“Chời ơi… Áo zài!”

Ghi chép… lang thang

“Chời ơi! Áo zài!”

 

Chủ nhật rồi, 4.10.15 Hội quán Các Bà Mẹ mời tôi dự buổi ăn sáng đặc biệt tại Bảo tàng Áo dài của họa sĩ Sĩ Hoàng, Long Phước, cách chỗ tôi ở chừng…20 km! Gọi là bữa ăn sáng đặc biệt vì có bắp luộc, khoai mì, khoai lang, dĩ nhiên có nhiều bông hoa và… áo dài!

Nghe có khoai mì khoai lang bắp luộc là tôi khoái rồi! Nơi Sĩ Hoàng thì tôi không lạ. Vì đã mấy lần Sĩ Hoàng mời đến trò chuyện cùng phụ huynh và các em học sinh về tuổi mới lớn. Gần đây nghe anh lập Bảo tàng áo dài, cũng có ý đến tham quan xem sao. Tiếc quá, bảo tàng cửa đóng kín mít!

Trong bụng thế nào hôm nay cũng gặp Sĩ Hoàng, cũng có dịp ngắm anh trong bộ áo dài nam truyền thông. Nhưng không, anh bận đi chấm thi… hoa hậu, áo dài, dạ hội, bikini gì đó chưa về kịp.

Chuyến đi sáng nay còn có nhà thơ Hồ Đắc Thiếu Anh, nhà báo Ngân Hà, bác sĩ Lan Hải, cô giáo Cẩm Vân, bà “bầu” Thanh Thúy và nhiếp ảnh gia Vo Son…và khá đông bạn trẻ!

Đến nơi, đã thấy thấp thoáng nhiều áo dài màu sắc lộng lẫy. “Tranh thủ” nhồm nhoàm khoai bắp các thứ xong, tôi định chuồn nhưng bị níu lại đề nghị phát biểu đôi lời về áo dài rồi hẳn đi, vì mọi người đều biết tôi có viết mấy bài ca ngợi… áo dài!

Không chuẩn bị trước, tôi ngập ngừng đọc mấy câu thơ Nguyên Sa: Có phải em mang trên áo bay/ Hai phần gió thổi một phần mây/ Hay là em gói mây trong áo/ Rồi thở cho làn áo trắng bay… Trời ơi, tôi phục nhà thơ quá! Nhà thơ thấy em thở cách nào mà áo  bay lên? Nguyên Sa còn viết “Nắng saigon anh đi mà chợt mát, bởi vì em mặc áo luạ Hà đông…” còn Hoàng Nguyên thì “một chiều lang thang bên dòng Hương Giang, tôi gặp một tà áo tím”, còn Trịnh Công Sơn thì “Ôi áo xưa lồng lộng. đã xô dạt trời chiều…”

Võ Phiến kể chuyện nhà văn Linh Bảo, lần nọ đi dự Hội nghi gì đó ở Mỹ, gặp một ông khách nhìn thấy kêu lên: “Áo zài. Chời ơi!”. Rồi Võ Phiến “luận”: Áo dài mà đi mà múa thì người con gái mới linh động hẳn lên! Vì áo dài nó cho thấy… gió! Những tà áo nhẹ ve vẩy phất phơ trong gió làm cho một thân hình nặng nề nhất, cục mịch nhất, cũng hóa ra thanh thoát (…). Chiếc áo dài VN là một sự dung hòa giữa tự nhiên và văn hóa. Phần trên của nó đề cao thân người, đã có phần dưới rất thanh, thoát hẳn thân người. Nhìn vào người nữ mặc áo dài, sau khi bị lôi cuốn vì cái phần trên, mắt lần dò nhìn xuống, thì ở phần dưới lại chỉ thấy…gió! Vâng, ở đây mắt chỉ thấy có gió, có cái thướt tha, cái bay bướm mà thôi”. (Đất nước quê hương, 1973)…

 Ghê chưa! Cho nên áo dài mà mặc thấy cứng đơ cứng ngắc thì không còn là áo dài nữa. Thời trang bây giờ áo dài có khuynh hướng tô vẽ trên nền vải cứng đơ cứng ngắc như vậy nhằm cho  thấy tài hội họa của họa sĩ chớ không cho thấy cái hồn của áo dài nữa. Cao Huy Thuần bảo “áo dài và nước mắm” là hai món quốc hồn quốc túy của Việt Nam. Nơi nào có áo dài (dĩ nhiên phất phơ trong gió) thì thế nào cũng nghe ai đó kêu lên “Chời ơi… Áo zài!”.

Còn tôi, tôi có thể khẳng định rằng ngoài chuyện thơ ca, quốc hồn quốc túy gì đó thì áo dài còn là một thứ… thuốc tuyệt vời! Đó là thuốc phòng chống béo phì. Cả thế giới chẳng đang la hoảng “Đại dịch béo phì” đó sao? Béo phì kéo theo cả lô bệnh tật ai cũng biết! Áo dài, đảm bảo phòng chống béo phì tốt nhất, hiệu quả nhất, ít tốn kém nhất, mà lại tăng thêm nữ tính, tăng thêm vẻ đẹp, vẻ dịu dàng cho người phụ nữ VN: “dịu dàng quá dịu dàng không chịu nổi”.

Cả dãi đất miền Trung nổi tiếng từ xưa: ôi quê hương xứ dân gầy… chẳng phải là nhờ chiếc áo dài đó sao? Quyền quý cao sang cũng áo dài, buôn gánh bán bưng cũng áo dài! Chưa kể nữ sinh mà mặc áo dài thì ít đánh nhau, ít quậy phá, nhu mì lễ độ hẳn ra!

Trần Thiên Dũng ở Úc gởi tôi: Đọc hiền huynh, tôi nghĩ nếu nữ sinh mình không được mặc áo dài nữa thì ngoài chuyện thấy trước một tương lai “béo phì”, mà hậu quả trước mắt có thể là phố phường VN  vắng bóng áo dài, sẽ mất đi một cái gì đó đặc biệt về văn hóa Việt nam.

Thấy mọi người chăm chú lắng nghe, tôi… hào hứng kể thêm một chuyện áo dài trong “Quốc văn giáo khoa thư”. Ông quan nọ đến tiệm may may một chiếc áo dài. Chủ tiệm hỏi ngài làm quan đã lâu chưa? Tôi làm quan lâu hay mau ông hỏi làm gì? Thưa, nếu ngài mới làm quan, tôi phải may vạt trước dài hơn vạt sau, còn nếu làm quan đã lâu thì tôi phải may vạt sau dài hơn vạt trước mới vừa. Sao lạ vậy? Thưa, mới làm quan thì người ta hãnh tiến, kiêu căng, ưỡn ngực, vạt trước phải dài hơn. Còn làm quan lâu rồi thi lưng thường khom xuống, vạt sau phải may dài hơn vạt trước…

 

 

 

May thay tôi còn kịp chụp được vài tấm hình áo dài trắng của các nữ sinh viên dịu dàng bên thảm cỏ xanh…!

Đỗ Hồng Ngọc.