng học khóa nào, nếu khoảng thời gian 1972-1982 thì chắc có học môn Nhi khoa với tôi như Ngọc Mai (MC) và các bạn, vì thời gian này tôi có tham gia gỉang dạy ở trường NHS mỗi năm 40 tiết!?
Phá bỏ một thành kiến sai lầm rất khó, cần kiên trì. Vả lại cũng có những lý do mà kinh nghiệm người xưa truyền lại cũng có cái lý của nó, cần tìm hiểu kỹ. Thí dụ ngày xưa sanh nằm lửa, bây giờ sanh nằm… phòng lạnh! Lý do: ngày xưa, khi có mang, thai phụ thường kiêng ăn, thai thường nhẹ ký, suy dinh dưỡng bào thai nên phải sưởi ấm mới sống được!
Rảnh đọc bài này:
http://www.dohongngoc.com/web/o-noi-xa-thay-thuoc/thu-goi-ban-xa-xoi-tiep-theo/
Hôm nào mời các “bạn trẻ” NHS thời đó họp mặt một bửa nhé.